ACTH Hormonu Nedir?
ACTH hormonu, adrenokortikotropik hormon olarak da bilinir ve hipofiz bezinin ön lobundan salgılanan bir hormondur. ACTH hormonu, böbrek üstü bezlerinin kabuk kısmında bulunan hücreleri uyararak kortizol ve aldosteron hormonlarının salgılanmasını sağlar. Kortizol, vücudun strese karşı verdiği tepkileri düzenlerken, aldosteron ise kan basıncını ve elektrolit dengesini kontrol eder.
ACTH Hormonunun Görevleri
- Böbrek üstü bezlerinin kabuk kısmında bulunan hücreleri uyararak kortizol ve aldosteron hormonlarının salgılanmasını sağlar.
- Kortizol, vücudun strese karşı verdiği tepkileri düzenler.
- Aldosteron, kan basıncını ve elektrolit dengesini kontrol eder.
- ACTH hormonu ayrıca, melanin üretimini de uyarır. Melanin, cilde, saça ve gözlere renk veren pigmenttir.
ACTH Hormonunun Eksikliği
ACTH hormonu eksikliği, böbrek üstü bezlerinin kabuk kısmının yeterince kortizol ve aldosteron hormonu üretmemesine neden olur. Bu durum, Addison hastalığı olarak bilinir. Addison hastalığı, yorgunluk, kilo kaybı, iştahsızlık, mide bulantısı, kusma, ishal, düşük tansiyon, elektrolit dengesizliği ve ciltte koyulaşma gibi belirtilere neden olabilir.
ACTH Hormonunun Fazlalığı
ACTH hormonu fazlalığı, böbrek üstü bezlerinin kabuk kısmının çok fazla kortizol ve aldosteron hormonu üretmesine neden olur. Bu durum, Cushing sendromu olarak bilinir. Cushing sendromu, kilo alma, şişmanlık, yüksek tansiyon, diyabet, kemik erimesi, kas güçsüzlüğü, ciltte incelme ve kolay morarma gibi belirtilere neden olabilir.
ACTH Hormonunun Ölçümü
ACTH hormonu seviyesi, kan veya idrar örneklerinden ölçülebilir. ACTH hormonu seviyesi, Addison hastalığı veya Cushing sendromu gibi hastalıkların teşhisinde kullanılır.
ACTH Hormonunun Tedavisi
ACTH hormonu eksikliği, kortizol ve aldosteron hormonlarının replasmanı ile tedavi edilir. ACTH hormonu fazlalığı ise, böbrek üstü bezlerinin cerrahi olarak çıkarılması veya ilaç tedavisi ile tedavi edilir.