Aksırmak: Bir Refleks ve İletişim Aracı
Aksırmak, burun ve boğazdaki tahriş edici maddeleri dışarı atmak için vücudun doğal bir refleksidir. Bu refleks, burun veya boğazdaki sinir uçlarının tahriş olmasıyla tetiklenir ve beyin tarafından kontrol edilir. Beyin, akciğerlere hava göndererek ve gırtlağı kapatarak aksırma refleksini başlatır. Bu sayede, burun ve boğazdaki tahriş edici maddeler dışarı atılır.
Aksırma, aynı zamanda bir iletişim aracıdır. Örneğin, bir kişi hasta olduğunda, aksırarak başkalarına hastalığını bulaştırabileceğini bildirir. Bu sayede, başkaları o kişiden uzak durarak hastalığın yayılmasını önleyebilirler.
Aksırmanın Nedenleri
Aksırmanın birçok farklı nedeni olabilir. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Alerjiler: Alerjiler, vücudun belirli maddelere karşı aşırı tepki göstermesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Alerjenler, polen, toz, hayvan tüyleri, yiyecekler ve ilaçlar gibi birçok farklı şey olabilir. Alerjenler burun ve boğazdaki sinir uçlarını tahriş ederek aksırmaya neden olabilirler.
- Soğuk algınlığı ve grip: Soğuk algınlığı ve grip, burun ve boğazda enfeksiyona neden olan virüslerdir. Bu virüsler, burun ve boğazdaki sinir uçlarını tahriş ederek aksırmaya neden olabilirler.
- Sinüzit: Sinüzit, sinüslerin iltihaplanmasıdır. Sinüsler, burun çevresindeki hava dolu boşluklardır. Sinüzit, burun ve boğazdaki sinir uçlarını tahriş ederek aksırmaya neden olabilir.
- Burun polipleri: Burun polipleri, burun içinde büyüyen küçük et parçalarıdır. Burun polipleri, burun ve boğazdaki sinir uçlarını tahriş ederek aksırmaya neden olabilirler.
- Yabancı cisimler: Burun veya boğaza kaçan yabancı cisimler, burun ve boğazdaki sinir uçlarını tahriş ederek aksırmaya neden olabilirler.
- Baharatlı yiyecekler: Bazı baharatlı yiyecekler, burun ve boğazdaki sinir uçlarını tahriş ederek aksırmaya neden olabilirler.
- Sigara dumanı: Sigara dumanı, burun ve boğazdaki sinir uçlarını tahriş ederek aksırmaya neden olabilir.
Aksırmanın Tedavisi
Aksırmanın tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır. Örneğin, alerjisi olan bir kişinin aksırığı, alerji ilaçlarıyla tedavi edilebilir. Soğuk algınlığı veya grip olan bir kişinin aksırığı, soğuk algınlığı veya grip ilaçlarıyla tedavi edilebilir. Sinüziti olan bir kişinin aksırığı, antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Burun polipleri olan bir kişinin aksırığı, cerrahi olarak tedavi edilebilir.
Aksırırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Aksırırken, başkalarına hastalık bulaştırmamak için ağzınızı ve burnunuzu kapatmanız önemlidir. Bu, bir mendil veya kolunuzun iç kısmıyla yapılabilir. Ayrıca, aksırdıktan sonra ellerinizi sabun ve suyla yıkamalısınız.
Aksırma Hakkında İlginç Bilgiler
- Aksırma hızı saatte 160 kilometreye kadar ulaşabilir.
- Bir aksırık, milyonlarca bakteri ve virüs yayabilir.
- Aksırma, kalp atış hızını ve kan basıncını yükseltebilir.
- Aksırma, baş ağrısını geçirebilir.
- Aksırma, stresi azaltabilir.