Bezoar Nedir?
Bezoar, mide veya bağırsaklarda oluşan sert bir maddedir. Genellikle sindirilemeyen maddelerin birikmesiyle oluşur. Bezoarlar, boyutlarına ve şekillerine göre farklılık gösterebilir. Bazı bezoarlar küçük ve yuvarlakken, diğerleri büyük ve düzensiz olabilir.
Bezoarlar, mide veya bağırsaklarda tıkanıklığa neden olabilir. Bu da, karın ağrısı, mide bulantısı, kusma ve kabızlık gibi semptomlara yol açabilir. Bezoarlar ayrıca, bağırsak delinmesine ve enfeksiyona neden olabilir.
Bezoar Türleri
Bezoarlar, oluşumlarına göre farklı türlere ayrılır. Bunlar:
- Trikobezoarlar: Saç veya tüylerin birikmesiyle oluşan bezoarlardır. Genellikle, saç veya tüy yeme alışkanlığı olan kişilerde görülür.
- Fitobizoarlar: Meyve, sebze veya diğer bitkisel maddelerin birikmesiyle oluşan bezoarlardır. Genellikle, lifli yiyecekleri çiğnemeden yutan kişilerde görülür.
- Farmakobezoarlar: İlaçların birikmesiyle oluşan bezoarlardır. Genellikle, ilaçları çiğnemeden veya ezmeden yutan kişilerde görülür.
- Laktobezoarlar: Süt veya süt ürünlerinin birikmesiyle oluşan bezoarlardır. Genellikle, süt veya süt ürünlerini aşırı tüketen kişilerde görülür.
Bezoar Belirtileri
Bezoarlar, mide veya bağırsaklarda tıkanıklığa neden olduğunda belirtilere yol açar. Bu belirtiler şunlardır:
- Karın ağrısı
- Mide bulantısı
- Kusma
- Kabızlık
- İshal
- Kilo kaybı
- Yorgunluk
- Ateş
Bezoar Tanısı
Bezoar tanısı, doktor tarafından yapılan fizik muayene ve görüntüleme testleri ile konulur. Fizik muayene sırasında, doktor karında sert bir kitle hissedebilir. Görüntüleme testleri ise, bezoarın boyutunu, şeklini ve yerini belirlemek için kullanılır.
Bezoar Tedavisi
Bezoar tedavisi, bezoarın boyutuna, şekline ve yerine göre değişir. Küçük ve yumuşak bezoarlar, ilaçlarla veya endoskopi ile çıkarılabilir. Büyük ve sert bezoarlar ise, cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir.
Bezoar Önlenmesi
Bezoar oluşumunu önlemek için şunlara dikkat edilmelidir:
- Saç veya tüy yeme alışkanlığı varsa, bu alışkanlıktan vazgeçilmelidir.
- Lifli yiyecekler çiğnenmeden veya ezmeden yutulmamalıdır.
- İlaçlar çiğnenmeden veya ezmeden yutulmamalıdır.
- Süt veya süt ürünleri aşırı tüketilmemelidir.
Bezoar Komplikasyonları
Bezoarlar, mide veya bağırsaklarda tıkanıklığa neden olduğunda komplikasyonlara yol açabilir. Bu komplikasyonlar şunlardır:
- Bağırsak delinmesi
- Enfeksiyon
- Kan zehirlenmesi
- Ölüm
Bezoar Prognozu
Bezoarların prognozu, bezoarın boyutuna, şekline, yerine ve tedaviye göre değişir. Küçük ve yumuşak bezoarlar genellikle iyi huylu seyreder ve tedaviye iyi yanıt verir. Büyük ve sert bezoarlar ise, daha ciddi komplikasyonlara yol açabilir ve tedavisi daha zor olabilir.