habeas corpus nedir

Habeas Corpus

İngilizce Anlamı:

Habeas Corpus, Latince “bedeni getir” anlamına gelen bir hukuk terimdir. Bir kişinin hukuka aykırı bir biçimde tutuklandığı veya alıkonulduğu iddia edilen durumlarda, mahkemeden kişinin fiziksel olarak mahkeme huzuruna getirilmesini talep etmek için kullanılan bir emirdir.

Türkçe Anlamı:

Habeas Corpus, bir kişinin hukuka aykırı bir biçimde tutuklandığı veya alıkonulduğu iddia edilen durumlarda, mahkemeden kişinin fiziksel olarak mahkeme huzuruna getirilmesini talep etmek için kullanılan bir emirdir.

Tarihçe:

Habeas Corpus’un kökenleri İngiliz hukukuna dayanmaktadır. 1215 tarihli Magna Carta’da, “Hiçbir kişi, yargılama veya yargılama olmaksızın tutuklanmayacak, hapsedilmayacak, malına el konulmayacak, kanunsuz ilan edilecek, sürgüne gönderilmayacak veya herhangi bir yolla zarar görmemelidir.” ifadesi yer almaktadır. Bu ifade, Habeas Corpus ilkesinin temelini oluşturmaktadır.

Amaç:

Habeas Corpus’un amacı, bireylerin hukuka aykırı tutuklama ve alıkonulmalara maruz kalmalarını önlemektir. Bir kişi hukuka aykırı bir biçimde tutuklandığında veya alıkonulduğunda, Habeas Corpus emri, mahkemenin kişinin tutuklanmasının veya alıkonulmasının yasa dışı olup olmadığını incelemesine olanak tanır.

Prosedür:

Bir Habeas Corpus emri almak için, kişinin kendisi veya avukatı mahkemede bir dilekçe vermelidir. Dilekçede, kişinin hukuka aykırı bir biçimde tutuklandığı veya alıkonulduğu iddia edilen nedenler belirtilmelidir. Mahkeme, dilekçeyi inceledikten sonra, kişinin mahkeme huzuruna getirilmesi için bir emir çıkarabilir veya reddedecektir.

İnceleme Kapsamı:

Mahkeme, Habeas Corpus emri kapsamında, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli hususları inceleyebilir:

  • Tutuklama veya alıkonulmanın yasa dışı olup olmadığı
  • Tutuklama veya alıkonulma nedenlerinin geçerli olup olmadığı
  • Tutuklama veya alıkonulma koşullarının makul olup olmadığı

Sonuç:

Habeas Corpus, bireylerin hukuka aykırı tutuklama ve alıkonulmalara maruz kalmalarını önlemek için hayati bir güvencedir. Bir kişi hukuka aykırı bir biçimde tutuklandığında veya alıkonulduğunda, Habeas Corpus emri, mahkemenin kişinin tutuklanmasının veya alıkonulmasının yasa dışı olup olmadığını incelemesine olanak tanır ve kişinin serbest bırakılmasını sağlayabilir.


Yayımlandı

kategorisi