Hükmi Temizlik Nedir?
Hükmi temizlik, bir kişinin suç işlediğine dair kesinleşmiş bir mahkeme kararı olmamasına rağmen, suç işlediğine dair kuvvetli şüpheler olması nedeniyle kamu görevinden uzaklaştırılması veya görevine son verilmesidir. Hükmi temizlik, kamu güvenini korumak ve kamu hizmetlerinin dürüst ve tarafsız bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla uygulanır.
Hükmi Temizliğin Kapsamı
Hükmi temizlik, kamu görevlileri, kamu kurum ve kuruluşlarının yönetim kurulu üyeleri, siyasi parti yöneticileri ve diğer kamu görevi yapan kişiler için uygulanabilir. Hükmi temizlik, suçun türüne, suçun işlendiği zamana ve kişinin geçmişine göre farklılık gösterebilir.
Hükmi Temizliğin Gerekçeleri
Hükmi temizliğin uygulanması için aşağıdaki gerekçelerden biri veya birkaçı bulunmalıdır:
- Kişinin suç işlediğine dair kuvvetli şüpheler olması
- Kişinin suç işlediğine dair kesinleşmiş bir mahkeme kararı olmaması
- Kişinin suç işlediğine dair iddiaların kamuoyunda yaygın olarak bilinmesi
- Kişinin suç işlediğine dair iddiaların kamu güvenini zedelemesi
- Kişinin suç işlediğine dair iddiaların kamu hizmetlerinin dürüst ve tarafsız bir şekilde yürütülmesini engellemesi
Hükmi Temizliğin Uygulanması
Hükmi temizlik, kamu görevlisi hakkında soruşturma başlatılmasıyla başlar. Soruşturma, idari soruşturma veya adli soruşturma şeklinde olabilir. İdari soruşturma, kamu görevlisinin bağlı olduğu kurum tarafından yapılırken, adli soruşturma ise savcılık tarafından yapılır. Soruşturma sonucunda, kamu görevlisinin suç işlediğine dair kuvvetli şüpheler varsa, kamu görevlisi görevinden uzaklaştırılır veya görevine son verilir.
Hükmi Temizliğin Sonuçları
Hükmi temizlik, kamu görevlisi için aşağıdaki sonuçları doğurabilir:
- Kamu görevinden uzaklaştırılma
- Göreve son verilmesi
- Emeklilik hakkının kaybedilmesi
- Tazminat hakkının kaybedilmesi
- Siyasi hakların kaybedilmesi
- Sosyal hakların kaybedilmesi
Hükmi Temizliğe İtiraz
Kamu görevlisi, hükmi temizlik kararına karşı idari yargı yoluna başvurabilir. İdari yargı, hükmi temizlik kararının hukuka uygunluğunu denetler. İdari yargı, hükmi temizlik kararının hukuka aykırı olduğunu tespit ederse, kararı iptal eder.
Hükmi Temizliğin Önemi
Hükmi temizlik, kamu güvenini korumak ve kamu hizmetlerinin dürüst ve tarafsız bir şekilde yürütülmesini sağlamak için önemlidir. Hükmi temizlik, suç işlediğine dair kuvvetli şüpheler olan kişilerin kamu görevi yapmasını önler ve kamu hizmetlerinin kalitesini artırır.