Kabızlık
Kabızlık, bağırsak hareketlerinin seyrek veya zor olmasıdır. Genellikle haftada üçten az bağırsak hareketi olması olarak tanımlanır. Kabızlık, kısa süreli (akut) veya uzun süreli (kronik) olabilir. Akut kabızlık genellikle birkaç hafta sürerken, kronik kabızlık altı aydan uzun sürebilir.
Kabızlığın Nedenleri
Kabızlığın birçok nedeni olabilir. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Diyet: Yeterli lif tüketmemek, kabızlığa yol açabilir. Lif, bağırsak hareketlerini yumuşatmaya ve hacim kazandırmaya yardımcı olur.
- Sıvı eksikliği: Yeterli sıvı tüketmemek, bağırsak hareketlerini sertleştirebilir ve kabızlığa yol açabilir.
- Hareketsizlik: Düzenli egzersiz yapmamak, bağırsak hareketlerini yavaşlatabilir ve kabızlığa yol açabilir.
- Bazı ilaçlar: Bazı ilaçlar, yan etki olarak kabızlığa yol açabilir. Bunlar arasında ağrı kesiciler, antidepresanlar ve antihistaminikler yer alır.
- Gebelik: Gebelik sırasında hormonal değişiklikler, bağırsak hareketlerini yavaşlatabilir ve kabızlığa yol açabilir.
- Diğer tıbbi rahatsızlıklar: Bazı tıbbi rahatsızlıklar, kabızlığa yol açabilir. Bunlar arasında diyabet, hipotiroidi ve Parkinson hastalığı yer alır.
Kabızlığın Belirtileri
Kabızlığın belirtileri arasında şunlar yer alır:
- Haftada üçten az bağırsak hareketi olması
- Bağırsak hareketlerinin zor veya ağrılı olması
- Bağırsak hareketlerinden sonra tam boşalma hissinin olmaması
- Karında şişkinlik ve gaz
- İştahsızlık
- Mide bulantısı
- Kusma
Kabızlığın Tedavisi
Kabızlığın tedavisi, altta yatan nedene bağlı olarak değişir. Genellikle, diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri ile kabızlık tedavi edilebilir. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Lifli gıdalar tüketmek: Lifli gıdalar, bağırsak hareketlerini yumuşatmaya ve hacim kazandırmaya yardımcı olur. Lifli gıdalar arasında meyveler, sebzeler, tam tahıllar ve baklagiller yer alır.
- Bol sıvı tüketmek: Sıvı, bağırsak hareketlerini sertleşmesini önlemeye yardımcı olur. Günde en az 8-10 bardak su içilmesi önerilir.
- Düzenli egzersiz yapmak: Düzenli egzersiz, bağırsak hareketlerini hızlandırmaya yardımcı olur. Haftada en az 150 dakika orta yoğunluklu egzersiz yapılması önerilir.
- Kabızlık ilaçları kullanmak: Bazı durumlarda, kabızlık ilaçları kullanılabilir. Bu ilaçlar, bağırsak hareketlerini yumuşatmaya veya hızlandırmaya yardımcı olabilir.
Kabızlığın Önlenmesi
Kabızlığı önlemek için yapılabilecek şeyler şunlardır:
- Lifli gıdalar tüketmek: Lifli gıdalar, bağırsak hareketlerini yumuşatmaya ve hacim kazandırmaya yardımcı olur. Lifli gıdalar arasında meyveler, sebzeler, tam tahıllar ve baklagiller yer alır.
- Bol sıvı tüketmek: Sıvı, bağırsak hareketlerini sertleşmesini önlemeye yardımcı olur. Günde en az 8-10 bardak su içilmesi önerilir.
- Düzenli egzersiz yapmak: Düzenli egzersiz, bağırsak hareketlerini hızlandırmaya yardımcı olur. Haftada en az 150 dakika orta yoğunluklu egzersiz yapılması önerilir.
- Stresten uzak durmak: Stres, kabızlığa yol açabilir. Stres yönetimi teknikleri öğrenmek, kabızlığı önlemeye yardımcı olabilir.
Kabızlık, genellikle diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri ile tedavi edilebilir. Ancak, kabızlık uzun süreli veya şiddetliyse, altta yatan bir tıbbi rahatsızlık olabilir. Bu nedenle, kabızlık şikayetiniz varsa, bir doktora görünmeniz önerilir.