Periferik Ödem Nedir?
Periferik ödem, vücudun ayak, bacak, el ve kollarda sıvı birikmesiyle oluşan bir durumdur. Bu sıvı birikmesi, dokuların şişmesine ve ağrıya neden olabilir. Periferik ödem, genellikle alt ekstremitelerde görülür, ancak bazen üst ekstremitelerde de görülebilir.
Periferik Ödemin Nedenleri
Periferik ödeme neden olan birçok faktör vardır. Bunlar şunlardır:
- Kalp yetmezliği: Kalp yetmezliği, kalbin vücuda yeterli kan pompalayamaması durumudur. Bu durum, vücutta sıvı birikmesine ve periferik ödeme neden olabilir.
- Böbrek yetmezliği: Böbrek yetmezliği, böbreklerin vücuttan fazla sıvıyı ve atıkları uzaklaştıramaması durumudur. Bu durum da vücutta sıvı birikmesine ve periferik ödeme neden olabilir.
- Karaciğer yetmezliği: Karaciğer yetmezliği, karaciğerin protein üretememesi durumudur. Protein, vücutta sıvının tutulmasını önler. Bu nedenle, karaciğer yetmezliği olan kişilerde periferik ödem görülebilir.
- Lenf ödemi: Lenf ödemi, lenf sisteminin düzgün çalışmaması sonucu oluşan bir durumdur. Lenf sistemi, vücuttaki sıvıyı ve atıkları uzaklaştırır. Lenf ödemi olan kişilerde, sıvı vücutta birikerek periferik ödeme neden olabilir.
- İlaçlar: Bazı ilaçlar, yan etki olarak periferik ödeme neden olabilir. Bu ilaçlar arasında şunlar yer alır:
- Kalsiyum kanal blokerleri
- Beta blokerleri
- Diüretikler
- Steroidler
- Nonsteroidal antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler)
- Gebelik: Gebelik sırasında, vücutta sıvı hacmi artar. Bu durum, periferik ödeme neden olabilir.
- Obezite: Obezite, vücutta fazla yağ birikmesi durumudur. Fazla yağ, vücutta sıvı tutulmasına neden olabilir. Bu nedenle, obez kişilerde periferik ödem görülebilir.
- Hareketsizlik: Hareketsizlik, vücutta sıvı birikmesine neden olabilir. Bu nedenle, uzun süre hareketsiz kalan kişilerde periferik ödem görülebilir.
Periferik Ödemin Belirtileri
Periferik ödem, genellikle alt ekstremitelerde görülür. Ancak, bazen üst ekstremitelerde de görülebilir. Periferik ödem belirtileri şunlardır:
- Ayak, bacak, el ve kollarda şişlik
- Ağrı
- Hassasiyet
- Sıcaklık artışı
- Ciltte gerginlik
- Ciltte renk değişikliği
- Hareket kısıtlılığı
Periferik Ödemin Tanısı
Periferik ödem tanısı, doktor tarafından yapılan fizik muayene ile konulur. Doktor, muayene sırasında hastanın ayak, bacak, el ve kollarını şişlik, ağrı, hassasiyet ve sıcaklık artışı açısından değerlendirir. Ayrıca, hastanın tıbbi geçmişini ve kullandığı ilaçları sorar.
Periferik ödem tanısını doğrulamak için bazı testler yapılabilir. Bu testler şunlardır:
- Kan testleri
- İdrar testleri
- Röntgen
- Ultrason
- Manyetik rezonans görüntüleme (MR)
Periferik Ödemin Tedavisi
Periferik ödem tedavisi, altta yatan nedene bağlı olarak yapılır. Örneğin, kalp yetmezliği olan bir hastada periferik ödem tedavisi için kalp yetmezliği tedavisi yapılır. Böbrek yetmezliği olan bir hastada periferik ödem tedavisi için böbrek yetmezliği tedavisi yapılır.
Periferik ödem tedavisinde kullanılan genel yöntemler şunlardır:
- Sıvı kısıtlaması
- Tuz kısıtlaması
- Diüretikler
- Kompresyon çorapları
- Egzersiz
- Yükseltilmiş bacaklar
Periferik Ödemin Önlenmesi
Periferik ödem önlenmesi için şunlar yapılabilir:
- Sağlıklı bir diyet yapmak
- Düzenli egzersiz yapmak
- Sağlıklı bir kiloda olmak
- Sigara içmemek
- Alkol tüketimini sınırlamak
- Uzun süre hareketsiz kalmamak
- Kalp, böbrek ve karaciğer hastalıklarını önlemek için düzenli sağlık kontrolleri yaptırmak