ABD Açılımı: Amerika Birleşik Devletleri
İngilizce: United States of America (USA)
Türkçe: Amerika Birleşik Devletleri (ABD)
ABD’nin Tarihçesi
Amerika Birleşik Devletleri, 4 Temmuz 1776’da İngiltere’den bağımsızlığını ilan eden 13 İngiliz kolonisinin birleşmesiyle kuruldu. Bağımsızlık Savaşı, 1783’te Paris Antlaşması ile sona erdi ve ABD’nin bağımsızlığını resmileştirdi.
ABD, 19. yüzyıl boyunca batıya doğru genişledi ve 1848’de Meksika-Amerika Savaşı’ndan sonra topraklarını önemli ölçüde artırdı. 1861-1865 yılları arasında gerçekleşen Amerikan İç Savaşı, kölelik ve eyaletlerin hakları konusundaki anlaşmazlıklar nedeniyle Kuzey ve Güney eyaletleri arasında yaşandı. Savaş, Kuzey’in zaferiyle sonuçlandı ve köleliğin kaldırılmasına yol açtı.
- yüzyılda ABD, iki dünya savaşında önemli bir rol oynadı ve savaş sonrası dönemde küresel bir süper güç haline geldi. ABD, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin daimi üyesidir ve NATO’nun kurucu üyesidir.
ABD’nin Coğrafyası
ABD, Kuzey Amerika’nın büyük bir bölümünü kaplayan 50 eyaletten oluşan bir federasyondur. Ülkenin toplam yüzölçümü yaklaşık 9,8 milyon kilometrekaredir. ABD, doğuda Atlantik Okyanusu, batıda Pasifik Okyanusu, kuzeyde Kanada ve güneyde Meksika ile sınır komşusudur.
ABD’nin coğrafyası son derece çeşitlidir ve dağlar, ormanlar, çöller, ovalar ve kıyı şeritlerini içerir. Ülkenin en yüksek noktası, Alaska’daki Denali Dağı’dır (6.190 metre). En alçak noktası, Kaliforniya’daki Ölüm Vadisi’dir (-86 metre).
ABD’nin Demografisi
ABD, yaklaşık 332 milyonluk nüfusuyla dünyanın en kalabalık üçüncü ülkesidir. Nüfusun çoğunluğu (%76,3) beyazdır, ardından Hispanik veya Latin kökenliler (%18,5), siyahlar (%13,4), Asyalılar (%5,9) ve Yerli Amerikalılar (%1,3) gelmektedir.
ABD, çok kültürlü bir toplumdur ve dünyanın her yerinden gelen göçmenlere ev sahipliği yapmaktadır. Ülkede 350’den fazla dil konuşulmaktadır ve İngilizce ve İspanyolca en yaygın olanlarıdır.
ABD’nin Ekonomisi
ABD, dünyanın en büyük ekonomisine sahiptir ve gayri safi yurtiçi hasılası (GSYİH) yaklaşık 26,5 trilyon ABD dolarıdır. ABD ekonomisi, hizmetler (%80,5), imalat (%18,9) ve tarım (%0,6) sektörlerine dayanmaktadır.
ABD, dünyanın en büyük ihracatçısı ve ithalatçısıdır. Ülkenin en önemli ihracat ürünleri arasında uçaklar, otomobiller, tarım ürünleri ve kimyasallar yer almaktadır. En önemli ithalat ürünleri arasında petrol, otomobiller, elektronik eşyalar ve giyim eşyaları yer almaktadır.
ABD’nin Siyaseti
ABD, başkanlık sistemiyle yönetilen bir federal cumhuriyettir. Ülkenin başkanı, aynı zamanda hükümetin başı ve silahlı kuvvetlerin başkomutanıdır. Başkan, dört yıllık bir süre için seçilir ve en fazla iki dönem görev yapabilir.
ABD Kongresi, yasama organıdır ve iki meclisden oluşur: Temsilciler Meclisi ve Senato. Temsilciler Meclisi üyeleri iki yıllık bir süre için seçilirken, Senatörler altı yıllık bir süre için seçilirler.
ABD Yüksek Mahkemesi, ülkenin en yüksek mahkemesidir ve Anayasa’nın yorumlanmasından sorumludur. Yüksek Mahkeme yargıçları, başkan tarafından atanır ve ömür boyu görev yaparlar.
ABD’nin Kültürü
ABD, çok kültürlü bir topluma sahiptir ve kültürü, dünyanın her yerinden gelen göçmenlerin etkilerini yansıtmaktadır. ABD kültürü, müzik, film, televizyon, edebiyat ve mutfak gibi alanlarda küresel bir etkiye sahiptir.
ABD, özgürlük, demokrasi ve bireysellik değerleriyle bilinir. Ülke ayrıca yenilikçilik, girişimcilik ve rekabetçilik ile de ünlüdür.
ABD’nin Dış Politikası
ABD, dünyanın en güçlü askeri gücüne sahiptir ve dış politikası küresel olaylar üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. ABD, NATO, G7 ve Birleşmiş Milletler gibi uluslararası kuruluşlarda aktif bir rol oynamaktadır.
ABD’nin dış politikası, ulusal çıkarları korumak, demokrasiyi ve insan haklarını desteklemek ve küresel barışı ve istikrarı teşvik etmek üzerine kuruludur. ABD, terörizm, iklim değişikliği ve nükleer silahların yayılması gibi küresel zorluklarla mücadelede de önemli bir rol oynamaktadır.
Sonuç
Amerika Birleşik Devletleri, dünyanın en güçlü ve etkili ülkelerinden biridir. Ülke, zengin bir tarihe, çeşitli bir coğrafyaya, çok kültürlü bir topluma ve güçlü bir ekonomiye sahiptir. ABD, küresel olaylar üzerinde önemli bir etkiye sahip olan ve dünyanın dört bir yanındaki insanları etkileyen bir dış politikaya sahiptir.