Aksırmak
Aksırmak, burun ve boğazdaki tahriş edici maddeleri dışarı atmak için vücudun doğal bir refleksidir. Genellikle soğuk algınlığı, grip, alerji veya sinüzit gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarına bağlı olarak ortaya çıkar. Aksırık, burun ve boğazdaki mukus ve diğer tahriş edici maddeleri dışarı atarak solunum yollarının temizlenmesine yardımcı olur.
Aksırığın Nedenleri
Aksırığın en yaygın nedenleri şunlardır:
- Soğuk algınlığı ve grip: Soğuk algınlığı ve grip virüsleri burun ve boğazdaki hücrelere zarar vererek iltihaplanmaya ve mukus üretiminin artmasına neden olur. Bu durum aksırığa yol açabilir.
- Alerji: Alerjenler (polen, toz, hayvan tüyleri vb.) burun ve boğazdaki mukoza zarlarını tahriş ederek aksırığa neden olabilir.
- Sinüzit: Sinüzit, sinüslerin iltihaplanmasıdır. Sinüzit, burun tıkanıklığı, baş ağrısı ve aksırık gibi semptomlara neden olabilir.
- Nazal polipler: Nazal polipler, burun içinde oluşan küçük et benzeri büyümelerdir. Nazal polipler burun tıkanıklığı, horlama ve aksırık gibi semptomlara neden olabilir.
- Kuru hava: Kuru hava burun ve boğazdaki mukoza zarlarını tahriş ederek aksırığa neden olabilir.
- Sigara dumanı: Sigara dumanı burun ve boğazdaki mukoza zarlarını tahriş ederek aksırığa neden olabilir.
- Bazı ilaçlar: Bazı ilaçlar (örneğin, aspirin, ibuprofen, naproksen sodyum) burun ve boğazdaki mukoza zarlarını tahriş ederek aksırığa neden olabilir.
Aksırığın Belirtileri
Aksırığın en belirgin belirtisi, burun ve ağızdan ani ve güçlü bir şekilde hava çıkmasıdır. Aksırık genellikle tek başına görülür, ancak bazen burun akıntısı, boğaz ağrısı, öksürük, hapşırma ve baş ağrısı gibi diğer semptomlarla birlikte de görülebilir.
Aksırığın Tedavisi
Aksırığın tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır. Soğuk algınlığı ve grip gibi viral enfeksiyonlara bağlı aksırık genellikle kendiliğinden geçer. Alerjiye bağlı aksırık için antihistaminikler veya dekonjestanlar kullanılabilir. Sinüzite bağlı aksırık için antibiyotikler veya dekonjestanlar kullanılabilir. Nazal poliplere bağlı aksırık için cerrahi tedavi gerekebilir. Kuru havaya bağlı aksırık için nemlendirici kullanılabilir. Sigara dumanına bağlı aksırık için sigara içilmesi bırakılmalıdır. Bazı ilaçlara bağlı aksırık için doktorunuz ilacı değiştirmenizi önerebilir.
Aksırığın Önlenmesi
Aksırığın önlenmesi için şunlar yapılabilir:
- Soğuk algınlığı ve gripten korunmak için sık sık el yıkamak, kalabalık yerlerden uzak durmak ve hasta kişilerle temas etmemek gerekir.
- Alerjenlerden uzak durmak gerekir.
- Sinüziti önlemek için burun tıkanıklığını tedavi etmek gerekir.
- Nazal polipleri önlemek için alerjileri tedavi etmek gerekir.
- Kuru havayı önlemek için nemlendirici kullanmak gerekir.
- Sigara içilmemelidir.
- Bazı ilaçların aksırığa neden olabileceğini bilmek ve bu ilaçları kullanırken dikkatli olmak gerekir.
Aksırık Hakkında Faydalı Siteler ve Dosyalar