Aktinik Keratoz Nedir?
Aktinik keratoz, güneşin ultraviyole (UV) ışınlarına maruz kalmanın neden olduğu ciltte oluşan küçük, pullu, kırmızı veya kahverengi lekelerdir. Genellikle yüz, kafa derisi, eller ve kollar gibi güneşe maruz kalan bölgelerde görülür. Aktinik keratozlar genellikle iyi huylu lezyonlardır, ancak bazıları skuamöz hücreli karsinom adı verilen bir cilt kanseri türüne dönüşebilir.
Aktinik Keratozun Nedenleri
Aktinik keratozun ana nedeni, güneşin ultraviyole (UV) ışınlarına maruz kalmaktır. UV ışınları, cildin DNA’sına zarar vererek hücrelerin anormal şekilde büyümesine ve çoğalmasına neden olabilir. Bu anormal hücreler, aktinik keratoz adı verilen küçük, pullu, kırmızı veya kahverengi lekeler oluşturur.
Aktinik keratoz oluşumuna katkıda bulunabilecek diğer faktörler şunlardır:
- Açık ten rengi
- Çiller
- Sarı veya kızıl saç
- Mavi veya yeşil gözler
- Güneş yanığı geçmişi
- Uzun süreli güneş ışığına maruz kalma
- Yaşlılık
Aktinik Keratozun Belirtileri
Aktinik keratozlar genellikle küçük, pullu, kırmızı veya kahverengi lekeler olarak görülür. Genellikle güneşe maruz kalan bölgelerde, özellikle yüz, kafa derisi, eller ve kollarda görülür. Aktinik keratozlar genellikle ağrısızdır, ancak bazen kaşıntı veya yanma hissine neden olabilir.
Aktinik Keratozun Teşhisi
Aktinik keratoz teşhisi genellikle fizik muayene ile yapılır. Doktorunuz, cildinizi inceleyerek aktinik keratoz olup olmadığını belirleyebilir. Bazı durumlarda, doktorunuz biyopsi yaparak aktinik keratozun skuamöz hücreli karsinom olup olmadığını belirlemek isteyebilir.
Aktinik Keratozun Tedavisi
Aktinik keratozun tedavisi, lezyonun boyutuna, sayısına ve yerine bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri şunları içerir:
- Kriyoterapi: Bu yöntemde, aktinik keratoz lezyonları sıvı nitrojen ile dondurulur.
- Elektrocerrahi: Bu yöntemde, aktinik keratoz lezyonları elektrik akımı ile yakılır.
- Lazer tedavisi: Bu yöntemde, aktinik keratoz lezyonları lazer ışığı ile yok edilir.
- Topikal tedaviler: Bu yöntemde, aktinik keratoz lezyonlarına kremler veya jeller uygulanır.
Aktinik Keratozun Önlenmesi
Aktinik keratozun önlenmesi için şunları yapabilirsiniz:
- Güneş ışığından kaçının veya sınırlayın.
- Güneşe çıkarken koruyucu giysiler giyin.
- Güneş kremi kullanın.
- Güneş kremini sık sık yenileyin.
- Çocuklarınızı güneşten koruyun.
- Düzenli olarak cilt muayenesi yaptırın.
Aktinik Keratoz Hakkında Bilinmesi Gerekenler
- Aktinik keratozlar genellikle iyi huylu lezyonlardır, ancak bazıları skuamöz hücreli karsinom adı verilen bir cilt kanseri türüne dönüşebilir.
- Aktinik keratoz oluşumuna katkıda bulunabilecek faktörler arasında açık ten rengi, çiller, sarı veya kızıl saç, mavi veya yeşil gözler, güneş yanığı geçmişi, uzun süreli güneş ışığına maruz kalma ve yaşlılık yer alır.
- Aktinik keratozlar genellikle küçük, pullu, kırmızı veya kahverengi lekeler olarak görülür. Genellikle güneşe maruz kalan bölgelerde, özellikle yüz, kafa derisi, eller ve kollarda görülür.
- Aktinik keratozlar genellikle ağrısızdır, ancak bazen kaşıntı veya yanma hissine neden olabilir.
- Aktinik keratoz teşhisi genellikle fizik muayene ile yapılır. Bazı durumlarda, doktorunuz biyopsi yaparak aktinik keratozun skuamöz hücreli karsinom olup olmadığını belirlemek isteyebilir.
- Aktinik keratozun tedavisi, lezyonun boyutuna, sayısına ve yerine bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri arasında kriyoterapi, elektrocerrahi, lazer tedavisi ve topikal tedaviler yer alır.
- Aktinik keratozun önlenmesi için güneş ışığından kaçının veya sınırlayın, koruyucu giysiler giyin, güneş kremi kullanın, güneş kremini sık sık yenileyin, çocuklarınızı güneşten koruyun ve düzenli olarak cilt muayenesi yaptırın.