Amfetamin Nedir?
Amfetamin, merkezi sinir sistemini uyaran bir ilaçtır. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ve narkolepsi tedavisinde kullanılır. Ayrıca, kilo verme ve yorgunluğu azaltma gibi amaçlarla da kullanılır.
Amfetamin, 1887 yılında Romanyalı kimyager Lazăr Edeleanu tarafından sentezlendi. İlk olarak, astım ve burun tıkanıklığı gibi solunum yolu rahatsızlıklarını tedavi etmek için kullanıldı. Daha sonra, DEHB ve narkolepsi tedavisinde kullanılmaya başlandı.
Amfetamin, tablet, kapsül ve sıvı formda mevcuttur. Genellikle günde bir veya iki kez alınır. Amfetaminin etkisi genellikle 4 ila 6 saat sürer.
Amfetamin Ne İçin Kullanılır?
Amfetamin, aşağıdaki rahatsızlıkların tedavisinde kullanılır:
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB)
- Narkolepsi
- Kilo verme
- Yorgunluk
Amfetaminin Etkileri
Amfetamin, merkezi sinir sistemini uyararak etki gösterir. Bu uyarıcı etki, aşağıdaki belirtilere neden olabilir:
- Artan dikkat ve konsantrasyon
- Azalan yorgunluk
- Artan enerji
- İştah azalması
- Uykusuzluk
- Sinirlilik
- Kaydı
- Baş ağrısı
- Mide bulantısı
- Kusma
- İshal
- Kabızlık
- Kalp çarpıntısı
- Yüksek tansiyon
- Nefes darlığı
- Göğüs ağrısı
- Kas krampları
- Titreme
- Terleme
- Görme bulanıklığı
- Kulak çınlaması
- Halüsinasyonlar
- Psikoz
Amfetaminin Yan Etkileri
Amfetaminin en sık görülen yan etkileri şunlardır:
- Uykusuzluk
- Sinirlilik
- Kaydı
- Baş ağrısı
- Mide bulantısı
- Kusma
- İshal
- Kabızlık
- Kalp çarpıntısı
- Yüksek tansiyon
- Nefes darlığı
- Göğüs ağrısı
- Kas krampları
- Titreme
- Terleme
- Görme bulanıklığı
- Kulak çınlaması
Amfetaminin Bağımlılık Potansiyeli
Amfetamin, yüksek bağımlılık potansiyeline sahip bir ilaçtır. Amfetamin kullanan kişilerde, aşağıdaki bağımlılık belirtileri görülebilir:
- İlacı kullanma isteğinin artması
- İlacı kullanma miktarının artması
- İlacı kullanmadan geçirilen sürenin kısalması
- İlacı kullanmaktan kaynaklanan sorunlar yaşanması
- İlacı kullanmayı bırakma girişimlerinin başarısız olması
Amfetaminin Kullanımıyla İlgili Uyarılar
Amfetamin, aşağıdaki durumlarda kullanılmamalıdır:
- Kalp hastalığı olan kişiler
- Yüksek tansiyonu olan kişiler
- Tiroid hastalığı olan kişiler
- Şeker hastalığı olan kişiler
- Epilepsi hastalığı olan kişiler
- Psikoz hastalığı olan kişiler
- Hamile kadınlar
- Emziren kadınlar
Amfetamin, diğer ilaçlarla birlikte kullanıldığında, ciddi yan etkilere neden olabilir. Bu nedenle, amfetamin kullanan kişiler, kullandıkları diğer ilaçları doktorlarına bildirmelidirler.
Amfetamin, doktor kontrolünde kullanılmalıdır. Amfetaminin dozunu ve kullanım süresini doktor belirlemelidir. Amfetamin, doktorun önerdiği şekilde kullanılmadığında, ciddi yan etkilere neden olabilir.