Artik Yıl: Konusu ve Önemi
Artik yıl, her dört yılda bir Şubat ayının 29 çektiği yıldır. Bu, Dünya’nın Güneş etrafındaki dönüşünün tam olarak 365 gün sürmemesinden kaynaklanmaktadır. Dünya’nın Güneş etrafındaki dönüşü aslında 365,242 gün sürmektedir. Bu nedenle, her dört yılda bir fazladan bir gün eklenerek takvim yılı ile Dünya’nın Güneş etrafındaki dönüşü arasındaki fark giderilmektedir.
Artik yıl, ilk olarak MÖ 46 yılında Julius Caesar tarafından uygulamaya konulmuştur. Julius Caesar, Mısır’da kullanılan güneş takvimini temel alarak Julian takvimini oluşturmuştur. Julian takviminde, her yıl 365 gün olarak kabul edilmiş ve her dört yılda bir Şubat ayının 29 çektiği bir artık yıl eklenmiştir.
Julian takvimi, yaklaşık 1600 yıl boyunca kullanılmıştır. Ancak, Julian takviminde her 128 yılda bir yaklaşık bir gün hata oluşmaktadır. Bu nedenle, 1582 yılında Papa XIII. Gregory tarafından Gregoryen takvimi uygulamaya konulmuştur. Gregoryen takviminde, artık yıl kuralı değiştirilmiş ve her 100 yılda bir 29 Şubat günü çıkarılmıştır. Ancak, 400’e tam bölünen yıllar artık yıl olarak kabul edilmiştir.
Gregoryen takvimi, günümüzde dünyada en yaygın olarak kullanılan takvimdir. Türkiye’de de 1926 yılından bu yana Gregoryen takvimi kullanılmaktadır.
Artik Yılın Önemi
Artik yıl, takvim yılı ile Dünya’nın Güneş etrafındaki dönüşü arasındaki farkı gidermek için önemlidir. Eğer artık yıl olmasaydı, takvim yılı her yıl Dünya’nın Güneş etrafındaki dönüşünden biraz daha kısa olurdu. Bu da, mevsimlerin zamanla kaymasına neden olurdu. Örneğin, ilkbahar mevsimi her yıl biraz daha erken başlar ve biraz daha erken sona ererdi.
Artik yıl, ayrıca bazı dini ve kültürel olayların tarihlerinin belirlenmesinde de önemlidir. Örneğin, Hristiyanlık’ta Paskalya bayramı, ilkbahar ekinoksundan sonraki ilk dolunaydan sonraki ilk Pazar günü kutlanır. İlkbahar ekinoksu, 20 Mart veya 21 Mart’tır. Bu nedenle, Paskalya bayramının tarihi her yıl değişmektedir. Ancak, artık yıl sayesinde Paskalya bayramının tarihi her zaman aynı haftaya denk gelmektedir.
Artik Yılın Tarihi
Artik yıl, ilk olarak MÖ 46 yılında Julius Caesar tarafından uygulamaya konulmuştur. Julius Caesar, Mısır’da kullanılan güneş takvimini temel alarak Julian takvimini oluşturmuştur. Julian takviminde, her yıl 365 gün olarak kabul edilmiş ve her dört yılda bir Şubat ayının 29 çektiği bir artık yıl eklenmiştir.
Julian takvimi, yaklaşık 1600 yıl boyunca kullanılmıştır. Ancak, Julian takviminde her 128 yılda bir yaklaşık bir gün hata oluşmaktadır. Bu nedenle, 1582 yılında Papa XIII. Gregory tarafından Gregoryen takvimi uygulamaya konulmuştur. Gregoryen takviminde, artık yıl kuralı değiştirilmiş ve her 100 yılda bir 29 Şubat günü çıkarılmıştır. Ancak, 400’e tam bölünen yıllar artık yıl olarak kabul edilmiştir.
Gregoryen takvimi, günümüzde dünyada en yaygın olarak kullanılan takvimdir. Türkiye’de de 1926 yılından bu yana Gregoryen takvimi kullanılmaktadır.
Artik Yılın Hesaplanması
Bir yılın artık yıl olup olmadığını hesaplamak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
- Yılın son iki rakamına bakın.
- Son iki rakamı 4’e bölün.
- Eğer kalan 0 ise, yıl artık yıldır.
- Eğer kalan 0 değilse, yıl artık yıl değildir.
Örneğin, 2024 yılının artık yıl olup olmadığını hesaplamak için aşağıdaki adımları izleyebiliriz:
- 2024 yılının son iki rakamı 24’tür.
- 24’ü 4’e böldüğümüzde kalan 0’dır.
- Bu nedenle, 2024 yılı artık yıldır.
Artik Yılın Etkileri
Artik yıl, bazı alanlarda bazı etkileri olabilir. Örneğin, artık yılda doğum günü olan kişiler, diğer yıllarda doğum günlerini bir gün önce kutlarlar. Ayrıca, artık yılda bazı dini ve kültürel olayların tarihleri değişebilir. Örneğin, Hristiyanlık’ta Paskalya bayramı, ilkbahar ekinoksundan sonraki ilk dolunaydan sonraki ilk Pazar günü kutlanır. İlkbahar ekinoksu, 20 Mart veya 21 Mart’tır. Bu nedenle, Paskalya bayramının tarihi her yıl değişmektedir. Ancak, artık yıl sayesinde Paskalya bayramının tarihi her zaman aynı haftaya denk gelmektedir.
Artik yıl, ayrıca bazı ekonomik etkileri de olabilir. Örneğin, artık yılda bazı şirketler çalışanlarına bir günlük ekstra ücret ödeyebilirler. Ayrıca, artık yılda bazı ürünlerin fiyatları artabilir.