ASB (Asbest)
Asbest, doğal olarak oluşan bir mineral lifidir. Isıya, ateşe ve kimyasallara karşı dayanıklıdır. Bu nedenle, inşaat, otomotiv, gemi yapımı ve tekstil gibi birçok sektörde kullanılır. Ancak, asbest liflerinin solunması akciğer kanserine ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, asbest kullanımı birçok ülkede yasaklanmıştır.
Asbestin Tarihi
Asbest, yüzyıllardır bilinen bir mineraldir. Eski Mısırlılar ve Romalılar asbesti mumyalama ve yangın söndürme gibi amaçlarla kullanmışlardır. 19. yüzyılda, asbestin ısıya ve ateşe dayanıklılığı nedeniyle inşaat sektöründe kullanılmaya başlandı. 20. yüzyılda, asbestin kullanımı otomotiv, gemi yapımı ve tekstil gibi diğer sektörlere de yayıldı.
Asbestin Kullanım Alanları
Asbest, birçok sektörde kullanılır. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- İnşaat: Asbest, çatı kaplama, duvar yalıtımı, boru izolasyonu ve yangın söndürme malzemeleri gibi birçok inşaat malzemesinde kullanılır.
- Otomotiv: Asbest, fren balataları, debriyaj balataları ve conta gibi otomotiv parçalarında kullanılır.
- Gemi yapımı: Asbest, gemi gövdelerinin izolasyonu ve yangın söndürme malzemeleri gibi gemi yapımında kullanılır.
- Tekstil: Asbest, yangına dayanıklı giysiler, eldivenler ve perdeler gibi tekstil ürünlerinde kullanılır.
Asbestin Sağlık Etkileri
Asbest liflerinin solunması akciğer kanserine ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir. Akciğer kanseri, asbest kaynaklı en yaygın kanser türüdür. Asbest ayrıca, mezotelyoma, akciğer zarı kanseri ve asbestozis gibi diğer kanser türlerine de yol açabilir. Asbest liflerinin solunması ayrıca, akciğer fibrozisi, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ve astım gibi solunum yolu hastalıklarına da yol açabilir.
Asbestin Yasaklanması
Asbestin sağlık etkileri nedeniyle, birçok ülkede asbest kullanımı yasaklanmıştır. Türkiye’de, asbest kullanımı 2010 yılında yasaklanmıştır. Avrupa Birliği’nde ise, asbest kullanımı 2005 yılında yasaklanmıştır. Amerika Birleşik Devletleri’nde ise, asbest kullanımı hala yasaldır, ancak birçok eyalette kısıtlanmıştır.
Asbestten Korunma
Asbestten korunmak için şunlar yapılabilir:
- Asbest içeren malzemelerle çalışırken, solunum maskesi takılmalıdır.
- Asbest içeren malzemeler, ıslak olarak kesilmeli veya zımparalanmalıdır.
- Asbest içeren malzemeler, uygun şekilde bertaraf edilmelidir.
- Asbest içeren binalarda, düzenli olarak temizlik yapılmalıdır.
Sonuç
Asbest, sağlık için zararlı bir mineraldir. Asbest kullanımı birçok ülkede yasaklanmıştır. Asbestten korunmak için, solunum maskesi takılmalı, asbest içeren malzemeler ıslak olarak kesilmeli veya zımparalanmalı ve uygun şekilde bertaraf edilmelidir. Asbest içeren binalarda, düzenli olarak temizlik yapılmalıdır.