Aşil Kopması
Aşil tendonu, baldır kaslarını topuk kemiğine bağlayan kalın bir kordondur. Aşil tendonu, yürürken, koşarken ve zıplarken vücudun ağırlığını destekler. Aşil tendonu kopması, bu kordonun yırtılmasıdır.
Aşil tendonu kopması, genellikle spor yaparken meydana gelir. Ani bir hareket veya aşırı yüklenme sonucu tendon yırtılabilir. Aşil tendonu kopması, ayrıca yaşlanma, diyabet ve bazı ilaçların kullanımı gibi faktörler nedeniyle de oluşabilir.
Aşil tendonu kopması belirtileri şunlardır:
- Topukta ani ve şiddetli ağrı
- Topuğu hareket ettirmede zorluk
- Topukta şişlik ve morarma
- Yürürken veya koşarken topukta ağrı
Aşil tendonu kopması teşhisi, fizik muayene ve görüntüleme yöntemleri ile konulur. Fizik muayene sırasında doktor, topuğu hareket ettirir ve ağrıyı değerlendirir. Görüntüleme yöntemleri arasında ultrason ve manyetik rezonans görüntüleme (MR) yer alır.
Aşil tendonu kopması tedavisi, kopmanın derecesine ve hastanın genel sağlık durumuna göre belirlenir. Kopma küçükse ve hasta genç ve sağlıklıysa, cerrahi olmayan tedavi uygulanabilir. Cerrahi olmayan tedavi, istirahat, buz uygulaması, sıkıştırma ve yükseltme gibi yöntemleri içerir.
Kopma büyükse veya hasta yaşlı ve sağlıksızsa, cerrahi tedavi gerekebilir. Cerrahi tedavi sırasında, kopan tendon onarılır veya yerine yeni bir tendon yerleştirilir.
Aşil tendonu kopması sonrası iyileşme süreci uzun ve zorlu olabilir. İyileşme süreci, kopmanın derecesine, hastanın genel sağlık durumuna ve uygulanan tedaviye göre değişir. Genellikle, iyileşme süreci 6 ila 12 ay sürer.
Aşil tendonu kopması sonrası iyileşme sürecinde, hasta şunlara dikkat etmelidir:
- Doktorun önerdiği ilaçları düzenli olarak kullanmalıdır.
- Yaralı bölgeyi temiz ve kuru tutmalıdır.
- Yaralı bölgeye buz uygulamalıdır.
- Yaralı bölgeyi sıkıştırmalıdır.
- Yaralı bölgeyi yükseltmelidir.
- Doktorun önerdiği egzersizleri düzenli olarak yapmalıdır.
- Doktorun önerdiği diyet programını uygulamalıdır.
Aşil tendonu kopması, günlük aktiviteleri ve spor yapmayı etkileyebilen ciddi bir yaralanmadır. Ancak, uygun tedavi ve rehabilitasyon ile çoğu hasta tamamen iyileşebilir.
Aşil Tendonu Kopması Risk Faktörleri
Aşil tendonu kopması için risk faktörleri şunlardır:
- Spor yapmak
- Yaşlanma
- Diyabet
- Bazı ilaçların kullanımı
- Obezite
- Sigara içmek
- Aşil tendonu yaralanmaları öyküsü
Aşil Tendonu Kopması Önleme
Aşil tendonu kopmasını önlemek için şunlar yapılabilir:
- Spor yaparken ısınma ve soğuma hareketleri yapmak
- Spor yaparken uygun ayakkabı ve ekipman kullanmak
- Aşırı yüklenmekten kaçınmak
- Sağlıklı bir kiloda olmak
- Sigara içmemek
- Doktorun önerdiği ilaçları düzenli olarak kullanmak
Aşil Tendonu Kopması Sonrası Rehabilitasyon
Aşil tendonu kopması sonrası rehabilitasyon, iyileşme sürecinin önemli bir parçasıdır. Rehabilitasyon programı, hastanın genel sağlık durumuna ve uygulanan tedaviye göre belirlenir. Genellikle, rehabilitasyon programı şunları içerir:
- Esneme egzersizleri
- Güçlendirme egzersizleri
- Denge egzersizleri
- Proprioseptif egzersizler
- Yürüyüş egzersizleri
- Koşu egzersizleri
Rehabilitasyon programı, hastanın ağrısına ve iyileşme durumuna göre kademeli olarak ilerletilir. Rehabilitasyon süreci, genellikle 6 ila 12 ay sürer.