AST Nedir?
AST (Aspartat Aminotransferaz), karaciğer ve kalp kası gibi çeşitli dokularda bulunan bir enzimdir. AST, amino asitlerin metabolizmasında rol oynar ve karaciğer hasarı veya kalp krizi gibi durumlarda kanda yükselebilir.
AST Normal Değerleri
AST normal değerleri yaşa ve cinsiyete göre değişebilir. Genel olarak, yetişkin erkeklerde AST normal değeri 10-40 IU/L, yetişkin kadınlarda ise 5-34 IU/L’dir. Çocuklarda AST normal değerleri daha düşüktür.
AST Yüksekliği Nedenleri
AST yüksekliği, çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Karaciğer hasarı: Karaciğer hasarı, AST seviyelerinin yükselmesine neden olan en sık nedendir. Karaciğer hasarına yol açabilecek durumlar arasında hepatit, siroz, karaciğer kanseri ve ilaç yan etkileri yer alır.
- Kalp krizi: Kalp krizi, kalp kasının hasar görmesi sonucu ortaya çıkar ve AST seviyelerinin yükselmesine neden olabilir.
- Kas hasarı: Kas hasarı, AST seviyelerinin yükselmesine neden olabilir. Kas hasarına yol açabilecek durumlar arasında yoğun egzersiz, travma ve kas hastalıkları yer alır.
- Diğer nedenler: AST yüksekliği, bazı ilaçların yan etkisi olarak da ortaya çıkabilir. Ayrıca, gebelik ve obezite gibi durumlarda da AST seviyeleri yükselebilir.
AST Yüksekliği Belirtileri
AST yüksekliği genellikle herhangi bir belirtiye neden olmaz. Ancak, AST yüksekliğine neden olan altta yatan hastalık belirtilere yol açabilir. Bu belirtiler arasında şunlar yer alır:
- Yorgunluk
- İştahsızlık
- Bulantı
- Kusma
- Karın ağrısı
- Sarılık
- Kaşıntı
- Ödem
- Nefes darlığı
- Göğüs ağrısı
AST Yüksekliği Tanısı
AST yüksekliği tanısı, kan testi ile konulur. Kan testinde AST seviyeleri ölçülür ve normal değerlerin üzerindeyse AST yüksekliği tanısı konulur.
AST Yüksekliği Tedavisi
AST yüksekliği tedavisi, altta yatan hastalığa yönelik olarak yapılır. Karaciğer hasarı veya kalp krizi gibi durumlarda, bu hastalıkların tedavisi yapılır. Kas hasarı durumunda, kasların dinlendirilmesi ve ağrı kesiciler kullanılabilir. İlaç yan etkisi olarak ortaya çıkan AST yüksekliği durumunda, ilaç kesilir veya değiştirilir.
AST Yüksekliği Önlenmesi
AST yüksekliğini önlemek için yapılabilecek şeyler şunlardır:
- Sağlıklı bir diyet yapmak
- Düzenli egzersiz yapmak
- Aşırı alkolden kaçınmak
- İlaçları doktor kontrolünde kullanmak
- Hepatit ve diğer karaciğer hastalıklarına karşı aşı olmak