Basir
Basir, gözün görme yeteneğini sağlayan organ olan retinanın bir hastalığıdır. Retinada bulunan fotoreseptör hücreleri, ışığı elektrik sinyallerine dönüştürür ve bu sinyaller beyne gönderilir. Beyin bu sinyalleri yorumlayarak görmemizi sağlar. Basir, fotoreseptör hücrelerinin hasar görmesi veya yok olması sonucu oluşur. Bu hasar, çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir.
Basirin Nedenleri
- Genetik faktörler: Bazı insanlar, basire neden olan genetik mutasyonlarla doğarlar. Bu mutasyonlar, fotoreseptör hücrelerinin gelişimini veya işlevini etkileyebilir.
- Yaşlanma: Yaşlandıkça, fotoreseptör hücreleri doğal olarak dejenere olur. Bu durum, yaşa bağlı maküler dejenerasyon (AMD) gibi hastalıklara yol açabilir.
- Diyabet: Diyabet, gözün kan damarlarına zarar verebilir ve bu da fotoreseptör hücrelerine giden kan akışının azalmasına neden olabilir. Bu durum, diyabetik retinopati adı verilen bir hastalığa yol açabilir.
- Yüksek tansiyon: Yüksek tansiyon, gözün kan damarlarına zarar verebilir ve bu da fotoreseptör hücrelerine giden kan akışının azalmasına neden olabilir. Bu durum, hipertansif retinopati adı verilen bir hastalığa yol açabilir.
- Obezite: Obezite, diyabet ve yüksek tansiyon gibi basire neden olabilecek hastalıkların riskini artırabilir.
- Sigara içmek: Sigara içmek, gözün kan damarlarına zarar verebilir ve bu da fotoreseptör hücrelerine giden kan akışının azalmasına neden olabilir. Bu durum, sigara içenlerde basir riskini artırır.
- Güneş ışığına maruz kalmak: Güneş ışığındaki ultraviyole (UV) ışınları, fotoreseptör hücrelerine zarar verebilir. Bu nedenle, güneş ışığına uzun süre maruz kalmak basir riskini artırabilir.
Basirin Belirtileri
- Görme kaybı: Basirin en sık görülen belirtisi görme kaybıdır. Bu kayıp, yavaş yavaş veya ani olarak ortaya çıkabilir.
- Çevresel görüş kaybı: Basir, genellikle çevresel görüşü etkiler. Bu nedenle, basirli kişiler nesneleri yan taraflarından görmekte zorluk çekebilirler.
- Gece görüşü kaybı: Basir, gece görüşünü de etkileyebilir. Bu nedenle, basirli kişiler karanlıkta görmekte zorluk çekebilirler.
- Renk körlüğü: Basir, renk körlüğüne de yol açabilir. Bu nedenle, basirli kişiler renkleri ayırt etmekte zorluk çekebilirler.
- Işığa duyarlılık: Basirli kişiler, ışığa karşı daha duyarlı olabilirler. Bu nedenle, parlak ışıklar onları rahatsız edebilir.
Basirin Tanısı
Basirin tanısı, göz muayenesi ile konulur. Göz muayenesi sırasında doktor, gözün içini inceleyerek fotoreseptör hücrelerindeki hasarı tespit edebilir. Ayrıca, görme keskinliği testi, renk körlüğü testi ve elektroretinografi (ERG) gibi testler de basirin tanısında kullanılabilir.
Basirin Tedavisi
Basirin tedavisi, hastalığın nedenine bağlı olarak değişir. Genetik faktörlere bağlı olarak oluşan basir için etkili bir tedavi yoktur. Ancak, diğer nedenlerle oluşan basir için çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur.
- Yaşa bağlı maküler dejenerasyon (AMD) tedavisi: AMD’nin tedavisinde kullanılan ilaçlar, fotoreseptör hücrelerinin dejenerasyonunu yavaşlatabilir veya durdurabilir. Ayrıca, AMD’li kişilere özel gözlükler veya kontakt lensler verilebilir.
- Diyabetik retinopati tedavisi: Diyabetik retinopatinin tedavisinde kullanılan ilaçlar, gözün kan damarlarındaki hasarı önleyebilir veya tedavi edebilir. Ayrıca, diyabetik retinopatili kişilere lazer tedavisi veya cerrahi tedavi uygulanabilir.
- Hipertansif retinopati tedavisi: Hipertansif retinopatinin tedavisinde kullanılan ilaçlar, yüksek tansiyonu kontrol altına alarak gözün kan damarlarındaki hasarı önleyebilir veya tedavi edebilir. Ayrıca, hipertansif retinopatili kişilere lazer tedavisi veya cerrahi tedavi uygulanabilir.
- Obezite tedavisi: Obezite tedavisi, diyabet ve yüksek tansiyon gibi basire neden olabilecek hastalıkların riskini azaltabilir.
- Sigara içme tedavisi: Sigara içme tedavisi, gözün kan damarlarındaki hasarı önleyebilir veya tedavi edebilir. Ayrıca, sigara içenlerde basir riskini azaltabilir.
- Güneş ışığına maruz kalmaktan korunma: Güneş ışığına uzun süre maruz kalmak basir riskini artırabilir. Bu nedenle, güneş ışığına maruz kalırken güneş gözlüğü takmak ve şapka giymek önemlidir.
Basirin Önlenmesi
Basirin önlenmesi için yapılabilecek şeyler şunlardır:
- Genetik faktörler: Genetik faktörlere bağlı olarak oluşan basir önlenemez. Ancak, genetik faktörlere sahip kişiler düzenli göz muayeneleri yaptırarak hastalığın erken teşhisini sağlayabilirler.
- Yaşlanma: Yaşlanma doğal bir süreçtir ve önlenemez. Ancak, sağlıklı bir yaşam tarzı yaşamak yaşa bağlı maküler dejenerasyon (AMD) riskini azaltabilir.
- Diyabet: Diyabet önlenebilir bir hastalıktır. Sağlıklı bir yaşam tarzı yaşamak ve düzenli olarak kan şekeri kontrolü yaptırmak diyabet riskini azaltabilir.
- Yüksek tansiyon: Yüksek tansiyon önlenebilir bir hastalıktır. Sağlıklı bir yaşam tarzı yaşamak ve düzenli olarak tansiyon kontrolü yaptırmak yüksek tansiyon riskini azaltabilir.
- Obezite: Obezite önlenebilir bir hastalıktır. Sağlıklı bir yaşam tarzı yaşamak ve düzenli olarak egzersiz yapmak obezite riskini azaltabilir.
- Sigara içmek: Sigara içmek önlenebilir bir alışkanlıktır. Sigarayı bırakmak gözün kan damarlarındaki hasarı önleyebilir veya tedavi edebilir. Ayrıca, sigara içenlerde basir riskini azaltabilir.
- Güneş ışığına maruz kalmaktan korunma: Güneş ışığına uzun süre maruz kalmak basir riskini artırabilir. Bu nedenle, güneş ışığına maruz kalırken güneş gözlüğü takmak ve şapka giymek önemlidir.
Faydalı Siteler
İlgili Dosyalar