Bedensel Engellilik: Anlayış, Destek ve Kapsayıcılık
Bedensel engellilik, bir kişinin fiziksel işlevlerini etkileyen ve günlük aktivitelerini kısıtlayan bir durumdur. Bu durum doğuştan veya sonradan edinilmiş olabilir ve çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Bedensel engellilik, hareket kabiliyetini, duyma veya görme duyularını, konuşma veya öğrenme becerilerini etkileyebilir.
Bedensel engellilik, bireylerin yaşamlarını önemli ölçüde etkileyebilir. Fiziksel zorlukların yanı sıra, sosyal, psikolojik ve ekonomik zorluklarla da karşı karşıya kalabilirler. Toplumun önyargıları ve ayrımcılığı, bedensel engelli bireylerin hayatlarını daha da zorlaştırabilir.
Bedensel Engellilik Türleri
Bedensel engellilik, çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir. En yaygın bedensel engellilik türleri şunlardır:
- Hareket kabiliyeti engeli: Bu tür engellilik, yürüme, merdiven çıkma, oturup kalkma gibi hareketleri yapmayı zorlaştırır.
- Duyma engeli: Bu tür engellilik, işitme duyusunun kısmen veya tamamen kaybına neden olur.
- Görme engeli: Bu tür engellilik, görme duyusunun kısmen veya tamamen kaybına neden olur.
- Konuşma engeli: Bu tür engellilik, konuşma veya anlaşılır şekilde konuşma yeteneğinin kaybına neden olur.
- Öğrenme engeli: Bu tür engellilik, öğrenme ve anlama becerilerinin zayıflığına neden olur.
Bedensel Engelliliğin Nedenleri
Bedensel engellilik, çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Doğuştan anomaliler: Bazı bedensel engellilikler, doğum öncesi veya doğum sırasında oluşan anomaliler nedeniyle ortaya çıkar.
- Kazalar: Trafik kazaları, iş kazaları veya spor kazaları gibi kazalar, bedensel engelliliğe yol açabilir.
- Hastalıklar: Felç, multiple skleroz, kas hastalıkları gibi hastalıklar, bedensel engelliliğe neden olabilir.
- Yaşlanma: Yaşlanma süreci, kas ve kemik yapısının zayıflamasına ve bedensel engelliliğe yol açabilir.
Bedensel Engelliliğin Etkileri
Bedensel engellilik, bireylerin yaşamlarını önemli ölçüde etkileyebilir. Fiziksel zorlukların yanı sıra, sosyal, psikolojik ve ekonomik zorluklarla da karşı karşıya kalabilirler.
- Fiziksel zorluklar: Bedensel engelli bireyler, günlük aktivitelerini yapmakta zorluk çekebilirler. Örneğin, hareket kabiliyeti engeli olan bir kişi yürümekte veya merdiven çıkmakta zorluk çekebilir. Duyma engeli olan bir kişi, başkalarının konuşmalarını duymakta zorluk çekebilir. Görme engeli olan bir kişi, nesneleri görmekte zorluk çekebilir.
- Sosyal zorluklar: Bedensel engelli bireyler, toplum tarafından dışlanabilir veya ayrımcılığa uğrayabilirler. Bu durum, sosyal izolasyona ve yalnızlığa yol açabilir.
- Psikolojik zorluklar: Bedensel engelli bireyler, fiziksel zorlukların yanı sıra, psikolojik zorluklarla da karşı karşıya kalabilirler. Örneğin, depresyon, kaydı ve özgüven eksikliği gibi sorunlar yaşayabilirler.
- Ekonomik zorluklar: Bedensel engelli bireyler, iş bulmakta veya işlerini sürdürmekte zorluk çekebilirler. Bu durum, ekonomik sıkıntılara yol açabilir.
Bedensel Engellilere Destek
Bedensel engelli bireylere destek olmak için çeşitli yollar bulunmaktadır. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Aile ve arkadaş desteği: Bedensel engelli bireyler, aile ve arkadaşlarının desteğiyle daha kolay başa çıkabilirler. Aile ve arkadaşlar, bedensel engelli bireylere fiziksel ve duygusal destek sağlayabilirler.
- Toplum desteği: Toplum, bedensel engelli bireylere destek olmak için çeşitli yollar bulabilir. Örneğin, erişilebilirlik düzenlemeleri yapılabilir, özel eğitim hizmetleri sağlanabilir ve istihdam fırsatları yaratılabilir.
- Devlet desteği: Devlet, bedensel engelli bireylere çeşitli destekler sağlayabilir. Örneğin, maddi yardım, sağlık hizmetleri ve eğitim hizmetleri sağlanabilir.
Bedensel Engellilik Hakları
Bedensel engelli bireyler, diğer bireylerle aynı haklara sahiptir. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Eşitlik hakkı: Bedensel engelli bireyler, diğer bireylerle eşit haklara sahiptir. Bu, eğitim, istihdam, sağlık ve ulaşım gibi alanlarda eşit fırsatlara sahip olmak anlamına gelir.
- Erişilebilirlik hakkı: Bedensel engelli bireyler, kamuya açık yerlere ve hizmetlere erişebilme hakkına sahiptir. Bu, engelli rampaları, asansörler ve işaret dili tercümanları gibi erişilebilirlik düzenlemelerinin yapılması anlamına gelir.
- Özgürlük hakkı: Bedensel engelli bireyler, diğer bireylerle aynı özgürlüklere sahiptir. Bu, hareket özgürlüğü, ifade özgürlüğü ve din özgürlüğü gibi özgürlükleri içerir.
Bedensel Engellilik Hakkında Faydalı Siteler
- Türkiye Bedensel Engelliler Derneği (TBED): https://www.tbed.org.tr
- Engelli Hakları Derneği (EHD): https://www.ehd.org.tr
- Türkiye Spastik Çocuklar Vakfı (TSÇV): https://www.tscv.org.tr
- Türkiye Görme Engelliler Derneği (TGED): https://www.tged.org.tr
- Türkiye İşitme Engelliler Derneği (TİED): https://www.tied.org.tr
Bedensel Engellilik Hakkında Faydalı Dosyalar
- Bedensel Engellilik Hakları Sözleşmesi: https://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5378.html
- Erişilebilirlik Yönetmeliği: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/08/20170811-1.htm
- Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği: https://www.meb.gov.tr/mevzuat/ozel-egitim-hizmetleri-yonetmeligi.html
- İstihdamda Engellilere Pozitif Ayrımcılık Yönetmeliği: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/08/20120807-1.htm