CPI – Tüketici Fiyat Endeksi
İngilizce Anlamı: Consumer Price Index
Türkçe Anlamı: Tüketici Fiyat Endeksi
Genel Bakış:
Tüketici Fiyat Endeksi (CPI), belirli bir zaman diliminde bir dizi tüketici mal ve hizmetinin fiyatlarındaki ortalama değişimi ölçen bir ekonomik göstergedir. Genellikle enflasyonu ölçmek için kullanılır ve hükümetler, işletmeler ve bireyler tarafından ekonomik kararlar almak için kullanılır.
Hesaplama:
CPI, belirli bir zaman diliminde bir dizi tüketici mal ve hizmetinin fiyatlarındaki ortalama değişimi ölçmek için kullanılır. Bu, bir taban yılı seçerek ve bu yıldaki mal ve hizmetlerin fiyatlarını 100 olarak belirleyerek yapılır. Daha sonra, diğer yıllardaki fiyatlar taban yıl fiyatlarına göre karşılaştırılır ve bir endeks numarası hesaplanır.
Kullanım Alanları:
CPI, enflasyonu ölçmek için yaygın olarak kullanılır. Enflasyon, mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki genel artıştır ve ekonomi üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir. Yüksek enflasyon, tüketicilerin satın alma gücünü azaltabilir ve ekonomik büyümeyi yavaşlatabilir. Düşük enflasyon ise ekonomik istikrarın bir işareti olarak görülebilir.
CPI ayrıca, hükümetler, işletmeler ve bireyler tarafından ekonomik kararlar almak için kullanılır. Örneğin, hükümetler CPI’yi sosyal güvenlik ödemelerini ve asgari ücreti ayarlamak için kullanabilir. İşletmeler CPI’yi fiyatlandırma kararları almak için kullanabilir. Bireyler ise CPI’yi satın alma kararları almak için kullanabilir.
Eleştiriler:
CPI, enflasyonu ölçmek için yaygın olarak kullanılan bir gösterge olmasına rağmen, bazı eleştirilere de maruz kalmaktadır. Bu eleştirilerden bazıları şunlardır:
- CPI, tüketicilerin satın alma alışkanlıklarındaki değişiklikleri tam olarak yansıtmayabilir.
- CPI, bazı mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişiklikleri diğerlerinden daha fazla ağırlıklandırabilir.
- CPI, kalite değişikliklerini tam olarak yansıtmayabilir.
Bu eleştirilere rağmen, CPI enflasyonu ölçmek için hala en yaygın kullanılan göstergedir.
Sonuç:
CPI, enflasyonu ölçmek için yaygın olarak kullanılan bir ekonomik göstergedir. Genellikle hükümetler, işletmeler ve bireyler tarafından ekonomik kararlar almak için kullanılır. Ancak, CPI bazı eleştirilere de maruz kalmaktadır. Bu eleştirilere rağmen, CPI enflasyonu ölçmek için hala en yaygın kullanılan göstergedir.