CRH (Kortikotropin Salan Hormon)
CRH (kortikotropin salan hormon), hipotalamusta üretilen ve hipofiz bezini uyararak adrenokortikotropik hormon (ACTH) salınımını kontrol eden bir peptit hormondur. ACTH, böbrek üstü bezlerini uyararak kortizol salınımını kontrol eder. Kortizol, vücudun strese yanıt vermesinde önemli bir rol oynayan bir hormondur.
CRH’nin Fizyolojisi
CRH, hipotalamusta bulunan paraventriküler çekirdek (PVN) ve supraoptik çekirdek (SON) tarafından üretilir. CRH, hipofiz bezine ulaşmak için hipofiz sapı boyunca seyahat eder. Hipofiz bezinde, CRH, ACTH salgılayan hücreleri uyararak ACTH salınımını tetikler. ACTH, böbrek üstü bezlerine ulaşmak için kan dolaşımına girer. Böbrek üstü bezlerinde, ACTH, kortizol salınımını tetikler. Kortizol, kan dolaşımına girerek vücudun çeşitli dokularına ulaşır.
CRH’nin Rolü
CRH, vücudun strese yanıt vermesinde önemli bir rol oynar. Stres sırasında, CRH salınımı artar. Bu, ACTH salınımının artmasına ve dolayısıyla kortizol salınımının artmasına yol açar. Kortizol, vücudun strese yanıt vermesine yardımcı olan bir hormondur. Kortizol, kan şekerini yükseltir, bağışıklık sistemini güçlendirir ve iltihabı azaltır.
CRH’nin Bozuklukları
CRH’nin aşırı salınımı, Cushing sendromuna yol açabilir. Cushing sendromu, kortizol seviyelerinin yüksek olduğu bir hastalıktır. Cushing sendromunun belirtileri arasında kilo alımı, yüksek tansiyon, diyabet ve kemik erimesi bulunur.
CRH’nin yetersiz salınımı, Addison hastalığına yol açabilir. Addison hastalığı, kortizol seviyelerinin düşük olduğu bir hastalıktır. Addison hastalığının belirtileri arasında yorgunluk, kilo kaybı, düşük tansiyon ve cilt pigmentasyonunda değişiklikler bulunur.
CRH’nin Tedavisi
CRH’nin aşırı salınımı, Cushing sendromunun tedavisinde kullanılır. Cushing sendromunun tedavisinde kullanılan ilaçlar arasında ketokonazol, metirapone ve mifepriston bulunur.
CRH’nin yetersiz salınımı, Addison hastalığının tedavisinde kullanılır. Addison hastalığının tedavisinde kullanılan ilaçlar arasında hidrokortizon, prednizon ve deksametazon bulunur.
Sonuç
CRH, vücudun strese yanıt vermesinde önemli bir rol oynayan bir hormondur. CRH’nin aşırı salınımı, Cushing sendromuna yol açabilirken, yetersiz salınımı ise Addison hastalığına yol açabilir. CRH’nin bozukluklarının tedavisinde kullanılan ilaçlar mevcuttur.