Cumhurbaşkanı
Cumhurbaşkanı, bir cumhuriyetin devlet başkanıdır. Cumhurbaşkanları genellikle halk tarafından seçilir veya parlamento tarafından atanır. Cumhurbaşkanının yetkileri ülkeden ülkeye değişir, ancak genellikle yasaları imzalama veya veto etme, hükümeti yönetme ve orduyu komuta etme yetkileri vardır.
Türkiye’de Cumhurbaşkanlığı
Türkiye’de cumhurbaşkanı, halk tarafından beş yıllığına seçilir. Cumhurbaşkanı, devletin başıdır ve yürütme yetkisini kullanır. Cumhurbaşkanı, başbakanı ve bakanları atar, yasaları imzalar veya veto eder ve orduyu komuta eder.
Cumhurbaşkanının Yetkileri
Cumhurbaşkanının yetkileri, Anayasa’da belirtilmiştir. Cumhurbaşkanının yetkileri şunlardır:
- Devletin başıdır.
- Yürütme yetkisini kullanır.
- Başbakanı ve bakanları atar.
- Yasaları imzalar veya veto eder.
- Orduyu komuta eder.
- Dış ilişkileri yürütür.
- Uluslararası anlaşmaları imzalar.
- Af çıkarır.
Cumhurbaşkanının Görevleri
Cumhurbaşkanının görevleri, Anayasa’da belirtilmiştir. Cumhurbaşkanının görevleri şunlardır:
- Anayasa’yı korur ve uygular.
- Devletin birliğini ve bütünlüğünü sağlar.
- Demokratik düzeni korur.
- İnsan haklarını ve temel özgürlükleri korur.
- Ülkenin kalkınmasını ve refahını sağlar.
- Dış politikada ülkenin çıkarlarını korur.
Cumhurbaşkanının Seçimi
Cumhurbaşkanı, halk tarafından beş yıllığına seçilir. Cumhurbaşkanı seçimi, iki turlu yapılır. İlk turda, adayların hiçbiri geçerli oyların yarısından fazlasını alamazsa, ikinci tur yapılır. İkinci turda, en çok oy alan aday cumhurbaşkanı seçilir.
Cumhurbaşkanının Görev Süresi
Cumhurbaşkanının görev süresi, beş yıldır. Cumhurbaşkanı, iki dönemden fazla görev yapamaz.
Cumhurbaşkanının İstifa Etmesi
Cumhurbaşkanı, görevinden istifa edebilir. Cumhurbaşkanının istifası, TBMM’ye yapılır. Cumhurbaşkanının istifası, TBMM tarafından kabul edildiğinde, cumhurbaşkanlığı sona erer.
Cumhurbaşkanının Azledilmesi
Cumhurbaşkanı, TBMM tarafından azledilebilir. Cumhurbaşkanının azledilmesi için, TBMM’de üçte iki çoğunluk gerekir. Cumhurbaşkanının azledilmesi, Anayasa Mahkemesi tarafından onaylandığında, cumhurbaşkanlığı sona erer.
Cumhurbaşkanının Ölümü
Cumhurbaşkanı ölürse, cumhurbaşkanlığı sona erer. Cumhurbaşkanının ölümünden sonra, yeni cumhurbaşkanı, en geç 45 gün içinde seçilir.
Cumhurbaşkanlığına Aday Olma Şartları
Cumhurbaşkanlığına aday olabilmek için, aşağıdaki şartları taşımak gerekir:
- Türk vatandaşı olmak.
- 40 yaşını doldurmuş olmak.
- Lise mezunu olmak.
- Askerlik görevini yapmış olmak.
- Sabıka kaydı olmamak.
Cumhurbaşkanlığına Aday Olma Yasağı
Aşağıdaki kişiler, cumhurbaşkanlığına aday olamazlar:
- Hükümlü olanlar.
- Siyasi yasaklı olanlar.
- Kamu görevinden ihraç edilenler.
- Terör örgütleriyle bağlantısı olanlar.
Cumhurbaşkanlığı Seçim Kanunu
Cumhurbaşkanlığı seçimleri, Cumhurbaşkanlığı Seçim Kanunu’na göre yapılır. Cumhurbaşkanlığı Seçim Kanunu, 28 Şubat 1960 tarihli ve 726 sayılı Kanundur.
Cumhurbaşkanlığı Seçim Yönetmeliği
Cumhurbaşkanlığı seçimleri, Cumhurbaşkanlığı Seçim Yönetmeliği’ne göre yapılır. Cumhurbaşkanlığı Seçim Yönetmeliği, 15 Mart 1960 tarihli ve 10/5 sayılı Yönetmeliktir.
Cumhurbaşkanlığı Seçim Takvimi
Cumhurbaşkanlığı seçim takvimi, Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenir. Cumhurbaşkanlığı seçim takvimi, genellikle şu şekildedir:
- Adayların başvuruları: Ocak-Şubat
- Adayların kesinleşmesi: Mart
- Seçim kampanyası: Mart-Nisan
- İlk tur seçim: Mayıs
- İkinci tur seçim (gerekirse): Haziran
Cumhurbaşkanlığı Seçim Sonuçları
Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları, Yüksek Seçim Kurulu tarafından açıklanır. Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları, genellikle şu şekildedir:
- İlk turda, adayların hiçbiri geçerli oyların yarısından fazlasını alamazsa, ikinci tur yapılır.
- İkinci turda, en çok oy alan aday cumhurbaşkanı seçilir.
Cumhurbaşkanlığı Seçim İtirazları
Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarına itiraz edilebilir. Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarına itirazlar, Yüksek Seçim Kurulu’na yapılır. Yüksek Seçim Kurulu, itirazları inceleyerek karar verir.
Cumhurbaşkanlığı Seçim Anketleri
Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde, çeşitli kuruluşlar tarafından seçim anketleri yapılır. Seçim anketleri, seçmenlerin oy verme eğilimlerini ölçer. Seçim anketleri, genellikle şu şekilde yapılır:
- Telefonla anket
- Yüz yüze anket
- İnternet üzerinden anket
Cumhurbaşkanlığı Seçim Haberleri
Cumhurbaşkanlığı seçimleri, medyada geniş yer bulur. Cumhurbaşkanlığı seçim haberleri, genellikle şu şekildedir:
- Adayların seçim kampanyaları
- Seçim anketleri
- Seçim sonuçları
- Seçim itirazları
Cumhurbaşkanlığı Seçimleri Hakkında Faydalı Siteler
- Yüksek Seçim Kurulu: https://www.ysk.gov.tr/
- Cumhurbaşkanlığı: https://www.tccb.gov.tr/
- Anayasa Mahkemesi: https://www.anayasa.gov.tr/
- TBMM: https://www.tbmm.gov.tr/
Cumhurbaşkanlığı Seçimleri Hakkında Faydalı Dosyalar
- Cumhurbaşkanlığı Seçim Kanunu: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.726.pdf
- Cumhurbaşkanlığı Seçim Yönetmeliği: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.10_5.pdf
- Cumhurbaşkanlığı Seçim Takvimi: https://www.ysk.gov.tr/ysk/secim-takvimi/cumhurbaskanligi-secim-takvimi
- Cumhurbaşkanlığı Seçim Sonuçları: https://www.ysk.gov.tr/ysk/secim-sonuclari/cumhurbaskanligi-secim-sonuclari
- Cumhurbaşkanlığı Seçim İtirazları: https://www.ysk.gov.tr/ysk/secim-itirazlari/cumhurbaskanligi-secim-itirazlari