Darülbedayi
Darülbedayi, Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde kurulan ve günümüzde Türkiye’nin en önemli tiyatro kurumlarından biri olan İstanbul Devlet Tiyatrosu’nun öncüsü olan tiyatro topluluğudur.
Tarihçe
Darülbedayi, 1914 yılında dönemin Maarif Nazırı Şükrü Bey tarafından kuruldu. Topluluğun ilk temsili, 13 Eylül 1914’te Darülfünun’un Büyük Amfisi’nde sahnelenen “Vatan yahut Silistre” adlı oyundu. Darülbedayi, kuruluşundan itibaren Türk tiyatrosunun gelişiminde önemli bir rol oynadı. Topluluk, Türk edebiyatının klasik eserlerini sahnelemenin yanı sıra, Batı tiyatrosundan uyarlanan oyunları da repertuarına aldı. Darülbedayi’de sahnelenen oyunlar, dönemin aydınları ve sanatçıları tarafından büyük ilgi gördü.
Darülbedayi, 1923 yılında Cumhuriyet’in ilanından sonra da faaliyetlerine devam etti. Topluluk, 1934 yılında İstanbul Şehir Tiyatroları’na dönüştürüldü. İstanbul Şehir Tiyatroları, 1998 yılında İstanbul Devlet Tiyatrosu adını aldı.
Darülbedayi’nin Önemi
Darülbedayi, Türk tiyatrosunun gelişiminde önemli bir rol oynadı. Topluluk, Türk edebiyatının klasik eserlerini sahnelemenin yanı sıra, Batı tiyatrosundan uyarlanan oyunları da repertuarına aldı. Darülbedayi’de sahnelenen oyunlar, dönemin aydınları ve sanatçıları tarafından büyük ilgi gördü.
Darülbedayi, Türk tiyatrosunun kurumsallaşmasına da katkıda bulundu. Topluluk, düzenli olarak oyunlar sahneledi ve tiyatro sanatçılarının yetiştirilmesi için çalışmalar yaptı. Darülbedayi’de yetişen tiyatro sanatçıları, Türk tiyatrosunun gelişiminde önemli rol oynadılar.
Darülbedayi’nin Ünlü Oyuncuları
Darülbedayi’de birçok ünlü oyuncu yer aldı. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Ahmet Vefik Paşa
- Ali Bey
- Celal Esat Arseven
- Enver Paşa
- Halide Edip Adıvar
- Hüseyin Rahmi Gürpınar
- İsmail Hakkı Baltacıoğlu
- Kemalettin Kamu
- Muhsin Ertuğrul
- Münir Özkul
- Necip Fazıl Kısakürek
- Orhan Kemal
- Refik Halit Karay
- Sait Faik Abasıyanık
- Şükrü Bey
- Vedat Nedim Tör
Darülbedayi’nin Ünlü Oyunları
Darülbedayi’de birçok ünlü oyun sahnelendi. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Vatan yahut Silistre (1914)
- Namık Kemal’in Akif Bey (1914)
- Şinasi’nin Şair Evlenmesi (1914)
- Recaizade Mahmut Ekrem’in Araba Sevdası (1914)
- Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Mürebbiye (1914)
- Ahmet Mithat Efendi’nin Felatun Bey ile Rakım Efendi (1915)
- Halide Edip Adıvar’ın Sinekli Bakkal (1916)
- Refik Halit Karay’ın Aydede (1917)
- Sait Faik Abasıyanık’ın Sarmaşık (1918)
- Orhan Kemal’in Murtaza (1952)
- Necip Fazıl Kısakürek’in Tohum (1955)
Darülbedayi ile İlgili Faydalı Siteler ve Dosyalar
- İstanbul Devlet Tiyatrosu’nun resmi web sitesi: https://www.devtiyatro.gov.tr/
- Darülbedayi’nin tarihi hakkında bilgi veren bir makale: https://www.turkedebiyati.org/darulbedayi-tarihi/
- Darülbedayi’de sahnelenen oyunların listesi: https://www.devtiyatro.gov.tr/oyunlar/
- Darülbedayi’de yer alan ünlü oyuncuların biyografileri: https://www.devtiyatro.gov.tr/oyuncular/
- Darülbedayi’nin fotoğrafları: https://www.devtiyatro.gov.tr/galeri/