Dernek Nedir?
Dernek, ortak bir amacı gerçekleştirmek için bir araya gelen kişilerin oluşturduğu tüzel kişiliğe sahip bir kuruluştur. Dernekler, siyasi, kültürel, sosyal, ekonomik, bilimsel, eğitim, sağlık, spor gibi çeşitli alanlarda faaliyet gösterebilirler. Dernekler, üyelerinin ortak çıkarlarını korumak, belirli bir amaca yönelik çalışmalar yapmak, kamu yararına hizmet etmek gibi amaçlarla kurulurlar.
Derneklerin Özellikleri
- Tüzel kişilik sahibi olmaları: Dernekler, kuruldukları andan itibaren tüzel kişilik kazanırlar. Bu, derneğin kendi adına hak ve yükümlülük sahibi olması, dava açma ve açılan davalarda taraf olması, mal edinme ve satma gibi işlemleri gerçekleştirmesi anlamına gelir.
- Üyelik esasına dayanmaları: Dernekler, üyelerinin katılımıyla kurulur ve faaliyet gösterirler. Üyelik, derneğin tüzüğünde belirlenen şartlara göre yapılır.
- Ortak bir amaca sahip olmaları: Dernekler, belirli bir ortak amacı gerçekleştirmek için kurulurlar. Bu amaç, derneğin tüzüğünde belirtilir.
- Kâr amacı gütmemeleri: Dernekler, kâr amacı gütmeyen kuruluşlardır. Derneklerin elde ettikleri gelirler, derneğin amaçları doğrultusunda kullanılır.
Derneklerin Kuruluşu
Dernekler, en az 7 gerçek kişinin bir araya gelerek kuruluş bildirimini imzalamasıyla kurulurlar. Kuruluş bildiriminde, derneğin adı, amacı, merkezi, üyelik şartları, yönetim organları ve diğer gerekli bilgiler yer alır. Kuruluş bildirimi, derneğin merkezinin bulunduğu yerdeki valiliğe veya kaymakamlığa yapılır. Valilik veya kaymakamlık, kuruluş bildirimini inceleyerek derneğin kurulmasına izin verir veya izin vermez.
Derneklerin Yönetimi
Dernekler, genel kurul, yönetim kurulu ve denetleme kurulu olmak üzere üç yönetim organına sahiptir. Genel kurul, derneğin en yüksek karar organıdır. Genel kurul, derneğin üyelerinden oluşur ve yılda en az bir kez toplanır. Genel kurul, derneğin tüzüğünü değiştirme, yönetim kurulunu ve denetleme kurulunu seçme, derneğin faaliyet raporunu ve bilançosunu onaylama gibi kararlar alır.
Yönetim kurulu, derneğin günlük işlerini yürütmekten sorumlu organdır. Yönetim kurulu, genel kurul tarafından seçilir ve belirli bir süre için görev yapar. Yönetim kurulu, derneğin tüzüğünü uygular, derneğin faaliyetlerini planlar ve yürütür, derneğin gelir ve giderlerini yönetir.
Denetleme kurulu, derneğin mali işlerini denetleyen organdır. Denetleme kurulu, genel kurul tarafından seçilir ve belirli bir süre için görev yapar. Denetleme kurulu, derneğin gelir ve giderlerini, defterlerini ve belgelerini inceleyerek derneğin mali işlerinin düzenli ve hukuka uygun olarak yürütülmesini sağlar.
Derneklerin Faaliyetleri
Dernekler, amaçları doğrultusunda çeşitli faaliyetlerde bulunabilirler. Bu faaliyetler arasında şunlar yer alabilir:
- Eğitim ve öğretim faaliyetleri düzenlemek
- Kültürel ve sanatsal faaliyetler düzenlemek
- Sosyal yardım faaliyetleri düzenlemek
- Ekonomik kalkınma faaliyetleri düzenlemek
- Bilimsel araştırma faaliyetleri düzenlemek
- Sağlık hizmetleri sunmak
- Spor faaliyetleri düzenlemek
Derneklerin Faydaları
Dernekler, toplum hayatında önemli bir yere sahiptirler. Dernekler, insanların ortak çıkarlarını korumak, belirli bir amaca yönelik çalışmalar yapmak, kamu yararına hizmet etmek gibi amaçlarla kurulurlar. Dernekler, insanların sosyalleşmesini sağlar, dayanışma ve yardımlaşma duygularını geliştirir, toplumsal sorunların çözümüne katkıda bulunur.
Derneklerle İlgili Faydalı Siteler
- Dernekler Müdürlüğü: https://www.dernekler.gov.tr/
- Dernekler Kanunu: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5253.pdf
- Dernek Kurma Rehberi: https://www.dernekler.gov.tr/dernek-kurma-rehberi/
- Dernek Yönetimi Rehberi: https://www.dernekler.gov.tr/dernek-yonetimi-rehberi/