Dersim
Dersim, Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan bir ildir. Yüzölçümü 13.414 km²’dir. Nüfusu 117.767’dir (2020). Merkezi Dersim ilçesidir.
Tarihçe
Dersim’in tarihi çok eskilere dayanmaktadır. Bölgede ilk yerleşimlerin MÖ 10.000 yıllarında başladığı düşünülmektedir. Dersim, Hititler, Asurlular, Persler, Makedonyalılar, Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlılar tarafından yönetilmiştir.
Osmanlı İmparatorluğu döneminde Dersim, Erzurum Vilayeti’ne bağlı bir sancaktı. 1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla birlikte Dersim, il statüsüne kavuştu.
Coğrafya
Dersim, Doğu Anadolu Bölgesi’nin kuzeydoğusunda yer almaktadır. Kuzeyinde Erzincan, doğusunda Tunceli, güneyinde Malatya ve batısında Sivas illeri bulunmaktadır.
Dersim’in yüzölçümü 13.414 km²’dir. İl, engebeli bir araziye sahiptir. En yüksek noktası 3.917 metre yüksekliğindeki Munzur Dağı’dır. Dersim’in önemli akarsuları arasında Munzur Çayı, Peri Suyu ve Karasu bulunmaktadır.
İklim
Dersim’in iklimi karasal iklimdir. Kışlar soğuk ve kar yağışlı, yazlar ise sıcak ve kuraktır. Yıllık ortalama sıcaklık 11,5 °C’dir.
Nüfus
Dersim’in nüfusu 117.767’dir (2020). İl, nüfus yoğunluğu bakımından Türkiye’nin en seyrek nüfuslu illeri arasında yer almaktadır.
Ekonomi
Dersim’in ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. İlde buğday, arpa, çavdar, nohut, mercimek ve fasulye gibi tahıllar yetiştirilmektedir. Ayrıca, Dersim’de elma, armut, erik, kiraz ve üzüm gibi meyveler de yetiştirilmektedir.
Dersim’de hayvancılık da önemli bir geçim kaynağıdır. İlde büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık yapılmaktadır.
Turizm
Dersim, doğal güzellikleri ve tarihi eserleriyle önemli bir turizm potansiyeline sahiptir. İlde Munzur Vadisi, Peri Bacaları, Karacaören Gölü ve Ovacık Kalesi gibi önemli turistik yerler bulunmaktadır.
Kültür
Dersim’in kültürü, Anadolu’nun diğer bölgelerinden farklı özellikler taşımaktadır. İlde Zaza dili konuşulmaktadır. Dersim’in yemek kültürü de kendine özgüdür. İlde keşkek, çiğ köfte, dolma ve mantı gibi yemekler yapılmaktadır.
Eğitim
Dersim’de 1 üniversite, 1 meslek yüksekokulu, 11 lise, 11 ortaokul ve 101 ilkokul bulunmaktadır.
Sağlık
Dersim’de 1 devlet hastanesi, 1 özel hastane, 1 sağlık ocağı ve 11 sağlık evi bulunmaktadır.
Ulaşım
Dersim’e kara yolu, hava yolu ve demir yolu ile ulaşım sağlanmaktadır. İlde Erzincan-Tunceli Havalimanı bulunmaktadır. Ayrıca, Dersim’den Erzincan, Tunceli, Malatya ve Sivas illerine düzenli otobüs seferleri düzenlenmektedir.