determinist ne demek felsefe

Determinist Ne Demek Felsefe?

Determinist, evrendeki her olayın önceden belirlenmiş nedenlere göre gerçekleştiğini savunan felsefi görüştür. Bu görüşe göre, evrendeki her şey, geçmişteki olayların kaçınılmaz bir sonucudur ve özgür irade diye bir şey yoktur. Deterministler, evrenin bir makine gibi çalıştığını ve her olayın bir nedeni olduğunu savunurlar. Bu nedenle, insanların davranışlarının da önceden belirlenmiş olduğunu ve insanların özgür iradeleriyle hareket etmediklerini düşünürler.

Determinist görüş, ilk olarak antik Yunan filozofları tarafından ortaya atılmıştır. Örneğin, Herakleitos, “Her şey akar, hiçbir şey sabit değildir” diyerek, evrenin sürekli bir değişim halinde olduğunu ve her olayın bir nedeni olduğunu savunmuştur. Demokritos ise, evrenin atomlardan oluştuğunu ve atomların hareketlerinin evrendeki her şeyi belirlediğini ileri sürmüştür.

Orta Çağ’da, determinist görüş, Hıristiyan teologlar tarafından benimsenmiştir. Örneğin, Augustinus, Tanrı’nın her şeyi önceden bildiğini ve insanların özgür iradeleriyle hareket etmediklerini savunmuştur. Thomas Aquinas ise, Tanrı’nın her şeyi önceden bilmesine rağmen, insanların özgür iradeleriyle hareket edebileceklerini ileri sürmüştür.

Modern çağda, determinist görüş, bilimsel gelişmelerle birlikte güçlenmiştir. Örneğin, Isaac Newton, evrenin hareket yasalarını keşfetmiş ve bu yasaların evrendeki her şeyi belirlediğini savunmuştur. Charles Darwin ise, evrim teorisini ortaya atarak, canlıların davranışlarının doğal seçilim tarafından belirlendiğini ileri sürmüştür.

Günümüzde, determinist görüş, birçok filozof ve bilim insanı tarafından benimsenmektedir. Ancak, özgür iradeye inanan birçok kişi de bulunmaktadır. Özgür iradeye inananlar, insanların kendi kararlarını özgür iradeleriyle aldıklarını ve davranışlarının önceden belirlenmiş olmadığını savunurlar.

Determinist Görüşün Eleştirileri

Determinist görüş, birçok eleştiriye maruz kalmıştır. Bu eleştirilerden bazıları şunlardır:

  • Determinist görüş, özgür iradeyi inkar eder. Özgür irade, insanların kendi kararlarını özgür iradeleriyle aldıkları ve davranışlarının önceden belirlenmiş olmadığı anlamına gelir. Determinist görüş, özgür iradeyi inkar ederek, insanların ahlaki sorumluluğunu ortadan kaldırır.
  • Determinist görüş, insanları umutsuzluğa sürükleyebilir. Determinist görüşe göre, insanların davranışları önceden belirlenmiş olduğundan, insanların hayatlarını değiştirmeleri mümkün değildir. Bu durum, insanları umutsuzluğa sürükleyebilir ve onları çaba göstermekten vazgeçirebilir.
  • Determinist görüş, bilimle çelişebilir. Bazı bilimsel çalışmalar, insanların özgür iradeye sahip olduklarını göstermektedir. Örneğin, bir çalışmada, insanların bilinçaltı zihinlerinin, bilinçli zihinlerinden önce kararlar aldığı bulunmuştur. Bu çalışma, insanların davranışlarının önceden belirlenmiş olmadığını ve insanların özgür iradeleriyle hareket edebileceklerini göstermektedir.

Determinist Görüşün Faydaları

Determinist görüşün bazı faydaları da bulunmaktadır. Bu faydalardan bazıları şunlardır:

  • Determinist görüş, evreni anlamamıza yardımcı olabilir. Determinist görüşe göre, evren bir makine gibi çalışmaktadır ve her olayın bir nedeni bulunmaktadır. Bu durum, evreni anlamamızı ve evrendeki olayları tahmin etmemizi kolaylaştırmaktadır.
  • Determinist görüş, suçluların cezalandırılmasını haklı çıkarabilir. Determinist görüşe göre, suçluların davranışları önceden belirlenmiş olduğundan, suçluların cezalandırılması haklıdır. Bu durum, suçluların cezalandırılmasını ve toplumun korunmasını sağlamaktadır.
  • Determinist görüş, insanların hayatlarını iyileştirmelerine yardımcı olabilir. Determinist görüşe göre, insanların davranışları önceden belirlenmiş olduğundan, insanlar davranışlarını değiştirerek hayatlarını iyileştirebilirler. Bu durum, insanların daha mutlu ve başarılı bir hayat sürmelerine yardımcı olabilir.

Sonuç

Determinist görüş, evrendeki her olayın önceden belirlenmiş nedenlere göre gerçekleştiğini savunan felsefi görüştür. Bu görüş, birçok eleştiriye maruz kalmış olsa da, bazı faydaları da bulunmaktadır. Determinist görüş, evreni anlamamıza, suçluların cezalandırılmasını haklı çıkarmamıza ve insanların hayatlarını iyileştirmelerine yardımcı olabilir.

Faydalı Siteler ve Dosyalar


Yayımlandı

kategorisi