Dilemma
Dilemma, iki veya daha fazla zor seçeneğin arasında kalma durumudur. Bu seçeneklerin her biri olumlu ve olumsuz sonuçlara yol açabilir ve kişi hangi seçeneği seçeceğini bilemeyebilir. Dilemma, genellikle ahlaki, etik veya kişisel değerlerle ilgili durumlarda ortaya çıkar.
Dilemma, kişinin karar verme sürecinde zorluk çekmesine neden olabilir. Kişi, her seçeneğin artılarını ve eksilerini tartarak en iyi seçimi yapmaya çalışır. Ancak, bazen seçenekler o kadar benzer veya zor olabilir ki kişi hangi seçeneği seçeceğini bilemeyebilir. Bu durumda, kişi kararını verirken içgüdülerine, değerlerine veya başkalarının görüşlerine göre hareket edebilir.
Dilemma, edebiyatta, sinemada ve televizyonda sıklıkla kullanılan bir temadır. Bu tür eserlerde, karakterler genellikle zor seçimler yapmak zorunda kalır ve bu seçimler onların hayatlarını önemli ölçüde etkiler.
Dilemma Türleri
Dilemma, farklı türlerde olabilir. En yaygın dilemma türleri şunlardır:
- Ahlaki dilemma: Bu tür dilemma, kişinin doğru ve yanlış arasında seçim yapması gerektiğinde ortaya çıkar. Örneğin, bir kişi bir arkadaşına yardım etmek için yalan söyleyip söylememeyi veya bir sırrı saklayıp saklamamayı seçmek zorunda kalabilir.
- Etik dilemma: Bu tür dilemma, kişinin etik değerlerine göre karar vermesi gerektiğinde ortaya çıkar. Örneğin, bir kişi işyerinde bir yolsuzluğa tanık olduğunda bunu bildirip bildirmemeyi veya bir müşteriye yanlış bilgi verip vermemeyi seçmek zorunda kalabilir.
- Kişisel dilemma: Bu tür dilemma, kişinin kendi kişisel değerlerine göre karar vermesi gerektiğinde ortaya çıkar. Örneğin, bir kişi bir kariyer fırsatı için ailesinden uzaklaşmayı veya sevdiği bir işi bırakıp daha iyi bir iş için başka bir şehre taşınmayı seçmek zorunda kalabilir.
Dilemma Çözme Stratejileri
Dilemma ile karşılaşıldığında, kişi kararını verirken aşağıdaki stratejileri kullanabilir:
- Artıları ve eksileri tartmak: Kişi, her seçeneğin artılarını ve eksilerini dikkatlice tartarak en iyi seçimi yapmaya çalışabilir.
- İçgüdülerine güvenmek: Bazen, kişi içgüdülerine güvenerek karar verebilir. İçgüdüler, kişinin bilinçaltı zihninin ona verdiği ipuçlarıdır ve genellikle doğru kararlar vermeye yardımcı olur.
- Değerlerine göre hareket etmek: Kişi, kararını verirken değerlerine göre hareket edebilir. Değerler, kişinin doğru ve yanlış hakkındaki inançlarıdır ve genellikle doğru kararlar vermeye yardımcı olur.
- Başkalarının görüşlerine danışmak: Kişi, kararını verirken başkalarının görüşlerine danışabilir. Başkalarının görüşleri, kişiye farklı bakış açıları kazandırabilir ve daha iyi bir karar vermesine yardımcı olabilir.
Dilemma Örnekleri
- Bir kişi, bir arkadaşına yardım etmek için yalan söyleyip söylememeyi seçmek zorunda kalabilir.
- Bir kişi, işyerinde bir yolsuzluğa tanık olduğunda bunu bildirip bildirmemeyi seçmek zorunda kalabilir.
- Bir kişi, bir kariyer fırsatı için ailesinden uzaklaşmayı veya sevdiği bir işi bırakıp daha iyi bir iş için başka bir şehre taşınmayı seçmek zorunda kalabilir.
- Bir kişi, bir sınavda kopya çekip çekmemeyi seçmek zorunda kalabilir.
- Bir kişi, bir suç işlediğinde bunu polise bildirip bildirmemeyi seçmek zorunda kalabilir.
Sonuç
Dilemma, kişinin karar verme sürecinde zorluk çekmesine neden olabilir. Ancak, kişi yukarıda belirtilen stratejileri kullanarak en iyi seçimi yapmaya çalışabilir.