Diyaliz Hastalığı Nedir?
Diyaliz, böbreklerin işlevini yerine getirememesi durumunda, kanı temizlemek ve vücuttaki sıvı dengesini sağlamak için kullanılan bir tedavi yöntemidir. Böbrekler, vücuttaki atık maddeleri ve fazla sıvıyı kandan uzaklaştırarak idrar yoluyla dışarı atarlar. Ancak, böbrekler hasar gördüğünde veya işlevlerini kaybettiğinde, bu atık maddeler ve sıvı vücutta birikerek çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.
Diyaliz, böbreklerin işlevini taklit ederek bu atık maddeleri ve fazla sıvıyı kandan uzaklaştırır. Bu sayede, vücuttaki sıvı dengesi sağlanır ve sağlık sorunlarının önüne geçilir.
Diyaliz Çeşitleri
Diyaliz, iki ana yöntemle uygulanır:
- Hemodiyaliz: Bu yöntemde, kan vücuttan dışarı alınarak bir diyaliz makinesinden geçirilir. Diyaliz makinesi, kanda bulunan atık maddeleri ve fazla sıvıyı uzaklaştırır ve temizlenmiş kanı vücuda geri verir. Hemodiyaliz genellikle haftada üç kez, her seans yaklaşık dört saat sürer.
- Periton diyalizi: Bu yöntemde, karın boşluğuna özel bir sıvı verilir. Bu sıvı, kanda bulunan atık maddeleri ve fazla sıvıyı emer. Daha sonra, bu sıvı karın boşluğundan boşaltılır. Periton diyalizi genellikle günde dört kez, her seans yaklaşık 30 dakika sürer.
Diyaliz Tedavisinin Aşamaları
Diyaliz tedavisi, genellikle üç aşamada gerçekleştirilir:
- Hazırlık aşaması: Bu aşamada, diyaliz tedavisi için gerekli olan hazırlıklar yapılır. Bunlar arasında, diyaliz makinesi ve diğer ekipmanların kurulumu, hastanın diyaliz tedavisine hazırlanması ve diyaliz tedavisi sırasında kullanılacak ilaçların verilmesi yer alır.
- Diyaliz aşaması: Bu aşamada, diyaliz tedavisi uygulanır. Hemodiyaliz veya periton diyalizi yöntemlerinden biri kullanılarak, kan vücuttan dışarı alınarak temizlenir ve vücuda geri verilir.
- Sonlandırma aşaması: Bu aşamada, diyaliz tedavisi sonlandırılır. Diyaliz makinesi ve diğer ekipmanlar kapatılır, hastanın diyaliz tedavisi sırasında kullanılan ilaçlar kesilir ve hasta diyaliz tedavisinden sonraki sürece hazırlanır.
Diyaliz Tedavisinin Yan Etkileri
Diyaliz tedavisi, bazı yan etkilere yol açabilir. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Yorgunluk
- Bulantı ve kusma
- Baş ağrısı
- Kas krampları
- Uykusuzluk
- Kaşıntı
- Cilt kuruluğu
- Anemi (kansızlık)
- Yüksek tansiyon
- Kalp hastalığı
- Kemik hastalığı
Diyaliz Tedavisinin Riskleri
Diyaliz tedavisi, bazı riskler de taşır. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Enfeksiyon
- Kanama
- Pıhtılaşma
- Alerjik reaksiyon
- Diyaliz makinesinin arızalanması
- Ölüm
Diyaliz Tedavisinin Önemi
Diyaliz tedavisi, böbrek yetmezliği olan hastalar için hayat kurtarıcı bir tedavi yöntemidir. Diyaliz tedavisi sayesinde, böbrek yetmezliği olan hastalar yaşamlarını sürdürebilir ve sağlıklı bir şekilde yaşayabilirler.
Diyaliz Tedavisinin Alternatifleri
Diyaliz tedavisinin alternatifleri arasında şunlar yer alır:
- Böbrek nakli
- Periton diyalizi
- Hemodiyaliz
- Sürekli ayaktan periton diyalizi (CAPD)
- Geçici hemodiyaliz
- Akut böbrek yetmezliği tedavisi
Diyaliz Tedavisi Hakkında Daha Fazla Bilgi
Diyaliz tedavisi hakkında daha fazla bilgi edinmek için aşağıdaki kaynakları ziyaret edebilirsiniz:
- Türk Böbrek Vakfı
- Türk Diyaliz ve Transplantasyon Derneği
- Ulusal Böbrek Vakfı
- Uluslararası Böbrek Federasyonu