Edebiyat-ı Cedide
Edebiyat-ı Cedide, 1896-1901 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu’nda ortaya çıkan bir edebi akımdır. Bu akım, Tanzimat Dönemi’nin edebiyat anlayışına tepki olarak ortaya çıkmıştır. Tanzimat Dönemi’nde edebiyat, daha çok toplumsal ve siyasi konulara odaklanmıştı. Edebiyat-ı Cedide ise, daha çok bireyin iç dünyasına ve duygularına odaklanmıştır.
Edebiyat-ı Cedide’nin öncülerinden biri olan Tevfik Fikret, “Şair ve Edebiyat” adlı makalesinde, edebiyatın amacının “güzellik” olduğunu savunmuştur. Fikret, edebiyatın toplumsal ve siyasi konulara değil, bireyin iç dünyasına ve duygularına odaklanması gerektiğini ileri sürmüştür.
Edebiyat-ı Cedide’nin bir diğer öncüsü olan Cenap Şehabettin, “Edebiyat-ı Cedide” adlı makalesinde, bu akımın özelliklerini şöyle sıralamıştır:
- Bireyin iç dünyasına ve duygularına odaklanma
- Güzelliğe ve estetiğe önem verme
- Dilin sade ve anlaşılır olması
- Yeni kelimelerin ve ifadelerin kullanılması
- Batı edebiyatından etkilenme
Edebiyat-ı Cedide, Osmanlı edebiyatında önemli bir dönüm noktası olmuştur. Bu akım, edebiyatın toplumsal ve siyasi konulara değil, bireyin iç dünyasına ve duygularına odaklanması gerektiğini savunmuştur. Edebiyat-ı Cedide, Türk edebiyatının daha sonraki dönemlerini de etkilemiştir.
Edebiyat-ı Cedide’nin Özellikleri
- Bireyin iç dünyasına ve duygularına odaklanma
- Güzelliğe ve estetiğe önem verme
- Dilin sade ve anlaşılır olması
- Yeni kelimelerin ve ifadelerin kullanılması
- Batı edebiyatından etkilenme
Edebiyat-ı Cedide’nin Öncüleri
- Tevfik Fikret
- Cenap Şehabettin
- Halit Ziya Uşaklıgil
- Hüseyin Rahmi Gürpınar
- Mehmet Rauf
- Ahmet Hikmet Müftüoğlu
Edebiyat-ı Cedide’nin Eserleri
- Tevfik Fikret’in “Rübab-ı Şikeste” ve “Haluk’un Defteri”
- Cenap Şehabettin’in “Sürgün” ve “Edebiyat-ı Cedide”
- Halit Ziya Uşaklıgil’in “Aşk-ı Memnu” ve “Mai ve Siyah”
- Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın “Eşrefzade” ve “Şık”
- Mehmet Rauf’un “Eylül” ve “Araba Sevdası”
- Ahmet Hikmet Müftüoğlu’nun “Gülşen-i Maarif” ve “Edebiyat Tarihi”
Edebiyat-ı Cedide Hakkında Faydalı Siteler ve Dosyalar
- Edebiyat-ı Cedide Hakkında Bilgi: https://www.edebiyatvesanatakademisi.com/edebiyat-i-cedide-hakkinda-bilgi/
- Edebiyat-ı Cedide’nin Özellikleri: https://www.turkedebiyati.org/edebiyat-i-cedidenin-ozellikleri/
- Edebiyat-ı Cedide’nin Öncüleri: https://www.edebiyatvesanatakademisi.com/edebiyat-i-cedidenin-onculeri/
- Edebiyat-ı Cedide’nin Eserleri: https://www.turkedebiyati.org/edebiyat-i-cedidenin-eserleri/
- Edebiyat-ı Cedide Hakkında Dosyalar: https://www.edebiyatvesanatakademisi.com/edebiyat-i-cedide-hakkinda-dosyalar/