Ekü Ne Demek?
Ekü, bir kelimenin sonuna eklenen ve kelimenin anlamını değiştiren veya genişleten bir kelimedir. Ekler, kelimelerin anlamlarını değiştirmek, yeni kelimeler oluşturmak veya kelimelerin gramer özelliklerini belirlemek için kullanılır.
Eklemelerin Türleri
Eklemeler, eklendiği kelimenin anlamını değiştirmelerine göre ikiye ayrılır:
- Çekimli Ekler: Çekimli ekler, kelimenin anlamını değiştirmeden, kelimenin gramer özelliklerini belirler. Örneğin, “-ler” eki, kelimenin çoğul olduğunu belirtir. “-di” eki, kelimenin geçmiş zaman olduğunu belirtir.
- Çekimsiz Ekler: Çekimsiz ekler, kelimenin anlamını değiştirerek, yeni kelimeler oluşturur. Örneğin, “-lik” eki, kelimenin soyut bir kavram olduğunu belirtir. “-ci” eki, kelimenin bir meslek veya uğraşı olduğunu belirtir.
Eklemelerin Kullanımı
Eklemeler, kelimelerin anlamlarını değiştirmek, yeni kelimeler oluşturmak veya kelimelerin gramer özelliklerini belirlemek için kullanılır.
- Anlam Değiştirme: Eklemeler, kelimelerin anlamlarını değiştirmek için kullanılır. Örneğin, “ev” kelimesine “-lik” eki eklendiğinde, “evlilik” kelimesi oluşur. “Evlilik” kelimesi, “ev” kelimesinden farklı bir anlam ifade eder.
- Yeni Kelime Oluşturma: Eklemeler, yeni kelimeler oluşturmak için kullanılır. Örneğin, “yaz” kelimesine “-ıcı” eki eklendiğinde, “yazıcı” kelimesi oluşur. “Yazıcı” kelimesi, “yaz” kelimesinden farklı bir anlam ifade eder.
- Gramer Özelliklerini Belirleme: Eklemeler, kelimelerin gramer özelliklerini belirlemek için kullanılır. Örneğin, “ev” kelimesine “-ler” eki eklendiğinde, “evler” kelimesi oluşur. “Evler” kelimesi, “ev” kelimesinden farklı bir gramer özelliğine sahiptir.
Eklemelerin Örnekleri
Aşağıdaki tabloda, eklemelerin örnekleri verilmiştir:
| Ekleme | Anlam | Örnek |
|—|—|—|
| -ler | Çoğul | evler, kitaplar, arabalar |
| -di | Geçmiş zaman | gitti, geldi, okudu |
| -lik | Soyut kavram | evlilik, arkadaşlık, kardeşlik |
| -ci | Meslek veya uğraşı | doktor, öğretmen, mühendis |
| -ma | Eylem | okuma, yazma, konuşma |
| -me | Yer | okul, hastane, market |
| -lık | Durum veya özellik | hastalık, sağlık, güzellik |
| -siz | Olumsuzluk | evsiz, işsiz, parasız |
| -ce | Tarz veya şekilde | yavaşça, hızlıca, dikkatlice |
| -ki | İlişki veya sebep | ev kirası, araba vergisi, okul ücreti |
Sonuç
Eklemeler, kelimelerin anlamlarını değiştirmek, yeni kelimeler oluşturmak veya kelimelerin gramer özelliklerini belirlemek için kullanılır. Eklemeler, Türkçenin zenginliğini ve esnekliğini artırır.