fundamentalist ne demek

Fundamentalizm Nedir?

Fundamentalizm, dini veya siyasi inançların temel ilkelerine sıkı sıkıya bağlı olma ve bu ilkelerin değişmezliğini savunma eğilimidir. Fundamentalistler, genellikle bu ilkelerin Tanrı veya başka bir üstün güç tarafından belirlendiğine ve bu nedenle sorgulanmaması gerektiğine inanırlar.

Fundamentalizm, çeşitli dinlerde ve siyasi ideolojilerde görülebilir. Örneğin, Hıristiyan fundamentalistler, İncil’in Tanrı’nın sözü olduğuna ve kelimesi kelimesine doğru olduğuna inanırlar. Müslüman fundamentalistler ise, Kur’an’ın Allah’ın sözü olduğuna ve değişmez olduğuna inanırlar. Siyasi fundamentalistler ise, belirli bir ideolojinin veya doktrinin tek doğru yol olduğuna ve diğer tüm görüşlerin yanlış olduğuna inanırlar.

Fundamentalizmin Özellikleri

Fundamentalizmin temel özellikleri şunlardır:

  • İnançların değişmezliği: Fundamentalistler, inançlarının Tanrı veya başka bir üstün güç tarafından belirlendiğine ve bu nedenle sorgulanmaması gerektiğine inanırlar.
  • İnançların mutlaklığı: Fundamentalistler, inançlarının tek doğru yol olduğuna ve diğer tüm görüşlerin yanlış olduğuna inanırlar.
  • İnançların uygulanması: Fundamentalistler, inançlarını günlük yaşamlarında uygulamaya çalışırlar. Bu, belirli davranışlardan kaçınmak, belirli kurallara uymak veya belirli inançları yaymak gibi çeşitli şekillerde olabilir.
  • İnançların savunulması: Fundamentalistler, inançlarını eleştirilere karşı savunmaya çalışırlar. Bu, tartışma, ikna veya hatta şiddet gibi çeşitli yollarla yapılabilir.

Fundamentalizmin Tarihi

Fundamentalizm, 19. yüzyılın sonlarında Amerika Birleşik Devletleri’nde ortaya çıktı. Bu dönemde, Hıristiyan fundamentalistler, modern bilimin ve eleştirel düşüncenin din üzerindeki etkisine karşı bir tepki olarak ortaya çıktılar. Fundamentalistler, İncil’in Tanrı’nın sözü olduğuna ve kelimesi kelimesine doğru olduğuna inanıyorlardı. Ayrıca, evrim teorisini ve diğer bilimsel teorileri reddediyorlardı.

Fundamentalizm, 20. yüzyılda diğer dinlerde ve siyasi ideolojilerde de yaygınlaştı. Örneğin, Müslüman fundamentalistler, Kur’an’ın Allah’ın sözü olduğuna ve değişmez olduğuna inanıyorlardı. Ayrıca, Batı kültürünün ve değerlerinin İslam dünyasına zarar verdiğini düşünüyorlardı. Siyasi fundamentalistler ise, belirli bir ideolojinin veya doktrinin tek doğru yol olduğuna ve diğer tüm görüşlerin yanlış olduğuna inanıyorlardı.

Fundamentalizmin Etkileri

Fundamentalizm, çeşitli olumsuz etkilere yol açabilir. Bunlar arasında şunlar yer alır:

  • Şiddet: Fundamentalistler, inançlarını eleştirenlere veya karşı çıkanlara karşı şiddete başvurabilirler. Örneğin, Hıristiyan fundamentalistler, kürtaj kliniklerine saldırılar düzenleyebilirler. Müslüman fundamentalistler ise, Batılı hedeflere karşı terörist saldırılar düzenleyebilirler.
  • Ayrımcılık: Fundamentalistler, farklı inançlara veya değerlere sahip kişilere karşı ayrımcılık yapabilirler. Örneğin, Hıristiyan fundamentalistler, eşcinsellere karşı ayrımcılık yapabilirler. Müslüman fundamentalistler ise, kadınlara karşı ayrımcılık yapabilirler.
  • Gericilik: Fundamentalistler, toplumu geçmişe döndürmeye çalışabilirler. Örneğin, Hıristiyan fundamentalistler, kadınların oy kullanma hakkını veya kürtaj hakkını geri almaya çalışabilirler. Müslüman fundamentalistler ise, şeriatı uygulamaya çalışabilirler.

Fundamentalizmle Mücadele

Fundamentalizmle mücadele için çeşitli önlemler alınabilir. Bunlar arasında şunlar yer alır:

  • Eğitim: Fundamentalizmle mücadele için en önemli önlemlerden biri, eğitimdir. İnsanlara, farklı dinler ve kültürler hakkında bilgi verilmeli ve eleştirel düşünme becerileri kazandırılmalıdır.
  • Diyalog: Fundamentalizmle mücadele için bir diğer önemli önlem ise, diyalogdur. Farklı inançlara veya değerlere sahip kişiler arasında diyalog kurulmalı ve birbirlerinin görüşlerine saygı duyulmalıdır.
  • Yasalar: Fundamentalizmle mücadele için yasalar da kullanılabilir. Örneğin, ayrımcılık ve şiddeti yasaklayan yasalar çıkarılabilir.

Fundamentalizm, çeşitli olumsuz etkilere yol açabilen bir eğilimdir. Fundamentalizmle mücadele için eğitim, diyalog ve yasalar gibi çeşitli önlemler alınabilir.


Yayımlandı

kategorisi