Türkçe sözlüklerde "Geniş Zaman Kipi" ifadesini detaylı bir şekilde araştırdık...
Kısaca "Geniş Zaman Kipi" ne demek?
-
(Derleme.. zamansızlık, zaman dışı olmaktık) Eylemin her zaman yapıldığını veya yapılmakta olduğunu ya da yapılacağını belirten zaman ve kip. Türkçede bu kip -e-r- veya -i-r- ekiyle kurulur :1. severim(sev-er-im) 2. K.T.seversin(sev-er-sin) 3. K.T.sever(sev-er) 1. K.Ç.severiz(sev-er-iz) 2. K.Ç.seversiniz(sev-er-sin-iz) 3. K.Ç.severler(sev-er-ler) 1. K.T.gelirim(gel-ir-im) 2. K.T.gelirsin(gel-ir-sin) 3. K.T.gelir(gel-ir) 1. K.Ç.geliriz(gel-ir-iz) 2. K.Ç.gelirsiniz(gel-ir-sin-iz) 3. K.Ç.gelirler(gel-ir-ler) vb
Geniş Zaman Kipi nedir? İlişkili sözcükler
- çekimli Fiil: Kip, zaman ve kişi eklerini almış fiil. Zaman ve şahsa bağlı olarak bir yargı, bir tasarlama bildiren fiil. Geçmiş zaman kipinin şahsa bağlı çekimleri: okudum (<oku-du-m), okudun (<oku-du-n), okudu (<oku-du), devamı...
- Geniş Zaman Kipinin Rivayeti: Geniş bir zaman kesiminde gerçekleşen oluş ve kılışları dyuma (rivayete) dayanarak anlatan birleşik kip türü: -r, -Ar, -Ir/-Ur geniş zaman eklerinden sonra i-miş rivayet ekinin getirilmesi ile kurulur. 3. şah. çokluk çekimi dışında kalan şahıs ekleri rivayet ekinden sonra gelir. Rivayet eki, eklendiği fiilin dil ve dudak benzeşmelerine uyar: alırmışım, başlarmışsın, çalarmış, dokunurmuşuz, ellermişsiniz, içerlermiş devamı...
- Geniş Zaman Ortacı: Eylemin her zaman yapıldığını veya yapılmakta olduğunu ya da yapılacağını belirten ortaç. Türkçede bu ortaç, -ir/-er, -mez ekleriyle kurulur ve ad, sıfat gibi kullanılır: Gelir (varidat) , gider (masraf) , akarsu (nehir ve gerdanlık) , güler yüz, bitmez iş, dinmez ağrı, görünmez kaza vb. devamı...
- Geniş Zaman Kipinin şartı: Geniş bir zaman kesiminde gerçekleşen oluş ve kılışları şarta bağlı olarak anlatan birleşik kip türü. -r, -Ar, -Ir/-Ur geniş zaman eklerine, i- ek- fiilinin şart biçimi olan -i-se ekinin getirilmesi ile kurulur. 3. şah. çokluk çekimi dışında şah. ekleri şart ekinden sonra gelir: verir isem>verirsem, verirsen, verirse, verirsek, verirseniz, verirler ise, verirlerse vb. Teklifimi getirirsen devamı...
- Geniş Zaman Sıfat Fiili: Fiilin her zaman yapıldığını, yapılmakta olduğunu veya yapılacağını belirten sıfat-fiil. Türkçede bu biçim -ir, -er, -mez ekleriyle kurulur: Gelir (varidat), gider (masraf), güler yüz, bitmez iş, dinmez ağrı, görünmez kaza gibi. devamı...
- Geniş Zaman Eki: Fiilin gösterdiği hareketin geniş zamanda olduğunu gösteren, fiile geniş zaman kavramı veren ek. Türkçedegeniş zaman eki -r, -Ar, (I)r/-Urdur: ağla-r, bak-ar, gül-er, çalış-ır, getir-ir, otur-ur, güldür-ür. bk. geniş zaman. devamı...
- Geçmiş Zaman Kipi: Bk. belirligeçmiş zaman kipi ve belirsizgeçmiş zaman kipi. devamı...
- Duyulan Geçmiş Zaman Kipi: Fiilin karşıladığı oluş ve kılışı, kişinin başkasından duyduğunu, sonradan gördüğünü veya farkında olmadan işlediğini anlatan, içinde şekil ve zaman kavramı taşıyan kip. Türkçede -mIş/-mUş ekleriyle kurulur: || tek. 1. şah. uyumuşum (<uyu-muş-um) tek. 2. şah. uyumuşsun (<uyu-muş-sun) tek. 3. şah. uyumuş (<uyu-muş) çokl. 1. şah. uyumuşuz (<uyu-muş-uz) çokl. 2. şah. uyumuşsunuz (<uyu-muş-sunuz) çokl. 3. şah. devamı...
- Geniş Zaman: Fiilin her zaman yapıldığını, yapılmakta olduğunu veya yapılacağını belirten zaman. Türkçede bu kip -r, -ir veya -er ekiyle kurulur: Başlar (başla-r), geliriz (gel-ir-iz), severim (sev-er-im) gibi. devamı...
- Görülen Geçmiş Zaman Kipi: Fiilin karşıladığı oluş ve kılışın geçmişte kişinin görgüsü ve bilgisi altında olup bittiğini anlatan zaman. Türkçede görülen geçmiş zaman -DI/-DU ekiyle kurulur. || 1. tek. şah. geldim (<gel-di-m), || 2. tek. şah. geldin (<gel-di-n), || 3. tek. şah. geldi (<gel-di), || 1. çokl. şah. geldik (<gel-dik), || 2. çokl. şah. geldiniz (<gel-di-niz), || 3. çokl. devamı...
Geniş Zaman Kipi ne demek sözlük anlamı nedir sorusunu farklı sözlüklerden yararlanarak yanıtladık. Paylaştığımız bilgilerde eksik veya hatalı bir şey var ise, buraya tıklayarak bize bildirebilirsiniz.