girdi çıktı nedir

Girdi Çıktı Nedir?

Girdi çıktı, bir sistemin dış dünyayla etkileşim kurma biçimidir. Bir sistemin girdileri, sistemin dış dünyadan aldığı bilgiler veya kaynaklardır. Bir sistemin çıktısı ise, sistemin dış dünyaya verdiği bilgiler veya kaynaklardır.

Girdi çıktı, bir sistemin işlevselliği için olmazsa olmazdır. Bir sistem, girdi olmadan çalışamaz ve çıktısı olmadan da faydalı olamaz. Girdi çıktı, bir sistemin çevresiyle iletişim kurmasını sağlar ve sistemin işlevselliğini belirler.

Girdi çıktı, çeşitli şekillerde olabilir. En yaygın girdi çıktı türleri şunlardır:

• Veri girdisi: Veri girdisi, bir sistemin dış dünyadan aldığı bilgilerdir. Veri girdisi, klavye, fare, tarayıcı, mikrofon gibi çeşitli cihazlar kullanılarak yapılabilir.
• Kaynak girdisi: Kaynak girdisi, bir sistemin dış dünyadan aldığı kaynaklardır. Kaynak girdisi, elektrik, su, yakıt gibi çeşitli kaynaklar olabilir.
• Kontrol girdisi: Kontrol girdisi, bir sistemin dış dünyadan aldığı kontrol sinyalleridir. Kontrol girdisi, düğmeler, anahtarlar, sensörler gibi çeşitli cihazlar kullanılarak yapılabilir.
• Veri çıktısı: Veri çıktısı, bir sistemin dış dünyaya verdiği bilgilerdir. Veri çıktısı, ekran, yazıcı, hoparlör gibi çeşitli cihazlar kullanılarak yapılabilir.
• Kaynak çıktısı: Kaynak çıktısı, bir sistemin dış dünyaya verdiği kaynaklardır. Kaynak çıktısı, ısı, ışık, hareket gibi çeşitli kaynaklar olabilir.
• Kontrol çıktısı: Kontrol çıktısı, bir sistemin dış dünyaya verdiği kontrol sinyalleridir. Kontrol çıktısı, motorlar, solenoidler, röleler gibi çeşitli cihazlar kullanılarak yapılabilir.

Girdi çıktı, bir sistemin tasarımı sırasında dikkat edilmesi gereken önemli bir konudur. Bir sistemin girdi çıktı özellikleri, sistemin işlevselliğini, performansını ve güvenliğini etkiler.

Girdi Çıktı Türleri

Girdi çıktı, çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir. En yaygın girdi çıktı sınıflandırmaları şunlardır:

• Analog girdi çıktı: Analog girdi çıktı, sürekli değişen girdi veya çıktı sinyalleridir. Analog girdi çıktı, genellikle sensörler ve analog-dijital dönüştürücüler kullanılarak yapılır.
• Dijital girdi çıktı: Dijital girdi çıktı, iki veya daha fazla ayrı değer alan girdi veya çıktı sinyalleridir. Dijital girdi çıktı, genellikle anahtarlar, düğmeler ve dijital-analog dönüştürücüler kullanılarak yapılır.
• Sıralı girdi çıktı: Sıralı girdi çıktı, birbiri ardına gelen girdi veya çıktı sinyalleridir. Sıralı girdi çıktı, genellikle seri portlar ve UART’lar kullanılarak yapılır.
• Paralel girdi çıktı: Paralel girdi çıktı, aynı anda birden fazla girdi veya çıktı sinyalleridir. Paralel girdi çıktı, genellikle paralel portlar ve GPIO’lar kullanılarak yapılır.

Girdi çıktı türünün seçimi, sistemin gereksinimlerine göre yapılır. Örneğin, bir sistemin sürekli değişen bir girdi veya çıktı sinyali alması gerekiyorsa, analog girdi çıktı kullanılır. Bir sistemin iki veya daha fazla ayrı değer alan bir girdi veya çıktı sinyali vermesi gerekiyorsa, dijital girdi çıktı kullanılır. Bir sistemin birbiri ardına gelen girdi veya çıktı sinyalleri alması veya vermesi gerekiyorsa, sıralı girdi çıktı kullanılır. Bir sistemin aynı anda birden fazla girdi veya çıktı sinyali alması veya vermesi gerekiyorsa, paralel girdi çıktı kullanılır.

Girdi Çıktı Cihazları

Girdi çıktı, çeşitli cihazlar kullanılarak yapılır. En yaygın girdi çıktı cihazları şunlardır:

• Klavye: Klavye, bir sistemin veri girdisi için kullanılan bir cihazdır. Klavye, harf, rakam ve sembol tuşlarından oluşur.
• Fare: Fare, bir sistemin veri girdisi için kullanılan bir cihazdır. Fare, bir yüzey üzerinde hareket ettirilerek kullanılır.
• Tarayıcı: Tarayıcı, bir sistemin veri girdisi için kullanılan bir cihazdır. Tarayıcı, kağıt üzerindeki görüntüleri veya metinleri dijital hale getirir.
• Mikrofon: Mikrofon, bir sistemin veri girdisi için kullanılan bir cihazdır. Mikrofon, sesleri elektrik sinyallerine dönüştürür.
• Ekran: Ekran, bir sistemin veri çıktısı için kullanılan bir cihazdır. Ekran, görüntüleri ve metinleri görüntüler.
• Yazıcı: Yazıcı, bir sistemin veri çıktısı için kullanılan bir cihazdır. Yazıcı, görüntüleri ve metinleri kağıda basar.
• Hoparlör: Hoparlör, bir sistemin veri çıktısı için kullanılan bir cihazdır. Hoparlör, sesleri üretir.
• Motor: Motor, bir sistemin kaynak çıktısı için kullanılan bir cihazdır. Motor, mekanik enerji üretir.
• Solenoid: Solenoid, bir sistemin kaynak çıktısı için kullanılan bir cihazdır. Solenoid, manyetik alan oluşturarak mekanik hareket üretir.
• Röle: Röle, bir sistemin kaynak çıktısı için kullanılan bir cihazdır. Röle, elektrik akımını kontrol ederek mekanik hareket üretir.

Girdi çıktı cihazlarının seçimi, sistemin gereksinimlerine göre yapılır. Örneğin, bir sistemin çok sayıda veri girdisi yapması gerekiyorsa, klavye ve fare kullanılır. Bir sistemin görüntüleri ve metinleri görüntülemesi gerekiyorsa, ekran kullanılır. Bir sistemin sesleri üretmesi gerekiyorsa, hoparlör kullanılır. Bir sistemin mekanik enerji üretmesi gerekiyorsa, motor kullanılır.

Girdi Çıktı Yönetimi

Girdi çıktı yönetimi, bir sistemin girdi ve çıktılarını yönetme işlemidir. Girdi çıktı yönetimi, genellikle işletim sistemi tarafından yapılır. İşletim sistemi, girdi ve çıktı cihazlarını yönetir, girdi ve çıktı işlemlerini sıralar ve girdi ve çıktı hatalarını işler.

Girdi çıktı yönetimi, bir sistemin performansı için önemlidir. İyi bir girdi çıktı yönetimi, sistemin girdi ve çıktı işlemlerini hızlı ve verimli bir şekilde gerçekleştirmesini sağlar. Kötü bir girdi çıktı yönetimi ise, sistemin girdi ve çıktı işlemlerinin yavaş ve verimsiz olmasına neden olur.

Girdi çıktı yönetimi, çeşitli teknikler kullanılarak yapılır. En yaygın girdi çıktı yönetimi teknikleri şunlardır:

• Kesme: Kesme, bir girdi veya çıktı cihazının sistemin işlemcisine bir sinyal göndererek işlemcinin dikkatini çekme işlemidir. İşlemci, kesmeyi aldığında, kesmeyi yapan girdi veya çıktı cihazının girdi veya çıktısını işler.
• Anketleme: Anketleme, işlemcinin girdi veya çıktı cihazlarının durumunu periyodik olarak kontrol etme işlemidir. İşlemci, anketleme sırasında bir girdi veya çıktı cihazının girdi veya çıktısı olduğunu tespit ettiğinde, girdi veya çıktısını işler.
• DMA (Doğrudan Bellek Erişimi): DMA, bir girdi veya çıktı cihazının sistemin belleğine doğrudan erişerek girdi veya çıktısını işleme işlemidir. DMA, kesme ve anketlemeden daha hızlıdır, ancak daha karmaşıktır.

Girdi çıktı yönetimi tekniğinin seçimi, sistemin gereksinimlerine göre yapılır. Örneğin, bir sistemin çok sayıda kesme üreten girdi veya çıktı cihazları varsa, kesme kullanılır. Bir sistemin çok sayıda anketleme gerektiren girdi veya çıktı cihazları varsa, anketleme kullanılır. Bir sistemin çok sayıda DMA gerektiren girdi veya çıktı cihazları varsa, DMA kullanılır.