Buzul Nedir?
Buzul, karın birikmesi ve sıkışması sonucu oluşan büyük bir buz kütlesidir. Buzullar, dünyanın yüzeyinin yaklaşık %10’unu kaplar ve toplam tatlı suyun %70’ini içerir. Buzullar, dağlarda, kutup bölgelerinde ve okyanuslarda bulunabilir.
Buzulların Oluşumu
Buzullar, karın birikmesi ve sıkışması sonucu oluşur. Kar, düştüğünde gevşek ve kabarık bir yapıya sahiptir. Ancak zamanla, karın üzerine yeni kar yağdıkça, alttaki kar sıkışmaya başlar. Bu sıkışma, karın içindeki hava boşluklarının azalmasına ve karın yoğunluğunun artmasına neden olur. Sonuç olarak, kar buza dönüşür.
Buzullar, genellikle dağların yüksek kesimlerinde oluşur. Bunun nedeni, dağların yüksek kesimlerinde sıcaklığın daha düşük olması ve karın daha uzun süre yerde kalmasıdır. Ayrıca, dağların yüksek kesimlerinde rüzgar daha kuvvetlidir ve bu da karın daha kolay sıkışmasını sağlar.
Buzullar, kutup bölgelerinde de oluşabilir. Kutup bölgelerinde sıcaklık yıl boyunca çok düşüktür ve kar hiç erimez. Bu nedenle, kutup bölgelerinde buzullar çok kalın olabilir.
Buzullar, okyanuslarda da oluşabilir. Okyanuslarda oluşan buzullara deniz buzulu denir. Deniz buzulları, genellikle kutup bölgelerine yakın olan okyanuslarda oluşur. Deniz buzulları, karadan oluşan buzullardan daha ince ve daha hareketlidir.
Buzulların Türleri
Buzullar, şekillerine ve boyutlarına göre farklı türlere ayrılır. En yaygın buzul türleri şunlardır:
- Dağ buzulları: Dağ buzulları, dağların yüksek kesimlerinde oluşan buzullardır. Dağ buzulları, genellikle vadi şeklindedir ve aşağı doğru hareket eder.
- Kutup buzulları: Kutup buzulları, kutup bölgelerinde oluşan buzullardır. Kutup buzulları, çok geniş alanları kaplayabilir ve çok kalın olabilir.
- Deniz buzulları: Deniz buzulları, okyanuslarda oluşan buzullardır. Deniz buzulları, genellikle kutup bölgelerine yakın olan okyanuslarda oluşur. Deniz buzulları, karadan oluşan buzullardan daha ince ve daha hareketlidir.
Buzulların Hareketi
Buzullar, sürekli olarak hareket halindedir. Bu hareket, buzulların ağırlığı ve yerçekimi kuvveti nedeniyle oluşur. Buzullar, aşağı doğru hareket ederken, önlerindeki her şeyi sürükler. Bu nedenle, buzulların geçtiği yerlerde derin vadiler ve moren adı verilen kaya ve toprak yığınları oluşur.
Buzulların hareketi, çok yavaştır. Genellikle, buzullar yılda birkaç metre hareket eder. Ancak, bazı buzullar yılda birkaç kilometre hareket edebilir.
Buzulların Erimesi
Buzullar, sıcaklığın artmasıyla erir. Bu nedenle, buzullar genellikle yaz aylarında erir ve kış aylarında büyür. Ancak, küresel ısınma nedeniyle, buzulların erime hızı artmaktadır. Bu durum, deniz seviyesinin yükselmesine ve birçok kıyı bölgesinin su altında kalmasına neden olmaktadır.
Buzulların Önemi
Buzullar, dünyanın iklimi için çok önemlidir. Buzullar, güneş ışığını yansıtır ve böylece dünyanın ısınmasını önler. Ayrıca, buzullar tatlı suyun önemli bir kaynağıdır. Buzulların erimesi, deniz seviyesinin yükselmesine ve birçok kıyı bölgesinin su altında kalmasına neden olmaktadır.
Buzullarla İlgili Faydalı Siteler