gnostisizm nedir – Sözlük Anlamı Nedir?

Gnostisizm Nedir?

Gnostisizmin Tarihi

Gnostisizm’in kökenleri, Hıristiyanlığın ilk dönemlerine kadar uzanmaktadır. Gnostik düşüncenin ilk izleri, M.S. 1. yüzyılda ortaya çıkan Simonyacılık ve Menandrianizm gibi akımlarda görülmektedir. Ancak, Gnostisizm’in gerçek anlamda ortaya çıkışı, M.S. 2. yüzyılda olmuştur. Bu dönemde, Valentinus, Marcion ve Basilides gibi önde gelen Gnostik düşünürler ortaya çıkmış ve Gnostisizm’in temel öğretilerini sistemleştirmişlerdir.

Gnostisizm, Hıristiyanlığın ilk üç yüzyılı boyunca önemli bir akım olarak varlığını sürdürmüştür. Ancak, M.S. 4. yüzyılda, Hıristiyanlığın ana akımı tarafından sapkın olarak ilan edilmiş ve bastırılmıştır. Gnostisizm, daha sonraki dönemlerde de gizli bir şekilde varlığını sürdürmüştür. Ancak, Gnostik düşüncenin gerçek anlamda yeniden canlanması, 19. yüzyılda olmuştur. Bu dönemde, Gnostik metinlerin keşfi ve yayınlanması, Gnostisizm’e olan ilgiyi yeniden canlandırmıştır.

Gnostisizmin Temel Öğretileri

Gnostisizm’in temel öğretileri şunlardır:

Düalizm: Gnostikler, dünyanın iki temel ilkeden oluştuğunu savunurlar. Bu ilkeler, iyi ve kötü, ruh ve madde, ışık ve karanlık olarak tanımlanır. İyi ilke, Tanrı’dır. Kötü ilke ise, şeytandır. Ruh, iyi ilkeden gelirken, madde, kötü ilkeden gelir.
Kurtuluş: Gnostikler, insanın kurtuluşunun bilgiye dayandığını savunurlar. İnsan, Tanrı’nın gerçek doğasını ve dünyanın kökenini bildiğinde, kurtuluşa ulaşır.
Reenkarnasyon: Gnostikler, ruhun ölümden sonra tekrar tekrar bedenlendiğini savunurlar. Ruh, kurtuluşa ulaşana kadar, farklı bedenlerde yaşamaya devam eder.
Gizli Bilgi: Gnostikler, kurtuluş için gerekli olan bilginin gizli olduğunu savunurlar. Bu bilgi, yalnızca seçilmiş kişilere açıklanır.

Gnostisizm’in Hıristiyanlığa Etkisi

Gnostisizm, Hıristiyanlığın ilk dönemlerinde önemli bir akım olarak varlığını sürdürmüştür. Gnostik düşüncenin, Hıristiyanlığın ana akımının şekillenmesinde önemli bir etkisi olmuştur. Örneğin, Gnostiklerin dualizm anlayışı, Hıristiyanlığın günah ve kurtuluş anlayışını etkilemiştir. Ayrıca, Gnostiklerin gizli bilgi anlayışı, Hıristiyanlığın gizemcilik akımının ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır.

Gnostisizm’in Günümüzdeki Etkisi

Gnostisizm, günümüzde de bazı insanların ilgisini çekmeye devam etmektedir. Gnostik düşüncenin, New Age akımı ve bazı alternatif dinler üzerinde önemli bir etkisi olmuştur. Ayrıca, Gnostik metinler, bazı edebiyatçılar ve sanatçılar tarafından da ilgiyle karşılanmaktadır.

Sonuç

Gnostisizm, Hıristiyanlığın ilk dönemlerinde ortaya çıkan bir dini ve felsefi akımdır. Gnostikler, dünyanın ve insanlığın kökeni, kurtuluş yolu ve Tanrı’nın doğası hakkında kendilerine özgü görüşlere sahiptiler. Gnostisizm, Hıristiyanlığın ana akımından farklı olarak, kurtuluşun bilgiye dayandığını savunuyordu. Gnostikler, insanın kurtuluşuna ulaşmak için Tanrı’nın gerçek doğasını ve dünyanın kökenini bilmesi gerektiğine inanıyorlardı. Gnostisizm, Hıristiyanlığın ilk üç yüzyılı boyunca önemli bir akım olarak varlığını sürdürmüştür. Ancak, M.S. 4. yüzyılda, Hıristiyanlığın ana akımı tarafından sapkın olarak ilan edilmiş ve bastırılmıştır. Gnostisizm, daha sonraki dönemlerde de gizli bir şekilde varlığını sürdürmüştür. Ancak, Gnostik düşüncenin gerçek anlamda yeniden canlanması, 19. yüzyılda olmuştur. Bu dönemde, Gnostik metinlerin keşfi ve yayınlanması, Gnostisizm’e olan ilgiyi yeniden canlandırmıştır. Gnostisizm, günümüzde de bazı insanların ilgisini çekmeye devam etmektedir. Gnostik düşüncenin, New Age akımı ve bazı alternatif dinler üzerinde önemli bir etkisi olmuştur. Ayrıca, Gnostik metinler, bazı edebiyatçılar ve sanatçılar tarafından da ilgiyle karşılanmaktadır.