Hiperbilirubinemi, kanda bilirubin seviyesinin yükselmesidir. Bilirubin, kırmızı kan hücrelerinin parçalanmasıyla oluşan sarı renkli bir pigmenttir. Normalde bilirubin karaciğerde işlenir ve safra yoluyla dışkıya atılır. Ancak bazı durumlarda bilirubin seviyesi yükselebilir ve bu da hiperbilirubinemiye yol açabilir.
Hiperbilirubineminin iki ana türü vardır:
- Konjuge hiperbilirubinemi: Bu türde bilirubin karaciğerde işlenmiş ve safra yoluyla dışkıya atılmaya hazır hale gelmiştir. Ancak safra yolu tıkalıysa veya hasar görmüşse bilirubin dışarı atılamaz ve kanda birikir.
- Konjuge olmayan hiperbilirubinemi: Bu türde bilirubin henüz karaciğerde işlenmemiştir. Genellikle yeni doğan bebeklerde görülür ve fizyolojik hiperbilirubinemi olarak adlandırılır.
Hiperbilirubineminin belirtileri şunlardır:
- Sarı cilt ve gözler
- Kaşıntı
- Yorgunluk
- İştahsızlık
- Bulantı ve kusma
- Karın ağrısı
- İdrarın koyu renkli olması
- Dışkının açık renkli olması
Hiperbilirubineminin tedavisi altta yatan nedene bağlıdır. Konjuge hiperbilirubinemide safra yolu tıkanıklığı giderilmeli veya hasarlı safra yolu onarılmalıdır. Konjuge olmayan hiperbilirubinemide ise genellikle tedavi gerekmez. Ancak bilirubin seviyesi çok yüksekse fototerapi veya kan değişimi gibi tedaviler uygulanabilir.
Hiperbilirubinemi genellikle ciddi bir sağlık sorunu değildir. Ancak bazı durumlarda, özellikle yeni doğan bebeklerde, kern ikterus adı verilen bir komplikasyona yol açabilir. Kern ikterus, bilirubinin beyne geçmesi ve beyin hasarına yol açmasıdır. Kern ikterus tedavi edilmezse ölüme veya kalıcı beyin hasarına yol açabilir.
Hiperbilirubinemi riski taşıyan kişiler şunlardır:
- Yeni doğan bebekler
- Erkek bebekler
- Prematüre bebekler
- Düşük doğum ağırlıklı bebekler
- Sarılık öyküsü olan bebekler
- Karaciğer hastalığı olan kişiler
- Safra yolu hastalığı olan kişiler
- Bazı ilaçları kullanan kişiler
Hiperbilirubinemi riski taşıyan kişiler düzenli olarak doktor kontrolünden geçmelidir.