Hipnotik Nedir?
Hipnotik, uyku veya uyku benzeri bir durumu indükleyen bir maddedir. Hipnotikler genellikle uyku bozukluklarını tedavi etmek için kullanılır. Hipnotikler ayrıca anksiyete, ağrı ve kas spazmlarını tedavi etmek için de kullanılabilir.
Hipnotiklerin Tarihi
Hipnotiklerin kullanımı yüzyıllardır bilinmektedir. Eski Mısırlılar, uykuyu teşvik etmek için haşhaş kullanırlardı. Eski Yunanlılar ve Romalılar, uykuyu teşvik etmek için mandrake ve afyon kullanırlardı. Orta Çağ’da, uykuyu teşvik etmek için belladonna ve stramonium kullanılırdı.
-
yüzyılda, kloral hidrat ve bromür gibi yeni hipnotikler geliştirildi. Bu hipnotikler, uykuyu teşvik etmek için yaygın olarak kullanılıyordu. Ancak, bu hipnotikler bağımlılık yapıcıydı ve yan etkilere neden oluyordu.
-
yüzyılda, benzodiazepinler gibi yeni hipnotikler geliştirildi. Benzodiazepinler, kloral hidrat ve bromürden daha güvenli ve daha etkiliydi. Benzodiazepinler, uykuyu teşvik etmek için yaygın olarak kullanılmaya başlandı.
Hipnotiklerin Sınıflandırılması
Hipnotikler, iki ana sınıfa ayrılır:
- Benzodiazepinler: Benzodiazepinler, uykuyu teşvik etmek için en sık kullanılan hipnotiklerdir. Benzodiazepinler, GABA reseptörlerine bağlanarak çalışırlar. GABA, beyinde sakinleştirici bir etkiye sahip olan bir nörotransmitterdir. Benzodiazepinler, uykuyu teşvik etmenin yanı sıra anksiyete, ağrı ve kas spazmlarını tedavi etmek için de kullanılır.
- Nonbenzodiazepinler: Nonbenzodiazepinler, benzodiazepinler kadar sık kullanılmayan hipnotiklerdir. Nonbenzodiazepinler, benzodiazepinlerden farklı bir şekilde çalışırlar. Nonbenzodiazepinler, GABA reseptörlerine bağlanmazlar. Nonbenzodiazepinler, uykuyu teşvik etmenin yanı sıra anksiyete, ağrı ve kas spazmlarını tedavi etmek için de kullanılır.
Hipnotiklerin Kullanımı
Hipnotikler, genellikle uyku bozukluklarını tedavi etmek için kullanılır. Hipnotikler ayrıca anksiyete, ağrı ve kas spazmlarını tedavi etmek için de kullanılabilir.
Hipnotikler, genellikle yatmadan önce alınır. Hipnotiklerin dozu, kişinin yaşına, kilosuna ve tıbbi durumuna göre belirlenir.
Hipnotiklerin Yan Etkileri
Hipnotiklerin en sık görülen yan etkileri şunlardır:
- Uyuşukluk
- Baş dönmesi
- Mide bulantısı
- Kusma
- İshal
- Kabızlık
- Baş ağrısı
- Kas ağrısı
- Eklem ağrısı
- Cilt döküntüsü
- Kaşıntı
- Kurdeşen
- Nefes darlığı
- Göğüs ağrısı
- Hızlı kalp atışı
- Yavaş kalp atışı
- Bayılma
- Koma
Hipnotiklerin Bağımlılık Yapma Potansiyeli
Hipnotikler, bağımlılık yapma potansiyeline sahiptir. Hipnotikleri uzun süre ve yüksek dozlarda kullanmak, bağımlılığa yol açabilir. Hipnotiklere bağımlı olan kişiler, hipnotikleri kullanmayı bıraktıklarında yoksunluk belirtileri yaşayabilirler. Yoksunluk belirtileri şunlardır:
- Uykusuzluk
- Anksiyete
- Depresyon
- Sinirlilik
- Huzursuzluk
- Titreme
- Terleme
- Bulantı
- Kusma
- İshal
- Kabızlık
- Baş ağrısı
- Kas ağrısı
- Eklem ağrısı
- Cilt döküntüsü
- Kaşıntı
- Kurdeşen
- Nefes darlığı
- Göğüs ağrısı
- Hızlı kalp atışı
- Yavaş kalp atışı
- Bayılma
- Koma
Hipnotiklerin Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Hipnotikleri kullanırken aşağıdaki noktalara dikkat edilmelidir:
- Hipnotikleri, doktorunuzun önerdiği şekilde kullanın.
- Hipnotikleri, uzun süre ve yüksek dozlarda kullanmayın.
- Hipnotikleri, alkol veya diğer ilaçlarla birlikte kullanmayın.
- Hipnotikleri, hamileyseniz veya emziriyorsanız kullanmayın.
- Hipnotikleri, çocuklara vermeyin.
- Hipnotikleri, araba kullanırken veya tehlikeli işler yaparken kullanmayın.
- Hipnotikleri kullanırken, herhangi bir yan etki yaşarsanız doktorunuza bildirin.