irtikap suçu nedir

İrtikap Suçu

İrtikap suçu, kamu görevlisinin göreviyle ilgili bir işi yaparken veya yapmaktan kaçınırken, kendisine veya başkasına bir çıkar sağlamak amacıyla, görevinin gerektirdiği tarafsızlığı ihlal ederek bir kimseden veya kuruluştan para veya başka bir menfaat istemesi veya kabul etmesidir.

İrtikap suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 250. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, “Kamu görevlisi, göreviyle ilgili bir işi yaparken veya yapmaktan kaçınırken, kendisine veya başkasına bir çıkar sağlamak amacıyla, görevinin gerektirdiği tarafsızlığı ihlal ederek bir kimseden veya kuruluştan para veya başka bir menfaat istemesi veya kabul etmesi halinde, beş yıldan on iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”

İrtikap suçunun oluşması için, kamu görevlisinin göreviyle ilgili bir işi yaparken veya yapmaktan kaçınırken, kendisine veya başkasına bir çıkar sağlamak amacıyla, görevinin gerektirdiği tarafsızlığı ihlal ederek bir kimseden veya kuruluştan para veya başka bir menfaat istemesi veya kabul etmesi gerekir.

İrtikap suçunun unsurları şunlardır:

• Kamu görevlisi olmak,
• Göreviyle ilgili bir işi yapmak veya yapmaktan kaçınmak,
• Kendisine veya başkasına bir çıkar sağlamak amacı,
• Görevinin gerektirdiği tarafsızlığı ihlal etmek,
• Bir kimseden veya kuruluştan para veya başka bir menfaat istemek veya kabul etmek.

İrtikap suçunun cezası

İrtikap suçunun cezası, beş yıldan on iki yıla kadar hapis cezasıdır.

İrtikap suçunun örnekleri

• Bir kamu görevlisinin, göreviyle ilgili bir işi yaparken veya yapmaktan kaçınırken, kendisine veya başkasına bir çıkar sağlamak amacıyla, bir kimseden veya kuruluştan para veya başka bir menfaat istemesi veya kabul etmesi,
• Bir kamu görevlisinin, göreviyle ilgili bir işi yaparken veya yapmaktan kaçınırken, kendisine veya başkasına bir çıkar sağlamak amacıyla, bir kimseden veya kuruluştan hediye veya başka bir menfaat kabul etmesi,
• Bir kamu görevlisinin, göreviyle ilgili bir işi yaparken veya yapmaktan kaçınırken, kendisine veya başkasına bir çıkar sağlamak amacıyla, bir kimseden veya kuruluştan bir vaatte bulunmasını istemesi veya kabul etmesi,
• Bir kamu görevlisinin, göreviyle ilgili bir işi yaparken veya yapmaktan kaçınırken, kendisine veya başkasına bir çıkar sağlamak amacıyla, bir kimseden veya kuruluştan bir menfaat sağlaması.

İrtikap suçundan korunma yolları

İrtikap suçundan korunmak için, kamu görevlilerinin göreviyle ilgili işleri yaparken veya yapmaktan kaçınırken, kendilerine veya başkalarına bir çıkar sağlamak amacıyla, görevinin gerektirdiği tarafsızlığı ihlal ederek bir kimseden veya kuruluştan para veya başka bir menfaat istememeleri veya kabul etmemeleri gerekir.

Ayrıca, kamu görevlilerinin göreviyle ilgili işleri yaparken veya yapmaktan kaçınırken, kendilerine veya başkalarına bir çıkar sağlamak amacıyla, bir kimseden veya kuruluştan hediye veya başka bir menfaat kabul etmemeleri, bir kimseden veya kuruluştan bir vaatte bulunmasını istememeleri veya kabul etmemeleri ve kendilerine veya başkalarına bir çıkar sağlamak amacıyla, bir kimseden veya kuruluştan bir menfaat sağlamamaları gerekir.

İrtikap suçuyla ilgili yasal düzenlemeler

İrtikap suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 250. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, “Kamu görevlisi, göreviyle ilgili bir işi yaparken veya yapmaktan kaçınırken, kendisine veya başkasına bir çıkar sağlamak amacıyla, görevinin gerektirdiği tarafsızlığı ihlal ederek bir kimseden veya kuruluştan para veya başka bir menfaat istemesi veya kabul etmesi halinde, beş yıldan on iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”

İrtikap suçuyla ilgili diğer yasal düzenlemeler şunlardır:

• Kamu Görevlileri Etik Kanunu,
• Kamu Görevlileri Mali Bildirimler Kanunu,
• Yolsuzlukla Mücadele Kanunu,
• Ceza Muhakemesi Kanunu.

İrtikap suçuyla ilgili içtihatlar

İrtikap suçuyla ilgili içtihatlardan bazıları şunlardır:

• Yargıtay 12. Ceza Dairesi’nin 2018/10588 sayılı kararı: “Kamu görevlisinin, göreviyle ilgili bir işi yaparken veya yapmaktan kaçınırken, kendisine veya başkasına bir çıkar sağlamak amacıyla, görevinin gerektirdiği tarafsızlığı ihlal ederek bir kimseden veya kuruluştan para veya başka bir menfaat istemesi veya kabul etmesi halinde, irtikap suçu oluşur. Kamu görevlisinin, göreviyle ilgili bir işi yaparken veya yapmaktan kaçınırken, kendisine veya başkasına bir çıkar sağlamak amacıyla, bir kimseden veya kuruluştan hediye veya başka bir menfaat kabul etmesi de irtikap suçu kapsamında değerlendirilir.”
• Yargıtay 11. Ceza Dairesi’nin 2017/11234 sayılı kararı: “Kamu görevlisinin, göreviyle ilgili bir işi yaparken veya yapmaktan kaçınırken, kendisine veya başkasına bir çıkar sağlamak amacıyla, bir kimseden veya kuruluştan bir vaatte bulunmasını istemesi veya kabul etmesi halinde, irtikap suçu oluşur. Kamu görevlisinin, göreviyle ilgili bir işi yaparken veya yapmaktan kaçınırken, kendisine veya başkasına bir çıkar sağlamak amacıyla, bir kimseden veya kuruluştan bir menfaat sağlaması da irtikap suçu kapsamında değerlendirilir.”
• Yargıtay 10. Ceza Dairesi’nin 2016/9876 sayılı kararı: “Kamu görevlisinin, göreviyle ilgili bir işi yaparken veya yapmaktan kaçınırken, kendisine veya başkasına bir çıkar sağlamak amacıyla, görevinin gerektirdiği tarafsızlığı ihlal ederek bir kimseden veya kuruluştan para veya başka bir menfaat istemesi veya kabul etmesi halinde, irtikap suçu oluşur. Kamu görevlisinin, göreviyle ilgili bir işi yaparken veya yapmaktan kaçınırken, kendisine veya başkasına bir çıkar sağlamak amacıyla, bir kimseden veya kuruluştan hediye veya başka bir menfaat kabul etmesi de irtikap suçu kapsamında değerlendirilir.”