Kanıksama: İngilizce ve Türkçe Anlamı
Kanıksama, bir durumu veya olayı olağan veya normal olarak kabul etme ve ona alışma anlamına gelen bir kelimedir. İngilizce’de “habituation” olarak bilinir. Kanıksama, psikolojide önemli bir kavramdır ve öğrenme sürecinin bir parçası olarak kabul edilir.
Kanıksamanın İngilizce Anlamı
Habituation, bir uyarana veya duruma tekrar tekrar maruz kalındığında, ona karşı tepki verme eğiliminin azalmasıdır. Bu, uyarıcının artık yeni veya önemli olarak görülmemesi nedeniyle olur. Örneğin, bir köpek ilk kez bir kedi gördüğünde havlayabilir veya saldırgan davranışlar sergileyebilir. Ancak, kediye tekrar tekrar maruz kaldığında, köpek sonunda kediye alışır ve ona karşı tepki vermeyi bırakır.
Kanıksamanın Türkçe Anlamı
Kanıksama, bir durumu veya olayı olağan veya normal olarak kabul etme ve ona alışma anlamına gelir. Kanıksama, bir uyarana veya duruma tekrar tekrar maruz kalındığında, ona karşı tepki verme eğiliminin azalmasıdır. Bu, uyarıcının artık yeni veya önemli olarak görülmemesi nedeniyle olur. Örneğin, bir kişi ilk kez bir uçağa bindiğinde heyecanlanabilir veya korkabilir. Ancak, uçağa tekrar tekrar bindiğinde, kişi sonunda uçağa alışır ve ona karşı tepki vermeyi bırakır.
Kanıksamanın Örnekleri
Kanıksama, günlük hayatımızda birçok farklı durumda görülebilir. İşte birkaç örnek:
- Bir bebek ilk kez bir köpeği gördüğünde ağlayabilir veya korkabilir. Ancak, köpeğe tekrar tekrar maruz kaldığında, bebek sonunda köpeğe alışır ve ona karşı tepki vermeyi bırakır.
- Bir öğrenci ilk kez bir sınav olduğunda heyecanlanabilir veya kaygılanabilir. Ancak, sınavlara tekrar tekrar girdiğinde, öğrenci sonunda sınavlara alışır ve onlara karşı tepki vermeyi bırakır.
- Bir çalışan ilk kez bir iş görüşmesine gittiğinde gergin olabilir veya stresli hissedebilir. Ancak, iş görüşmelerine tekrar tekrar gittiğinde, çalışan sonunda iş görüşmelerine alışır ve onlara karşı tepki vermeyi bırakır.
Kanıksamanın Önemi
Kanıksama, öğrenme sürecinin önemli bir parçasıdır. Kanıksama sayesinde, yeni uyarıcılara ve durumlara alışırız ve onlara karşı tepki vermeyi bırakırız. Bu, daha az stresli ve daha rahat bir hayat yaşamamızı sağlar.
Kanıksamanın Olumsuz Yönleri
Kanıksama, bazı durumlarda olumsuz sonuçlara da yol açabilir. Örneğin, bir kişi bir tehlikeye veya riske tekrar tekrar maruz kaldığında, sonunda tehlikeye veya riske alışabilir ve ona karşı tepki vermeyi bırakabilir. Bu, ciddi yaralanmalara veya ölüme yol açabilir.
Kanıksamanın Üstesinden Gelmek
Kanıksamanın olumsuz sonuçlarından kaçınmak için, yeni uyarıcılara ve durumlara karşı dikkatli olmak ve onlara karşı tepki vermeyi sürdürmek önemlidir. Ayrıca, tehlikeli veya riskli durumlardan kaçınmak ve bu durumlara maruz kalındığında uygun önlemleri almak gerekir.