Klorheksidin: Antiseptik ve Dezenfektan
Klorheksidin, geniş bir spektrumda etkili bir antiseptik ve dezenfektandır. Bakteri, mantar ve virüslere karşı etkilidir. Genellikle cilt, mukoza ve tıbbi cihazların dezenfeksiyonunda kullanılır.
Klorheksidinin Özellikleri
- Renksiz ve kokusuzdur.
- Su ve alkolle karışabilir.
- Asidik bir maddedir.
- pH değeri 5.5-7.0 arasındadır.
- Isıya dayanıklıdır.
- Toksik değildir.
Klorheksidinin Etki Mekanizması
Klorheksidin, hücre zarına zarar vererek mikroorganizmaları öldürür. Hücre zarına bağlandıktan sonra, hücrenin geçirgenliğini artırır ve hücrenin içeriğinin dışarı çıkmasına neden olur. Bu durum, hücrenin ölümüne yol açar.
Klorheksidinin Kullanım Alanları
- Cilt dezenfeksiyonu: Klorheksidin, ciltteki bakterileri öldürmek için kullanılır. Genellikle ameliyat öncesi, enjeksiyon öncesi ve yaraların temizlenmesinde kullanılır.
- Mukoza dezenfeksiyonu: Klorheksidin, ağız, burun ve boğaz gibi mukozalarda bulunan bakterileri öldürmek için kullanılır. Genellikle gargara, burun spreyi ve boğaz pastili şeklinde kullanılır.
- Tıbbi cihazların dezenfeksiyonu: Klorheksidin, tıbbi cihazları dezenfekte etmek için kullanılır. Genellikle endoskop, kateter ve cerrahi aletlerin dezenfeksiyonunda kullanılır.
Klorheksidinin Yan Etkileri
Klorheksidin, genellikle iyi tolere edilir. Ancak bazı kişilerde cilt tahrişi, kızarıklık ve kaşıntı gibi yan etkilere neden olabilir. Bu yan etkiler genellikle hafiftir ve kendiliğinden geçer.
Klorheksidinin Kontrendikasyonları
Klorheksidin, aşağıdaki durumlarda kullanılmamalıdır:
- Klorheksidine alerjisi olan kişilerde
- Açık yaralarda
- Gözlerde
- Kulaklarda
Klorheksidinin Dozajı
Klorheksidinin dozajı, kullanım amacına ve uygulama şekline göre değişir. Genellikle cilt dezenfeksiyonunda %0.5-4’lük solüsyonlar kullanılır. Mukoza dezenfeksiyonunda %0.1-0.2’lik solüsyonlar kullanılır. Tıbbi cihazların dezenfeksiyonunda %2’lik solüsyonlar kullanılır.
Klorheksidinin Saklanması
Klorheksidin, oda sıcaklığında, ışık ve nemden uzak bir yerde saklanmalıdır.
Sonuç
Klorheksidin, geniş bir spektrumda etkili bir antiseptik ve dezenfektandır. Genellikle cilt, mukoza ve tıbbi cihazların dezenfeksiyonunda kullanılır. Klorheksidin, genellikle iyi tolere edilir, ancak bazı kişilerde cilt tahrişi, kızarıklık ve kaşıntı gibi yan etkilere neden olabilir.