kolinerjik ne demek

Kolinerjik: İngilizce-Türkçe Anlamı ve Kapsamlı Açıklaması

İngilizce Anlamı: Cholinergic

Türkçe Anlamı: Kolinerjik

Kelime Kökeni:

Kolinerjik terimi, Yunanca “chole” (safra) ve “ergein” (etki) kelimelerinden türemiştir. Bu terim, asetilkolin (ACh) nörotransmiterinin etkisini alan veya bu nörotransmiteri salgılayan sinir hücrelerini, sinapsları veya organları tanımlamak için kullanılır.

Kolinerjik Sistem:

Kolinerjik sistem, merkezi ve periferik sinir sisteminde asetilkolin kullanan bir grup nöron ve sinapstan oluşur. Bu sistem, vücuttaki çeşitli fizyolojik süreçlerde rol oynar, bunlar arasında şunlar yer alır:

  • Kas kasılması
  • Bez salgısı
  • Kalp atış hızı ve kan basıncı düzenlenmesi
  • Bilişsel işlevler
  • Uyku-uyanıklık döngüsü

Kolinerjik Nöronlar:

Kolinerjik nöronlar, asetilkolin üreten ve salgılayan nöronlardır. Bu nöronlar, beyin, omurilik ve periferik gangliyonlarda bulunur.

Kolinerjik Sinapslar:

Kolinerjik sinapslar, asetilkolinin nöronlar arasında iletişim kurmak için kullanıldığı sinaps türleridir. Bu sinapslar, nikotinik ve muskarinik olmak üzere iki ana reseptör tipine sahiptir.

  • Nikotinik reseptörler: İyon kanallarıdır ve asetilkolin ile bağlandıklarında hızla açılırlar, bu da iyonların hücreye akmasına ve uyarıcı bir postsinaptik potansiyel oluşturmasına neden olur.
  • Muskarinik reseptörler: G proteinlerine bağlı reseptörlerdir ve asetilkolin ile bağlandıklarında daha yavaş bir şekilde aktive olurlar ve hücresel süreçleri etkileyen ikinci habercileri tetiklerler.

Kolinerjik Organlar:

Kolinerjik organlar, asetilkolin tarafından uyarılan organlardır. Bu organlar arasında şunlar yer alır:

  • Kaslar
  • Bezler
  • Kalp
  • Akciğerler

Kolinerjik İlaçlar:

Kolinerjik ilaçlar, kolinerjik sistemi etkileyen ilaçlardır. Bu ilaçlar, asetilkolin üretimini, salınımını veya etkisini artırabilir veya azaltabilir. Kolinerjik ilaçlar, Alzheimer hastalığı, glokom ve miastenya gravis gibi çeşitli durumları tedavi etmek için kullanılır.

Kolinerjik Sistemin Bozuklukları:

Kolinerjik sistemdeki bozukluklar, asetilkolin üretiminde, salınımında veya etkisinde anormalliklere neden olabilir. Bu bozukluklar arasında şunlar yer alır:

  • Alzheimer hastalığı: Kolinerjik nöronların kaybına neden olan bir nörodejeneratif hastalıktır.
  • Glokom: Göz içi basıncının artmasına neden olan bir durumdur ve kolinerjik sinirlerin hasar görmesiyle ilişkili olabilir.
  • Miyastenia gravis: Kolinerjik reseptörlerin kas hücrelerindeki sayısının azalmasına neden olan bir otoimmün hastalıktır.

Sonuç:

Kolinerjik sistem, vücuttaki çeşitli fizyolojik süreçlerde rol oynayan önemli bir nörotransmiter sistemidir. Kolinerjik nöronlar, sinapslar ve organlar, asetilkolin kullanarak iletişim kurar ve bu da kas kasılması, bez salgısı ve bilişsel işlevler gibi çeşitli işlevleri düzenler. Kolinerjik sistemdeki bozukluklar, Alzheimer hastalığı, glokom ve miastenya gravis gibi çeşitli durumlarla ilişkili olabilir.


Yayımlandı

kategorisi