Lunar
Lunar, Latince “luna” (ay) kelimesinden türetilmiş bir kelimedir ve ay ile ilgili her şeyi ifade eder. Lunar terimi, ayın hareketlerini, evrelerini, yüzey özelliklerini ve ayın Dünya üzerindeki etkilerini tanımlamak için kullanılır.
Ayın Hareketleri
Ay, Dünya’nın etrafında eliptik bir yörüngede döner. Bu yörünge, Dünya’nın kütlesinin Ay’ın kütlesine göre çok daha büyük olması nedeniyle oluşur. Ay’ın Dünya’ya olan ortalama uzaklığı yaklaşık 384.400 kilometredir. Ay, Dünya’nın etrafında bir turunu yaklaşık 27,3 günde tamamlar. Bu süreye “sidereal ay” denir.
Ay, kendi ekseni etrafında da döner. Bu dönüş, Ay’ın Dünya’ya dönük yüzünün her zaman aynı kalmasını sağlar. Ay’ın kendi ekseni etrafında bir turunu tamamlaması yaklaşık 27,3 günde gerçekleşir. Bu süreye “sinod ay” denir.
Ayın Evreleri
Ay, Dünya’nın Güneş etrafındaki yörüngesinde hareket ederken, Dünya’dan görünen kısmı değişir. Bu değişimlere “ayın evreleri” denir. Ayın evreleri, Ay’ın Dünya’ya göre konumuna bağlıdır.
Ayın evreleri şunlardır:
- Yeni ay: Ay, Dünya ile Güneş arasında olduğunda, Dünya’dan görülemez.
- Hilal: Ay, Dünya’nın Güneş’e göre biraz daha uzaklaştığında, Dünya’dan görünen kısmı artar.
- Birinci dördün: Ay, Dünya’nın Güneş’e göre 90 derece uzaklaştığında, Dünya’dan görünen kısmı yarısıdır.
- Dolunay: Ay, Dünya’nın Güneş’e göre tam olarak karşı tarafında olduğunda, Dünya’dan görünen kısmı tamamıdır.
- Son dördün: Ay, Dünya’nın Güneş’e göre 270 derece uzaklaştığında, Dünya’dan görünen kısmı yarısıdır.
- Küçülen hilal: Ay, Dünya’nın Güneş’e göre biraz daha yaklaştığında, Dünya’dan görünen kısmı azalır.
Ayın Yüzey Özellikleri
Ay’ın yüzeyi, kraterler, dağlar, vadiler ve ovalardan oluşur. Kraterler, meteorların ve kuyrukluyıldızların Ay’a çarpmasıyla oluşmuştur. Dağlar, Ay’ın kabuğunun hareketleriyle oluşmuştur. Vadiler, Ay’ın yüzeyindeki çatlakların genişlemesiyle oluşmuştur. Ovalar, Ay’ın yüzeyindeki lavların soğumasıyla oluşmuştur.
Ayın Dünya Üzerindeki Etkileri
Ay, Dünya üzerinde birçok etkiye sahiptir. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Gelgitler: Ay’ın Dünya’ya olan çekim gücü, Dünya’nın okyanuslarında gelgitlere neden olur.
- Güneş tutulmaları: Ay, Dünya ile Güneş arasına girdiğinde, Güneş tutulması meydana gelir.
- Ay tutulmaları: Dünya, Ay ile Güneş arasına girdiğinde, Ay tutulması meydana gelir.
- Dünya’nın dönüş hızı: Ay’ın Dünya’ya olan çekim gücü, Dünya’nın dönüş hızını yavaşlatır.
Faydalı Siteler
İlgili Dosyalar