Magma: Yeraltı Dünyasının Erimiş Kayası
İngilizce Anlamı:
Magma, Dünya’nın kabuğunun altında bulunan ve erimiş kaya, kristaller ve gazlardan oluşan bir maddedir. Magma, manto adı verilen Dünya’nın yarı katı tabakasında oluşur ve genellikle 700 ila 1300 santigrat derece sıcaklıklara sahiptir.
Türkçe Anlamı:
Magma, yer kabuğunun altında bulunan ve erimiş kaya, kristaller ve gazlardan oluşan bir maddedir. Magma, manto adı verilen Dünya’nın yarı katı tabakasında oluşur ve genellikle 700 ila 1300 santigrat derece sıcaklıklara sahiptir.
Magmanın Oluşumu:
Magma, mantoda bulunan kayaçların kısmen erimesiyle oluşur. Bu erime, mantodaki sıcaklık ve basınçtaki değişikliklerden kaynaklanabilir. Magma, mantoda oluştuktan sonra, Dünya’nın kabuğuna doğru yükselir.
Magmanın Bileşimi:
Magmanın bileşimi, eridiği kayaçların bileşimine bağlıdır. Ancak, tüm magmaların ortak bazı özellikleri vardır. Magmalar genellikle silis bakımından zengindir ve yüksek miktarlarda alüminyum, demir, magnezyum, kalsiyum, sodyum ve potasyum içerirler.
Magmanın Türleri:
Magmalar, bileşimlerine göre farklı türlere ayrılır. En yaygın magma türleri şunlardır:
- Bazaltik Magma: Silis bakımından fakir ve demir ve magnezyum bakımından zengindir.
- Andezitik Magma: Bazaltik magmadan daha fazla silis içerir ve orta düzeyde demir ve magnezyum içerir.
- Dasitik Magma: Andezitik magmadan daha fazla silis içerir ve daha az demir ve magnezyum içerir.
- Riyolitik Magma: Silis bakımından zengin ve demir ve magnezyum bakımından fakirdir.
Magmanın Önemi:
Magma, Dünya’nın jeolojik süreçlerinde önemli bir rol oynar. Magma, volkanik patlamalara neden olabilir ve yeni kayaçların oluşumuna yol açabilir. Ayrıca, magmatik faaliyetler, maden yataklarının oluşumunda da rol oynar.
Magma ile İlgili Terimler:
- Lav: Magmanın Dünya’nın yüzeyine çıktığı zamanki halidir.
- Volkan: Magmanın Dünya’nın yüzeyine çıktığı açıklıktır.
- Magmatik Kayaçlar: Magmanın soğuyup katılaşmasıyla oluşan kayaçlardır.
- Plütonik Kayaçlar: Magmanın Dünya’nın kabuğunun derinliklerinde soğuyup katılaşmasıyla oluşan kayaçlardır.
Sonuç:
Magma, Dünya’nın kabuğunun altında bulunan ve erimiş kaya, kristaller ve gazlardan oluşan bir maddedir. Magma, mantoda oluşur ve Dünya’nın kabuğuna doğru yükselir. Magmanın bileşimi, eridiği kayaçların bileşimine bağlıdır. Magma, volkanik patlamalara neden olabilir, yeni kayaçların oluşumuna yol açabilir ve maden yataklarının oluşumunda rol oynayabilir.