Mezosiklon
Mezosiklon, bir fırtına bulutunun içinde dönen bir hava sütunudur. Genellikle bir süperhücre fırtınasının içinde oluşurlar, ancak diğer fırtına türlerinde de görülebilirler. Mezosiklonlar genellikle birkaç kilometre genişliğinde ve birkaç kilometre yüksekliğindedir.
Mezosiklonlar, fırtına bulutunun içindeki hava yükseldiğinde oluşur. Yükselen hava, Coriolis kuvveti tarafından döndürülür ve bir girdap oluşturur. Girdap güçlendikçe, daha fazla havayı içine çeker ve daha geniş ve daha yüksek hale gelir.
Mezosiklonlar, şiddetli hava olaylarına neden olabilir. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Kasırgalar
- Hortumlar
- Dolu
- Şiddetli yağmur
- Şiddetli rüzgar
Mezosiklonlar, hava durumu tahmincileri tarafından yakından izlenir. Bir mezosiklon tespit edildiğinde, genellikle bir kasırga uyarısı veya hortum uyarısı verilir. Bu uyarılar, insanların fırtınadan korunmaları için zaman kazanmalarına yardımcı olur.
Mezosiklonların Oluşumu
Mezosiklonlar, genellikle süperhücre fırtınalarının içinde oluşur. Süperhücre fırtınaları, şiddetli hava olaylarına neden olabilen büyük ve organize fırtınalardır. Süperhücre fırtınaları, genellikle sıcak ve nemli havanın yükselmesiyle oluşur. Yükselen hava, Coriolis kuvveti tarafından döndürülür ve bir girdap oluşturur. Girdap güçlendikçe, daha fazla havayı içine çeker ve daha geniş ve daha yüksek hale gelir.
Mezosiklonlar, diğer fırtına türlerinde de görülebilir. Örneğin, bazı tropikal siklonların içinde mezosiklonlar oluşabilir. Tropikal siklonlar, okyanus üzerinde oluşan büyük ve organize fırtınalardır. Tropikal siklonların içindeki mezosiklonlar, genellikle kasırgalara neden olur.
Mezosiklonların Özellikleri
Mezosiklonlar, genellikle birkaç kilometre genişliğinde ve birkaç kilometre yüksekliğindedir. Ancak, bazı mezosiklonlar çok daha büyük olabilir. Örneğin, 1999 yılında Oklahoma City’de meydana gelen mezosiklon, yaklaşık 3 kilometre genişliğinde ve 16 kilometre yüksekliğindeydi.
Mezosiklonlar, genellikle saatte 100 ila 200 kilometre hızla döner. Ancak, bazı mezosiklonlar çok daha hızlı dönebilir. Örneğin, 1999 yılında Oklahoma City’de meydana gelen mezosiklon, saatte 300 kilometre hızla dönüyordu.
Mezosiklonlar, genellikle bulutların içinde gizlidir. Ancak, bazen bulutların arasından görülebilirler. Mezosiklonlar, genellikle koyu renkli ve huni şeklindedir.
Mezosiklonların Tehlikeleri
Mezosiklonlar, şiddetli hava olaylarına neden olabilir. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Kasırgalar
- Hortumlar
- Dolu
- Şiddetli yağmur
- Şiddetli rüzgar
Mezosiklonlar, insanların hayatlarını ve mallarını tehlikeye atabilir. Kasırgalar ve hortumlar, özellikle yıkıcı olabilir. Bu fırtınalar, binaları yıkabilir, ağaçları sökebilir ve insanları öldürebilir. Dolu, ekinlere ve araçlara zarar verebilir. Şiddetli yağmur, seller ve toprak kaymaları gibi sorunlara neden olabilir. Şiddetli rüzgar, ağaçları sökebilir ve elektrik hatlarını devirebilir.
Mezosiklonlardan Korunma
Mezosiklonlardan korunmak için yapılabilecek birkaç şey vardır. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Hava durumu tahminlerini takip edin.
- Bir kasırga veya hortum uyarısı verildiğinde, hemen güvenli bir yere sığının.
- Kasırga veya hortum sırasında, pencerelerden ve kapılardan uzak durun.
- Kasırga veya hortum sırasında, bodrum katına veya en alt kata sığının.
- Kasırga veya hortum sırasında, bir araba kullanmayın.
Faydalı Siteler ve Dosyalar
- Ulusal Hava Durumu Servisi
- Ulusal Kasırga Merkezi
- Ulusal Hortum Merkezi
- Kasırga Güvenliği İpuçları
- Hortum Güvenliği İpuçları