Karşılıklı Dışlayıcı: Anlamı ve Kullanımı
İngilizce Anlamı:
“Mutually exclusive” terimi, iki veya daha fazla olayın veya durumun aynı anda gerçekleşemeyeceği anlamına gelir. Başka bir deyişle, birinin gerçekleşmesi diğerinin gerçekleşmesini engeller.
Türkçe Anlamı:
“Karşılıklı dışlayıcı”, iki veya daha fazla olayın veya durumun birbirini dışladığı anlamına gelir. Birinin gerçekleşmesi diğerinin gerçekleşmesini imkansız kılar.
Kullanım Alanları:
“Mutually exclusive” terimi, çeşitli alanlarda kullanılır, bunlar arasında:
- Matematik: İki kümenin kesişiminin boş küme olduğu durumlarda kullanılır.
- Mantık: İki önermenin aynı anda doğru olamayacağı durumlarda kullanılır.
- İstatistik: İki olayın aynı anda gerçekleşme olasılığının sıfır olduğu durumlarda kullanılır.
- Bilgisayar Bilimi: İki veya daha fazla işlemin aynı anda gerçekleştirilemeyeceği durumlarda kullanılır.
Örnekler:
- Matematik: Tek sayılar ve çift sayılar karşılıklı dışlayıcı kümelerdir.
- Mantık: “Yağmur yağıyor” ve “Yağmur yağmıyor” önermeleri karşılıklı dışlayıcıdır.
- İstatistik: Bir zar atıldığında 6 gelme ve 7 gelme olayları karşılıklı dışlayıcıdır.
- Bilgisayar Bilimi: Bir işlemcinin aynı anda iki farklı görevi gerçekleştirmesi karşılıklı dışlayıcıdır.
Karşılıklı Dışlayıcı Olayların Özellikleri:
Karşılıklı dışlayıcı olayların aşağıdaki özellikleri vardır:
- Birinin gerçekleşmesi diğerinin gerçekleşmesini engeller.
- Olayların toplam olasılığı 1’dir.
- Olayların kesişim olasılığı 0’dır.
Karşılıklı Dışlayıcı Olmayan Olaylar:
Karşılıklı dışlayıcı olmayan olaylar, aynı anda gerçekleşebilen olaylardır. Örneğin, bir zar atıldığında 2 gelme ve 4 gelme olayları karşılıklı dışlayıcı değildir.
Sonuç:
“Mutually exclusive” terimi, aynı anda gerçekleşemeyen olayları veya durumları tanımlamak için kullanılan önemli bir kavramdır. Matematik, mantık, istatistik ve bilgisayar bilimi gibi çeşitli alanlarda yaygın olarak kullanılır. Karşılıklı dışlayıcı olayların özelliklerini anlamak, bu olayların olasılıklarını ve sonuçlarını doğru bir şekilde değerlendirmek için çok önemlidir.