Paranoid, aşırı şüphecilik ve güvensizlik ile karakterize bir kişilik özelliğidir. Paranoid kişiler, başkalarının kendilerine zarar vermeyi planladığına veya kendilerine karşı komplo kurduğuna inanırlar. Ayrıca, başkalarının sözlerini veya davranışlarını kendilerine yönelik tehditler olarak yorumlayabilirler. Paranoid kişilik bozukluğu, paranoid kişilik özelliklerinin aşırı ve esnek olmayan bir örüntüsüdür. Bu bozukluğu olan kişiler, başkalarına güvenmekte zorlanırlar, sürekli olarak eleştirilir veya saldırıya uğranır hissedebilirler ve başkalarının kendilerine zarar vermeyi planladığına inanabilirler.
Paranoid kişilik bozukluğu, nüfusun yaklaşık %0,5 ila %2,5’ini etkiler. Erkeklerde kadınlara göre daha sık görülür. Paranoid kişilik bozukluğu genellikle erken yetişkinlikte başlar ve ömür boyu devam edebilir.
Paranoid kişilik bozukluğunun belirtileri şunlardır:
- Başkalarına güvenmekte zorluk çekme
- Sürekli olarak eleştirilir veya saldırıya uğranır hissetme
- Başkalarının kendilerine zarar vermeyi planladığına inanma
- Başkalarının sözlerini veya davranışlarını kendilerine yönelik tehditler olarak yorumlama
- Başkalarının kendilerini izlediğine veya takip ettiğine inanma
- Başkalarının kendilerine karşı komplo kurduğuna inanma
- Başkalarının kendilerine zarar vermek için özel olarak bir şeyler yaptıklarına inanma
- Başkalarının kendilerine zarar vermek için özel olarak bir şeyler söylediklerine inanma
- Başkalarının kendilerine zarar vermek için özel olarak bir şeyler düşündüklerine inanma
- Başkalarının kendilerine zarar vermek için özel olarak bir şeyler hissettiklerine inanma
- Başkalarının kendilerine zarar vermek için özel olarak bir şeyler yaptıklarını hayal etme
- Başkalarının kendilerine zarar vermek için özel olarak bir şeyler söylediklerini hayal etme
- Başkalarının kendilerine zarar vermek için özel olarak bir şeyler düşündüklerini hayal etme
- Başkalarının kendilerine zarar vermek için özel olarak bir şeyler hissettiklerini hayal etme
Paranoid kişilik bozukluğu, kişinin iş, okul ve sosyal hayatını olumsuz etkileyebilir. Bu bozukluğu olan kişiler, başkalarıyla yakın ilişkiler kurmakta zorluk çekebilirler, işlerinde başarılı olmakta zorluk çekebilirler ve sosyal olarak izole olabilirler.
Paranoid kişilik bozukluğunun tedavisi yoktur, ancak belirtileri yönetmek için ilaçlar ve psikoterapi kullanılabilir. İlaçlar, paranoyayı ve diğer semptomları azaltmaya yardımcı olabilir. Psikoterapi, kişinin başkalarına güvenmeyi öğrenmesine, eleştirilerle başa çıkmasına ve komplo teorilerinden vazgeçmesine yardımcı olabilir.
Paranoid kişilik bozukluğu olan kişiler, başkalarıyla yakın ilişkiler kurmakta zorluk çekebilirler, işlerinde başarılı olmakta zorluk çekebilirler ve sosyal olarak izole olabilirler. Bu bozukluğun tedavisi yoktur, ancak belirtileri yönetmek için ilaçlar ve psikoterapi kullanılabilir.