PED Nedir?
PED, “Performance Enhancing Drugs” ifadesinin kısaltmasıdır ve Türkçe’ye “Performans Arttırıcı İlaçlar” olarak çevrilir. PED’ler, sporcuların performansını artırmak için kullanılan ilaçlardır. Bu ilaçlar, kas kütlesini artırma, dayanıklılığı artırma, yağ yakma ve iyileşme sürecini hızlandırma gibi etkileri olabilir.
PED’ler, birçok farklı şekilde sınıflandırılabilir. En yaygın sınıflandırma, ilaçların etki mekanizmalarına göre yapılır. Bu sınıflandırmaya göre, PED’ler şunlardır:
- Anabolik steroidler: Anabolik steroidler, kas kütlesini ve gücünü artırmak için kullanılır. Bu ilaçlar, testosteron hormonunun sentetik türevleridir.
- Büyüme hormonu: Büyüme hormonu, kas kütlesini, kemik yoğunluğunu ve bağ dokusunu artırmak için kullanılır. Bu hormon, vücudun doğal olarak ürettiği bir hormondur.
- EPO: EPO, kırmızı kan hücrelerinin üretimini artırmak için kullanılır. Bu ilaç, dayanıklılığı artırmak için kullanılır.
- Diüretikler: Diüretikler, vücuttaki su ve tuz atılımını artırmak için kullanılır. Bu ilaçlar, kilo verme ve kas tanımını iyileştirmek için kullanılır.
- Stimülanlar: Stimülanlar, enerji seviyesini ve uyanıklığı artırmak için kullanılır. Bu ilaçlar, performansı artırmak ve yorgunluğu azaltmak için kullanılır.
PED’ler, birçok farklı spor dalında kullanılır. En yaygın olarak kullanılan spor dalları arasında şunlar yer alır:
- Vücut geliştirme
- Atletizm
- Bisiklet
- Yüzme
- Futbol
- Basketbol
- Beyzbol
- Hokey
PED’lerin Yan Etkileri
PED’ler, birçok farklı yan etkiye neden olabilir. Bu yan etkiler, kullanılan ilacın türüne, dozuna ve kullanım süresine bağlı olarak değişebilir. En yaygın yan etkiler arasında şunlar yer alır:
- Akne
- Saç dökülmesi
- Ses kalınlaşması
- Karaciğer hasarı
- Böbrek hasarı
- Kalp hastalığı
- İnme
- Kanser
PED’lerin Kullanımı
PED’ler, birçok ülkede yasaktır. Bu ilaçlar, yalnızca tıbbi amaçlarla kullanılabilir. Ancak, PED’ler birçok sporcu tarafından yasadışı olarak kullanılır.
PED’lerin kullanımı, birçok sağlık riski taşır. Bu nedenle, PED kullanmadan önce mutlaka bir doktora danışılmalıdır.
PED’ler Hakkında Daha Fazla Bilgi
PED’ler hakkında daha fazla bilgi edinmek için aşağıdaki kaynakları ziyaret edebilirsiniz:
- Dünya Anti-Doping Ajansı (WADA): https://www.wada-ama.org/
- Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC): https://www.olympic.org/
- ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA): https://www.fda.gov/
PED’ler Hakkında Dosyalar
PED’ler hakkında daha fazla bilgi edinmek için aşağıdaki dosyaları indirebilirsiniz:
- WADA Yasaklı Maddeler Listesi: https://www.wada-ama.org/en/resources/prohibited-list
- IOC Anti-Doping Kuralları: https://www.olympic.org/en/documents/anti-doping-rules
- FDA PED’ler Hakkında Bilgi Broşürü: https://www.fda.gov/drugs/drug-safety-and-availability/performance-enhancing-drugs-ped-information-health-care-professionals