perikardiyal efüzyon nedir

Perikardiyal Efüzyon Nedir?

Perikardiyal efüzyon, perikardiyal boşlukta sıvı birikmesidir. Perikardiyal boşluk, kalbi çevreleyen ve koruyan iki katlı bir zardır. İç tabaka, epikardiyum olarak adlandırılır ve kalbin yüzeyini kaplar. Dış tabaka, perikardiyum olarak adlandırılır ve göğüs boşluğunun iç yüzeyini kaplar. Perikardiyal boşluk, normalde sadece birkaç mililitre sıvı içerir. Ancak, çeşitli nedenlerle bu boşlukta sıvı birikmesi meydana gelebilir. Bu duruma perikardiyal efüzyon adı verilir.

Perikardiyal Efüzyonun Nedenleri

Perikardiyal efüzyona neden olabilecek birçok farklı durum vardır. Bunlar arasında şunlar yer alır:

• Enfeksiyonlar: Viral, bakteriyel veya fungal enfeksiyonlar perikardiyal boşlukta sıvı birikmesine neden olabilir.
• Otoimmün hastalıklar: Lupus, romatoid artrit ve skleroderma gibi otoimmün hastalıklar perikardiyal efüzyona yol açabilir.
• Kanser: Akciğer kanseri, meme kanseri ve lenfoma gibi kanserler perikardiyal boşlukta sıvı birikmesine neden olabilir.
• Kalp hastalıkları: Kalp krizi, kalp yetmezliği ve kalp kapakçığı hastalıkları gibi kalp hastalıkları perikardiyal efüzyona yol açabilir.
• Böbrek hastalıkları: Böbrek yetmezliği gibi böbrek hastalıkları perikardiyal efüzyona neden olabilir.
• Hipotiroidi: Tiroid bezinin yetersiz çalışması (hipotiroidi) perikardiyal efüzyona yol açabilir.
• İlaçlar: Bazı ilaçlar, özellikle de antiinflamatuar ilaçlar ve kemoterapi ilaçları perikardiyal efüzyona neden olabilir.
• Travma: Göğüs travması perikardiyal boşlukta sıvı birikmesine neden olabilir.

Perikardiyal Efüzyonun Belirtileri

Perikardiyal efüzyonun belirtileri, sıvının miktarına ve birikme hızına bağlı olarak değişebilir. Hafif perikardiyal efüzyonlarda genellikle herhangi bir belirti görülmez. Ancak, sıvı miktarı arttıkça aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:

• Göğüs ağrısı: Perikardiyal efüzyonun en sık görülen belirtisi göğüs ağrısıdır. Ağrı genellikle keskin veya bıçak saplanır tarzda olur ve nefes alırken veya öksürürken kötüleşebilir.
• Nefes darlığı: Perikardiyal efüzyon, kalbin sıkışmasına ve akciğerlerin genişlemesini zorlaştırmasına neden olabilir. Bu durum nefes darlığına yol açabilir.
• Öksürük: Perikardiyal efüzyon, akciğerleri tahriş ederek öksürüğe neden olabilir.
• Yorgunluk: Perikardiyal efüzyon, kalbin daha fazla çalışmasına neden olarak yorgunluğa yol açabilir.
• Çarpıntı: Perikardiyal efüzyon, kalbin düzensiz atmasına neden olarak çarpıntıya yol açabilir.
• Bayılma: Perikardiyal efüzyon, kalbin yeterli kan pompalayamamasına neden olarak bayılmaya yol açabilir.

Perikardiyal Efüzyonun Tanısı

Perikardiyal efüzyon tanısı, hastanın tıbbi geçmişi, fizik muayenesi ve çeşitli görüntüleme testleri ile konulur. Fizik muayene sırasında doktor, hastanın göğsünü dinleyerek perikardiyal sürtünme sesi olup olmadığını kontrol eder. Perikardiyal sürtünme sesi, perikardiyal efüzyonun en karakteristik belirtisidir.

Perikardiyal efüzyon tanısında kullanılan görüntüleme testleri şunlardır:

• Göğüs röntgeni: Göğüs röntgeni, perikardiyal boşlukta sıvı birikip birikmediğini gösterir.
• Ekokardiyografi: Ekokardiyografi, kalbin ve perikardiyal boşluğun görüntülerini elde etmek için kullanılan bir ultrason yöntemidir. Ekokardiyografi, perikardiyal efüzyonun boyutunu ve yerini belirlemek için kullanılır.
• Bilgisayarlı tomografi (BT): BT, göğüs boşluğunun ayrıntılı görüntülerini elde etmek için kullanılan bir görüntüleme yöntemidir. BT, perikardiyal efüzyonun nedenini belirlemek için kullanılır.
• Manyetik rezonans görüntüleme (MR): MR, göğüs boşluğunun ayrıntılı görüntülerini elde etmek için kullanılan bir görüntüleme yöntemidir. MR, perikardiyal efüzyonun nedenini belirlemek için kullanılır.

Perikardiyal Efüzyonun Tedavisi

Perikardiyal efüzyonun tedavisi, altta yatan nedene bağlıdır. Enfeksiyon kaynaklı perikardiyal efüzyonlarda antibiyotik tedavisi uygulanır. Otoimmün hastalık kaynaklı perikardiyal efüzyonlarda kortikosteroidler veya diğer bağışıklık baskıcı ilaçlar kullanılır. Kanser kaynaklı perikardiyal efüzyonlarda kemoterapi veya radyoterapi uygulanır. Kalp hastalığı kaynaklı perikardiyal efüzyonlarda kalp yetmezliği tedavisi uygulanır.

Perikardiyal efüzyonun tedavisinde kullanılan diğer yöntemler şunlardır:

• Perikardiyosentez: Perikardiyosentez, perikardiyal boşluktan sıvı çekmek için kullanılan bir işlemdir. Perikardiyosentez, genellikle perikardiyal efüzyonun belirtilerini hafifletmek için kullanılır.
• Perikardiyektomi: Perikardiyektomi, perikardiyal boşluğu çevreleyen zarı çıkarmak için kullanılan bir cerrahi işlemdir. Perikardiyektomi, genellikle tekrarlayan perikardiyal efüzyonlarda veya perikardiyal efüzyona neden olan bir tümör olduğunda uygulanır.

Perikardiyal Efüzyonun Komplikasyonları

Perikardiyal efüzyon, tedavi edilmediğinde çeşitli komplikasyonlara yol açabilir. Bu komplikasyonlar şunlardır:

• Kalp tamponadı: Kalp tamponadı, perikardiyal boşlukta sıvı birikmesinin kalbin sıkışmasına neden olmasıdır. Kalp tamponadı, ölümcül bir durumdur.
• Perikardiyal pencere: Perikardiyal pencere, perikardiyal boşlukta sıvı birikmesinin perikardiyal zarı yırtarak dışarı çıkmasıdır. Perikardiyal pencere, enfeksiyona ve kanamaya yol açabilir.
• Perikardiyal konstriksiyon: Perikardiyal konstriksiyon, perikardiyal zarı kalınlaşarak ve sertleşerek kalbin sıkışmasına neden olmasıdır. Perikardiyal konstriksiyon, kalp yetmezliğine yol açabilir.

Perikardiyal Efüzyonun Prognozu

Perikardiyal efüzyonun prognozu, altta yatan nedene, sıvının miktarına ve tedaviye yanıtına bağlıdır. Hafif perikardiyal efüzyonlarda genellikle herhangi bir tedaviye gerek yoktur ve prognoz iyidir. Ancak, şiddetli perikardiyal efüzyonlarda tedaviye yanıt vermemesi durumunda prognoz kötüdür.