Personalities Ne Demek?
Personalities, bir kişinin karakterini, davranışlarını ve düşüncelerini tanımlayan özelliklerin bütünüdür. Kişilik, bir kişinin çevresiyle etkileşimini ve başkalarıyla olan ilişkilerini belirler. Kişilik, doğuştan gelen ve sonradan edinilen özelliklerin bir kombinasyonudur.
Kişilik Özellikleri
Kişilik, birçok farklı özellikten oluşur. Bu özellikler arasında şunlar yer alır:
- Dışadönüklük-İçedönüklük: Dışadönük kişiler, sosyal ve konuşkan olma eğilimindedir. İçedönük kişiler ise, daha sessiz ve çekingen olma eğilimindedir.
- Uyumluluk-Uyumluluk Dışılık: Uyumlu kişiler, başkalarıyla uyum sağlama ve işbirliği yapma eğilimindedir. Uyumluluk dışı kişiler ise, daha bağımsız ve özgür olma eğilimindedir.
- Sorumluluk-İrresponsabilite: Sorumlu kişiler, görevlerini yerine getirme ve sözlerini tutma eğilimindedir. İrresponsable kişiler ise, daha dikkatsiz ve ihmalkar olma eğilimindedir.
- Dürtüsellik-Planlılık: Dürtüsel kişiler, anlık kararlar verme ve risk alma eğilimindedir. Planlı kişiler ise, daha dikkatli ve hesaplı olma eğilimindedir.
- Nevrotiklik-Duygusal Denge: Nevrotik kişiler, kaygılı ve stresli olma eğilimindedir. Duygusal dengeli kişiler ise, daha sakin ve rahat olma eğilimindedir.
Kişilik Türleri
Kişilik, birçok farklı şekilde sınıflandırılabilir. En yaygın kişilik sınıflandırmalarından biri, Büyük Beşli Kişilik Özellikleri modelidir. Bu model, kişiliği beş temel özellik üzerinden tanımlar:
- Dışadönüklük: Dışadönük kişiler, sosyal ve konuşkan olma eğilimindedir. İçedönük kişiler ise, daha sessiz ve çekingen olma eğilimindedir.
- Uyumluluk: Uyumlu kişiler, başkalarıyla uyum sağlama ve işbirliği yapma eğilimindedir. Uyumluluk dışı kişiler ise, daha bağımsız ve özgür olma eğilimindedir.
- Sorumluluk: Sorumlu kişiler, görevlerini yerine getirme ve sözlerini tutma eğilimindedir. İrresponsable kişiler ise, daha dikkatsiz ve ihmalkar olma eğilimindedir.
- Dürtüsellik: Dürtüsel kişiler, anlık kararlar verme ve risk alma eğilimindedir. Planlı kişiler ise, daha dikkatli ve hesaplı olma eğilimindedir.
- Nevrotiklik: Nevrotik kişiler, kaygılı ve stresli olma eğilimindedir. Duygusal dengeli kişiler ise, daha sakin ve rahat olma eğilimindedir.
Kişilik Gelişimi
Kişilik, doğuştan gelen ve sonradan edinilen özelliklerin bir kombinasyonudur. Doğuştan gelen kişilik özellikleri, genetik faktörler tarafından belirlenir. Sonradan edinilen kişilik özellikleri ise, çevresel faktörler tarafından belirlenir. Çevresel faktörler arasında şunlar yer alır:
- Aile: Aile, bir kişinin kişiliğinin gelişiminde önemli bir rol oynar. Ebeveynlerin tutumları, davranışları ve değerleri, çocuğun kişiliğinin şekillenmesinde etkili olur.
- Okul: Okul, bir kişinin kişiliğinin gelişiminde önemli bir rol oynar. Öğretmenlerin tutumları, davranışları ve değerleri, öğrencinin kişiliğinin şekillenmesinde etkili olur.
- Arkadaşlar: Arkadaşlar, bir kişinin kişiliğinin gelişiminde önemli bir rol oynar. Arkadaşların tutumları, davranışları ve değerleri, kişinin kişiliğinin şekillenmesinde etkili olur.
- Medya: Medya, bir kişinin kişiliğinin gelişiminde önemli bir rol oynar. Medyadaki mesajlar, kişinin değerlerini, inançlarını ve tutumlarını etkileyebilir.
Kişilik Bozuklukları
Kişilik bozuklukları, kişinin günlük yaşamını ve işlevselliğini olumsuz yönde etkileyen kalıcı kişilik özellikleridir. Kişilik bozuklukları, kişinin başkalarıyla olan ilişkilerini, iş hayatını ve ruh sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir. Kişilik bozuklukları arasında şunlar yer alır:
- Paranoid kişilik bozukluğu: Paranoid kişilik bozukluğu olan kişiler, başkalarının kendilerine zarar vermek istediğine inanırlar.
- Şizoid kişilik bozukluğu: Şizoid kişilik bozukluğu olan kişiler, başkalarıyla yakın ilişkiler kurmaktan kaçınırlar.
- Şizotipal kişilik bozukluğu: Şizotipal kişilik bozukluğu olan kişiler, garip düşüncelere ve davranışlara sahiptirler.
- Antisoyal kişilik bozukluğu: Antisoyal kişilik bozukluğu olan kişiler, başkalarının haklarını ihlal eden davranışlarda bulunurlar.
- Borderline kişilik bozukluğu: Borderline kişilik bozukluğu olan kişiler, duygusal olarak dengesizdirler ve sık sık ruh hali değişimleri yaşarlar.
- Histrionik kişilik bozukluğu: Histrionik kişilik bozukluğu olan kişiler, aşırı duygusal ve gösterişlidirler.
- Narsistik kişilik bozukluğu: Narsistik kişilik bozukluğu olan kişiler, kendilerini başkalarından üstün görürler.
- Obsesif-kompulsif kişilik bozukluğu: Obsesif-kompulsif kişilik bozukluğu olan kişiler, aşırı düzenli ve titizdirler.
- Kaçıngan kişilik bozukluğu: Kaçıngan kişilik bozukluğu olan kişiler, başkalarıyla yakın ilişkiler kurmaktan kaçınırlar.
- Bağımlı kişilik bozukluğu: Bağımlı kişilik bozukluğu olan kişiler, başkalarına aşırı bağımlıdırlar.