Pusula
İngilizce: Compass
Türkçe: Pusula
Tanım:
Pusula, yön bulmak için kullanılan bir araçtır. Pusulanın içinde, Dünya’nın manyetik alanına göre hizalanan bir mıknatıs bulunur. Mıknatısın kuzey ucu, Dünya’nın manyetik kuzey kutbuna, güney ucu ise Dünya’nın manyetik güney kutbuna doğru işaret eder. Pusula, yön bulmak için kullanılan en eski araçlardan biridir ve yüzyıllardır denizciler, gezginler ve diğer insanlar tarafından kullanılmaktadır.
Tarihçe:
Pusulanın ilk olarak ne zaman ve nerede icat edildiği tam olarak bilinmemekle birlikte, Çin’de 11. yüzyılda icat edildiği düşünülmektedir. Çinliler, pusulayı başlangıçta gemicilik için kullanmışlardır. Daha sonra, pusula Arap dünyasına ve Avrupa’ya yayılmıştır. Avrupa’da, pusula ilk olarak 12. yüzyılda kullanılmaya başlanmıştır. Pusula, denizcilerin ve gezginlerin yön bulmasını kolaylaştırmış ve yeni keşiflerin yapılmasına olanak sağlamıştır.
Çalışma Prensibi:
Pusula, Dünya’nın manyetik alanına göre hizalanan bir mıknatıs sayesinde çalışır. Mıknatısın kuzey ucu, Dünya’nın manyetik kuzey kutbuna, güney ucu ise Dünya’nın manyetik güney kutbuna doğru işaret eder. Pusulanın içinde, mıknatısın serbestçe hareket edebilmesini sağlayan bir yuva bulunur. Pusula, yatay bir yüzeye yerleştirildiğinde, mıknatıs Dünya’nın manyetik alanına göre hizalanır ve kuzey ucu kuzeyi, güney ucu ise güneyi gösterir.
Kullanım Alanları:
Pusula, yön bulmak için kullanılan en eski araçlardan biridir ve yüzyıllardır denizciler, gezginler ve diğer insanlar tarafından kullanılmaktadır. Pusula, aşağıdaki alanlarda kullanılır:
- Denizcilik: Denizciler, pusulayı geminin yönünü belirlemek için kullanırlar.
- Havacılık: Pilotlar, pusulayı uçağın yönünü belirlemek için kullanırlar.
- Karada yolculuk: Gezginler, pusulayı yürüyüş veya kamp yaparken yönlerini belirlemek için kullanırlar.
- Askeriye: Askerler, pusulayı savaş alanında yönlerini belirlemek için kullanırlar.
- İnşaat: İnşaat işçileri, pusulayı binaların yönünü belirlemek için kullanırlar.
Türleri:
Pusulanın farklı türleri bulunmaktadır. En yaygın pusula türleri şunlardır:
- Manyetik pusula: Manyetik pusula, Dünya’nın manyetik alanına göre hizalanan bir mıknatıs sayesinde çalışır.
- Jiroskopik pusula: Jiroskopik pusula, Dünya’nın dönüşüne göre hizalanan bir jiroskop sayesinde çalışır.
- Elektronik pusula: Elektronik pusula, Dünya’nın manyetik alanını algılayan elektronik sensörler sayesinde çalışır.
Avantajları:
Pusulanın birçok avantajı bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Kullanımı kolaydır.
- Taşınabilirdir.
- Ucuzdur.
- Her yerde kullanılabilir.
Dezavantajları:
Pusulanın bazı dezavantajları da bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Metal nesnelerin yakınında doğru çalışmayabilir.
- Elektrikli cihazların yakınında doğru çalışmayabilir.
- Manyetik fırtınalar sırasında doğru çalışmayabilir.
Sonuç:
Pusula, yön bulmak için kullanılan en eski araçlardan biridir ve yüzyıllardır denizciler, gezginler ve diğer insanlar tarafından kullanılmaktadır. Pusula, birçok avantajı olan bir araçtır, ancak bazı dezavantajları da bulunmaktadır.