şahsiyet ne demek

Şahsiyet Nedir?

Şahsiyet, bir bireyin kendine özgü düşünce, duygu ve davranış kalıplarının bütünüdür. Kişiliğin oluşumunda genetik faktörler, çevresel faktörler ve deneyimler rol oynar. Şahsiyet, bir kişinin nasıl davrandığını, nasıl düşündüğünü ve nasıl hissettiğini belirler.

Şahsiyetin Özellikleri

Şahsiyet, bir dizi özellikten oluşur. Bu özellikler şunlardır:

  • Duygusal özellikler: Bunlar, bir kişinin nasıl hissettiğini ve duygularını nasıl ifade ettiğini belirler. Örneğin, bazı insanlar daha dışa dönük ve duygularını daha kolay ifade ederken, diğerleri daha içe dönük ve duygularını daha zor ifade eder.
  • Davranışsal özellikler: Bunlar, bir kişinin nasıl davrandığını ve çevresiyle nasıl etkileşim kurduğunu belirler. Örneğin, bazı insanlar daha aktif ve girişkenken, diğerleri daha pasif ve çekingendir.
  • Bilişsel özellikler: Bunlar, bir kişinin nasıl düşündüğünü ve bilgiyi nasıl işlediğini belirler. Örneğin, bazı insanlar daha analitik ve mantıklı düşünürken, diğerleri daha yaratıcı ve sezgisel düşünür.

Şahsiyetin Oluşumu

Şahsiyet, genetik faktörler, çevresel faktörler ve deneyimler tarafından belirlenir.

  • Genetik faktörler: Genetik faktörler, bir kişinin kişiliğinin yaklaşık %50’sini belirler. Bu faktörler, bir kişinin mizacını ve temel kişilik özelliklerini belirler. Örneğin, bazı insanlar daha dışa dönük ve sosyal olarak doğarken, diğerleri daha içe dönük ve çekingen olarak doğar.
  • Çevresel faktörler: Çevresel faktörler, bir kişinin kişiliğinin yaklaşık %30’unu belirler. Bu faktörler, bir kişinin yetiştirilme tarzını, yaşadığı kültürü ve deneyimlerini içerir. Örneğin, otoriter bir ailede yetişen bir çocuk daha itaatkar ve uyumlu bir kişiliğe sahip olabilirken, demokratik bir ailede yetişen bir çocuk daha bağımsız ve özgüvenli bir kişiliğe sahip olabilir.
  • Deneyimler: Deneyimler, bir kişinin kişiliğinin yaklaşık %20’sini belirler. Bu faktörler, bir kişinin yaşadığı olayları, karşılaştığı zorlukları ve başardığı başarıları içerir. Örneğin, bir araba kazası geçiren bir kişi daha dikkatli ve tedbirli bir kişiliğe sahip olabilirken, bir sınavda başarılı olan bir kişi daha özgüvenli ve girişken bir kişiliğe sahip olabilir.

Şahsiyetin Önemi

Şahsiyet, bir kişinin hayatının her alanında önemli bir rol oynar. Şahsiyet, bir kişinin nasıl davrandığını, nasıl düşündüğünü ve nasıl hissettiğini belirler. Bu nedenle, şahsiyet bir kişinin başarısını, mutluluğunu ve genel olarak yaşam kalitesini etkiler.

Şahsiyet Bozuklukları

Şahsiyet bozuklukları, bir kişinin kişiliğinde anormal ve uyumsuz özellikler gösterdiği bir dizi ruhsal hastalıktır. Şahsiyet bozuklukları, bir kişinin hayatını ve ilişkilerini olumsuz yönde etkileyebilir.

Şahsiyet Bozukluklarının Türleri

Şahsiyet bozuklukları, üç kümeye ayrılır:

  • A kümesi şahsiyet bozuklukları: Bu kümedeki şahsiyet bozuklukları, garip ve eksantrik davranışlarla karakterizedir. Örneğin, şizoid kişilik bozukluğu, paranoid kişilik bozukluğu ve şizotipal kişilik bozukluğu gibi.
  • B kümesi şahsiyet bozuklukları: Bu kümedeki şahsiyet bozuklukları, duygusal olarak dengesiz ve dürtüsel davranışlarla karakterizedir. Örneğin, antisoyal kişilik bozukluğu, borderline kişilik bozukluğu ve histriyonik kişilik bozukluğu gibi.
  • C kümesi şahsiyet bozuklukları: Bu kümedeki şahsiyet bozuklukları, kaygılı ve korkulu davranışlarla karakterizedir. Örneğin, kaçınan kişilik bozukluğu, bağımlı kişilik bozukluğu ve obsesif-kompulsif kişilik bozukluğu gibi.

Şahsiyet Bozukluklarının Tedavisi

Şahsiyet bozukluklarının tedavisi, bozukluğun türüne ve şiddetine göre değişir. Genellikle, tedavi psikoterapi, ilaç tedavisi ve destek grupları gibi yöntemlerle yapılır.


Yayımlandı

kategorisi