Saik Nedir?
Saik, bir kişinin belirli bir davranışı gerçekleştirmesine neden olan içsel veya dışsal dürtü veya güdüye verilen isimdir. Saikler, bilinçli veya bilinçsiz olabilir ve bir kişinin davranışlarını önemli ölçüde etkileyebilir.
Saiklerin Türleri
Saikler, çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir. En yaygın sınıflandırma, içsel ve dışsal saikler olarak yapılır.
- İçsel saikler: Kişinin kendi içinden gelen ve onu belirli bir davranışı gerçekleştirmeye yönelten dürtülerdir. Örneğin, açlık, susuzluk, uyku ihtiyacı gibi temel ihtiyaçlar içsel saiklere örnektir.
- Dışsal saikler: Kişinin dış çevresinden gelen ve onu belirli bir davranışı gerçekleştirmeye yönelten uyarıcılardır. Örneğin, bir reklamın etkisiyle bir ürün satın almak, bir arkadaşın önerisiyle bir filme gitmek gibi davranışlar dışsal saiklere örnektir.
Saikler ayrıca, olumlu ve olumsuz olarak da sınıflandırılabilir.
- Olumlu saikler: Kişiyi olumlu davranışlar gerçekleştirmeye yönelten dürtülerdir. Örneğin, bir sınavı geçmek için çalışmak, bir işi iyi yapmak için çaba göstermek gibi davranışlar olumlu saiklere örnektir.
- Olumsuz saikler: Kişiyi olumsuz davranışlar gerçekleştirmeye yönelten dürtülerdir. Örneğin, birine zarar vermek için saldırmak, bir şeyi çalmak gibi davranışlar olumsuz saiklere örnektir.
Saiklerin Davranış Üzerindeki Etkisi
Saikler, bir kişinin davranışlarını önemli ölçüde etkileyebilir. Olumlu saikler, kişiyi olumlu davranışlar gerçekleştirmeye yöneltirken, olumsuz saikler, kişiyi olumsuz davranışlar gerçekleştirmeye yöneltir.
Saiklerin davranış üzerindeki etkisi, kişinin kişilik özellikleri, geçmiş deneyimleri ve içinde bulunduğu durum gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir. Örneğin, açlık gibi temel bir ihtiyaç, normal şartlarda kişiyi yemek yeme davranışını gerçekleştirmeye yöneltir. Ancak, bir kişi diyet yapıyorsa, açlık duygusu onu yemek yeme davranışını gerçekleştirmekten alıkoyabilir.
Saiklerin Kontrolü
Saikler, kişinin davranışlarını önemli ölçüde etkilediği için, bunların kontrol edilmesi önemlidir. Saiklerin kontrolü, kişinin olumlu saiklerini güçlendirmesi ve olumsuz saiklerini zayıflatmasıyla sağlanabilir.
Olumlu saiklerin güçlendirilmesi, kişinin olumlu davranışlar gerçekleştirmesiyle sağlanabilir. Örneğin, bir sınavı geçmek için çalışan bir kişi, sınavı geçerse, bu onun olumlu saikini güçlendirecektir ve gelecekte de sınavlara daha iyi hazırlanacaktır.
Olumsuz saiklerin zayıflatılması, kişinin olumsuz davranışlar gerçekleştirmesinin önlenmesiyle sağlanabilir. Örneğin, birine zarar vermek isteyen bir kişi, bu isteğini bastırırsa, bu onun olumsuz saikini zayıflatacaktır ve gelecekte de benzer durumlarda daha sakin davranacaktır.
Saiklerle İlgili Faydalı Siteler ve Dosyalar